ALGILANAN ÖRGÜTSEL DESTEK, PSİKOLOJİK İYİ OLUŞ VE İŞTEN AYRILMA NİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
5 - 20, 02.10.2018
Selver Yıldız Bağdoğan
Abstract
Bu araştırmanın örneklemi 62 kadın, 50 erkek banka çalışanından oluşmaktadır. Bankacılık sektöründe çalışanlar arasında algılanan örgütsel destek, psikolojik iyi oluş ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki araştırılmıştır. Algılanan örgütsel destek ile işten ayrılma niyeti arasında negatif; algılanan örgütsel destek ile psikolojik iyi oluş arasında pozitif anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Psikolojik iyi oluş ile işten ayrılma niyeti arasında ise, anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Ayrıca katılımcıların psikolojik iyilik düzeyleri 40 toplam puan üzerinden yaklaşık 30 olarak tespit edilmiştir. Bu çalışma, Uludağ Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma ve Yayın Etik Kurulu 2017-04 oturum sayısı izni ile gerçekleştirilmiştir.
References
- Allen, D. G., Shore, L. M., & Griffeth, R. W. (2003).
The Role Perceived Organizational support and
Supportive Human Resource Practices in the Turnover
Process. Journal of Management, 29, 99-108.
Anafarta, N. (2015). Algılanan Örgütsel Destek ve İşten
Ayrılma Niyeti İlişkisi: İş Tatminin Aracılık Rolü.
İ.Ü. İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim
Dergisi , 26(79), 112-130.
Arı, G. S., Bal, H., & Bal, E. E. (2010). İşe Bağlılığın
Tükenmişlik ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisindeki
Aracılık Etkisi: Yatırım Uzmanları Üzerine Bir
Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi,
15(3), 143-166.
Asad, N., & Khan, S. (2003). Relationship Between
Job-Stress and Burn-out: Organizational Support
and Creavity As Predictor Variables. Pakistan Journal
of Psychology Research, 18(3-4), 139-149.
Baltacı, F., Güçlü, C., & Çeliker, N. (2014). Liderlik
Davranışının Örgütsel Adalet Algısı ve İşten Ayrılma
Niyeti Üzerine Etkileri: Konaklama İşletmelerinde
Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi
İİBF Dergisi, 19(3), 353-370.
Berberoğlu, B. (2012). Klasik ve Çağdaş Sosyal Teoriye
Giriş: Eleştirel Bir Perspektif . İstanbul: İstanbul Bilgi
Üniversitesi.
Blau, P. (1964). Justice in Social Exchange. Sociological
Inquiry, 34, 193-206.
Bravo-Yáñez, C., & Jiménez-Figueroa, A. (2011). Psychological
Well-being, Perceived Organizational
Support and Job Satisfaction Amongst Chilean Prison
Employees. Revista Espanola de Sanitat Penitenciaria,
13, 91-99.
Brown , S. L., Nesse, R. M., Vinokur, A. D., & Smith,
D. M. (2003). Providing Support May Be More Benefical
Than Receiving It: Results From a Prospective
Study of Mortality. Psychological Science, 14,
320-327.
Cenkseven, F., & Akbaş, T. (2007). Üniversite Öğrencilerinde
Öznel ve Psikolojik İyi Olmanın Yordayıcılarının
İncelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve
Rehberlik Dergisi, 3(27), 43-65.
Ceylan, A., & Ulutürk, Y. H. (2006). Rol Belirsizliği,
Rol Çatışması, İş Tatmini ve Performans Arasındaki
İlişkiler. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7(1), 48-58.
Chew, Y. T., & Wong, S. K. (2008). Effects of Career
Mentring Experince and Perceived Organizational
Support on Employee Commitment and Intention
to Leave: A Studt among Hotel Workers in Malaysia.
International Journal of Management, 25, 692-
700.
Cole, M. S., & Bruch, H. (2006). Organizational Identity
Strength, Identification and Commitment and
Their Relationships to Turnover Intention: Does
Organizational Hierarchy Matter? Journal of Organizational
Behavior, 27, 585-605.
Cropanzano, R., Howes, J. C., Grandey, A. A., & Toth,
P. (1997). The Relationship of Organizational Politics
and Support to Work Behaviors, Attitudes, and
Stress. Journal of Organizational Behavior, 18(2), 159-180.
Çelik, A., & Fındık, M. (2012). The Effect of Perceived
Organizational Support on Organizational
Identification. International Scholarly and Scientific
Research & Innovation , 6(8), 2089-2094.
Demircan Çakar, N., & Yıldız, S. (2009). Örgütsel
Adaletin İş Tatmini Üzerindeki Etkisi: “Algılanan
Örgütsel Destek” Bir Ara Değişken mi?
Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(28), 68-90.
Diener, E., Wirtz, D., Biswas-Diener, R., Tov, W.,
Kim-Prieto, C., Choi, D.-w., & Oishi, S. (2009).
New Measures of Well-Being. Assessing Well-Being:
The Collected Works of Ed Diener. içinde New
York: Springer.
Diener, E., Wirtz, D., Tov, W., Kim-Prieto, C., Choi,
D.-W., Oishi, S., & Biswas-Diener, R. (2010).
New Well-being Measures: Short Scales to Assess
Flourishing and Positive and Negative Feelings.
Social Indicators Research, 97, 143-156.
Djurkovich , N., McCormack, D., & Casimir, G.
(2008). Work Bullying and Intention to Leave:
The Moderating Effect of Perceived Organizational
Support. Human Resources Management, 18,
405-422.
Dunn, E., Aknin, L. B., & Norton, M. I. (2008).
Spending Money on Others Promotes Hapiness.
Science, 319, 1687-1688.
Eisenberger, R., Armeli, S., Rexwinkel, B., Lynch, P.
D., & Rhoades, I. (2001). Reciprocation of Perceived
Organizational Support. Journal of Applied
Psychology, 86, 42-51.
Eisenberger, R., Hungtington, R., Hutchinson, S., &
Sowa, D. (1986). Perceived Organizational Support.
Journal of Applied Psychology, 71, 500-507.
Eisenberger, R., Stinglhamber, F., Vandenberghe, C.,
Sucharski, L. I., & Rhoades, L. (2002). Perceived
Supervisor Supprt: Contribution to Perceived Organizational
Support and Employee Refention.
Journal of Applied Psychology, 87(3), 565-573.
Erkoç, İ. Ç. (2005). Algılanan Örgütsel Destek ve
İş Performansı Arasındaki İlişkide Öz yeterlilik
Faktörünün Düzenleyici Rolü: Bankacılık Sektöründe
Bir Araştırma. İKÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü
Yayınlanmamış YL Tezi.
Ertürk, A., Keskinkılıç Kara, S. B., & Zafer Güneş,
D. (2016). Duygusal Emek ve Psikolojik İyi Oluş:
Bir Yordayıcı Olarak Yönetsel Destek Algısı.
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Dergisi, 16(4), 1723-1744.
Fidan, M., & Usta, F. (2013). İyilik Hali Ölçeğinin
Türkçe Formunun Güvenirlik ve Geçerliğinin İncelenmesi.
Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi,
2(3), 265-269.
Florence, S., & Vandenberghe, C. (2003). Organizations
and Supervisors as Sources of Support and
Targets of Commitment: A Longitudinal Study.
Journal of Organizational Behavior, 24(3), 251-
270.
Giray, M. D., & Şahin, D. N. (2012). Algılanan Örgütsel,
Yönetici ve Çalışma Arkadaşları Desteği
Ölçekleri: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk
Psikoloji Yazıları, 15(30), 1-19.
Giray, M. D., & Şahin, D. N. (2014). Liderlik Stillerinin
Duygusal Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyetiyle
İlişkilerinde Örgütsel Destek Algısının Aracılık
Rolü. Türk Psikoloji Dergisi, 29(73), 1-14.
Gouldner, A. W. (1960). The Norm of Reciprocity: A
Preliminary Statement. American Sociological Review,
25(2), 161-178.
Gündüz Çekmelioğlu, H. (2006). Örgüt İklimi, Duygusal
Bağlılık ve Yaratıcılık Arasındaki İlişkilerin
Değerlendirilmesi: Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi
İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,
20(2), 295-311.
Harris , G. E., & Cameron, J. E. (2005). Multiple
Dimensions of organizational Identification and
Commitment as Predictors of Turnover Intentions
Psychological Well-Being. Canadian Journal
of Behavioural Science, 37, 159-169.
Hefferon, K., & Boniwell, I. (2014). Pozitif Psikoloji.
(T. Doğan, Çev.) McGrawHill ve Nobel Yay.
Howes, J., Cropanzano, R., Grandey, A. A., & Mahler,
C. J. (2000). Who is Supporting Whom? Quality
Tema Effectiveness and Perceived Organizational
Support. Journal of Quality Management,
5(2), 207-223.
Johlke, M. C., Stamper, C. L., & Shoemaker, M. E.
(2002). Antecedents to Boundary-Spanner Perceived
Organizational Support. Journal of Managerial
Psychology, 17(2), 116-128.
Karatepe, O. M., & Vatankhah, S. (2014). The Effects
of High-Performance Work Practices on Perceived
Organizational Support and Turnover Intentions:
Evidence from the Airline industry. Journal
of Human Resources in Hospitality & Tourism,
13(2), 103-119.
Kartal, S. E., Yirci, R., & Özdemir, T. Y. (2015). Öğretmenlerde
Algılanan Örgütsel Destek Düzeyiİle Yaşam Memnuniyeti Arasındaki İlişkinin İncelenmesi.
Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim
Fakültesi Dergisi, 24, 477-504.
Keleş, H. N. (2017). Anlamlı İş ile Psikolojik İyi Oluş
İlişkisi . The Journal of Happiness & Well-Being,,
5(1), 154-167.
Keyes, C. M., Shmotkin, D., & Ryff, C. D. (2002).
Optimizing Well-Being: The Empirical Encounter
of Two Traditions. Journal of Personality and
Social Psychology, 82, 1007-1022.
Kim, H. J., Hur, W.-M., Moon, T.-W., & Jun, J.-K.
(2017). Is All Support Equal?The Moderating
Effects of Supervisor, Coworker, and Organizational
Support on the Link Between Emotional
Labor and Job Satisfaction. Business Research Quarterly,
20, 124-136.
Kirkcaldy, B. D., Furnham, A. F., & Siefen, R. G.
(2011). The Effects of Gender on Physical and
Psychological Well-Being and Life Satisfaction
Among an Adult Population. International Journal
of Child Health and Human Development,
3(3), 307-320.
Küçükusta, D. (2007). Konaklama İşletmelerinde İş
ve Yaşam Dengesinin çalışma Yaşamı Kalitesi
Üzerindeki Etkisi. İzmir: Yayınlanmamış Doktora
Tezi.
Lee, B., Lamichhane, D. K., Jung, D., Moon, S., Kim,
S., & Kim, H. C. (2016). Psychosocial Factors and
Psychological Well-Being: A Study From a Nationally
Representative Sample of Korean Workers.
Industrial Health, 54, 237-245.
Liu, J., & Liu, Y. (2016). Perceived Organziational
Support and Intention to remain: The Mediating
Roles of Career Success and Self-Esteem. International
Journal of Nursing Practice, 22, 2015-214.
Malkoç, A., & Yalçın, İ. (2015). Relationships among
Resilience, Social Support, Coping and Psychological
Support. Turkish Psychological Counseling
and Guidance Journal, 5(43), 35-43.
Natunann, S. E., Bies, R. J., & Martin, C. L. (1995).
The Roles of Oganizational Support and justice
During a Layoff. Academy of Management Journal,
89-93.
Örücü, E., & Özafşaroğlu, S. (2013). Örgütsel Adaletin
Çalışanların İşten ayrılma Niyetine Etkisi:
Güney Afrika Cumhuriyeti’nde Bir Uygulama.
Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Dergisi, 10(23), 335-358.
Özbek, M. F., & Kosa, G. (2009). Duygusal Bağlılık,
Örgütsel Destek, Üst Yönetim Desteği ve Personel
Güçlendirmenin Hizmet Kalitesi Üzerindeki
Etkisi: Kırgızistan’da Banka İşgörenleri Üzerinde
Bir Uygulama. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari
Bilimler Fakültesi Dergisi, 34, 189-202.
Özdevecioğlu, M. (2004). Algılanan Örgütsel Desteğin
İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkileri.
Amme İdaresi Dergisi, 37(4), 97-115.
Panaccio, A., & Vandenberghe, C. (2009). Perceived
Organizational Support, Organizational Commitment
and Psychological Wellbeing: A Longitudinal
Study. Journal of Vocational Behavior, 75,
224-236.
Polatcı, S. (2015). Örgütsel ve Sosyal Destek algılarının
Yaşam Tatmini Üzerindeki Etkisi: İş ve Evlilik
Tatmininin Aracılık Rolü. Ekonomik ve Sosyal
Araştırmalar Dergisi, 11(2), 25-44.
Rhoades, L. M., & Eisenberger, R. (2002). Percived
Organizational Support: A Review of the Literature.
Journal of Applied Psychology, 87(4), 698-714.
Rhoades, L., Eisenberger, R., & Armeli, S. (2001).
Affective Commitment to the Organization: The
Contribution of Perceived Organizational Support.
Journal of Applied Psychology, 86, 825-836.
Roothman, B., Kirsten, D. K., & Wissing, M. P.
(2003). gender Differences in Aspects of Osychological
Well-Being. South African Journal of Psychology,
33, 212-218.
Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2001). To Be Happy or to
Be Self-Fulfilled: A Review of Research on Hedonic
and Eudaimonic Well-being. Annual Review
of Psychology, 52, 141-166.
Ryff, C. D. (1989). Happiness is Everything, or is it?
Explorations on the Meaning of Psychological
Well-Being. Journal of Personality and Social Psychology,
57, 1069-1081.
Ryff, C. D., & Keyes, C. M. (1995). The Structure
of Psychological Well-Being Revisited. Jounal of
Personality and Social Psychology, 69(4), 719-727.
Schütte, S., Chastang, J., Malard, L., Thirion, A.,
Vermeylen, G., & Niedhammer, I. (2014). Psychosocial
Working Conditions and Psychological
Well-Being among Employees in 34 European
Countries. International Archives of Occupational
and Environmental Health, 87, 897-907.
Sharif, S. P., Ahadzadeh, A. S., & Nia, H. S. (2018).
Mediating Role of Psychological Well-being in
the Relationship Between Organizational Support and Nurses’ Outcomes: A Cross-Sectional
Study. Journal of Advanced Nursing, 74, 887-899.
Shen, Y., Jackson, T., Ding, C., Yuan, D., & Zhao,
L. (2014). Linking Perceived Organizational Support
with Employee Work Outcomes in a Chinese
Context : Organizational Identification as a
Mediator. European Management Journal, 32(3),
406-412.
Slattery, J. P., & Selvarajan, T. R. (2005). Antecedents
to Temporary Employee’s Turnover Intention.
Jornal of Leadership and Organizational Studies,
12, 53-66.
Society, T. B. (2010). Working Group on Health and
Well-Being in the Workplace White Paper-Psychology
Well-Being at Work.
Taslak, S. (2015). Banka Çalışanlarının İşten Ayrılma
Niyetleri Üzerinde Etkili Olan Faktörlere Yönelik
Bir Araştırma: Muğla İli Örneği. ehmet Akif Ersoy
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi ,
7(12), 145-160.
Telef, B. B. (2013). Psikolojik İyi Oluş Ölçeği: Türkçeye
Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması.
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,
28(3), 374-384.
Tett, R. P., & Meyer, J. P. (1993). Job Satisfaction Organizational
Commitment, Turnover Intention,
and Turnover: Path Analyses Based on Meta-Analytic
Findings. Personnel Psychology, 46, 259-
293.
Turunç, Ö., & Çelik, M. (2010). Algılanan Örgütsel
desteğin Çalışanların İş-Aile, Aile -İş Çatışması,
Örgütsel Özdeşleşme ve İşten ayrılma Niyetine
Etkisi: Savunma Sektöründe Bir Araştırma. Atatürk
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,
14(1), 209-232.
Tuzgöl Dost, M. (2005). Ruh Sağlığı ve Öznel İyi
Oluş. Eurasian Journal of Educational Research,
20, 223-231.
Van Der Vaart, L., Bennie, L., & de Beer, L. (2015).
Employee Well-Being, Intention to Leave and
Perceived Employability: A Psychological Contract
Approach. South African Journal of Economic
and Management Sciences, 18(1), 32-44.
Vanderberg, R. J., & Nelson, J. B. (1999). Disaggregating
the Motives Underlying Turnover Intentions:
When Do Intentions Predict Turover Behavior?
Human Ralations, 1313-1336.
Wayne, S. J., Shore, L. M., & Liden, R. C. (1997). Perceived
Organizational Support and Leader-Member
Exchange: A Social Exchange Perspective.
Academy of Management Journal, 40, 82-111.
Worley, J. A., Fuqua, D. R., & Hellman, C. M. (2009).
The Survey of Perceived Organizational Support:
Which Measure Should We? SA Journal of Industrial
Psychology, 35(1), 112-116.
Yang, J. (2008). Effect of Newcomer Socialisation on
Organizational Commitment Job Satisfaction
and Turnover Intention in the Hotel Industry.
The Service Industries Journal, 28(4).
Yenihan, B., Öner, M., & Çiftyıldız, K. (2014). İş
Stresi ve İşten Ayrılma Niyeti arasındaki İlilki:
Otomotiv İşletmesinde Bir Araştırma. Çalışma
İlişkileri, 5(1), 38-49.
Yıldırım, M. H., Erul, E. E., & Kelebek, P. (2014).
Tükenmişlik ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki
İlişki: Banka Çalışanları Üzerine Bir Araştırma.
Organizasyon ve Yönetim Bilimleri, 6(1), 33-44.