Roles of Plant and Fungal Lectins in Cancer Diagnosis and Treatment: A Scoping Review

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 1, 28 - 55, 30.06.2022

Taner Kasapoğlu Egemen Dere

Öz

Lektinler, kanser hücrelerindeki karbonhidrat parçalarına bağlanabilmelerini ve tanımalarını sağlayan karbonhidrat bağlama özelliğine sahip proteinlerdir. Lektinler, çeşitli kanser hücre dizilerinde apoptozis, otofaji ve nekroz gibi çeşitli hücre ölüm şekillerini tetikler. Lektinlerin bu yetenekleri, lektinleri kanser tedavisi ve teşhisi için potansiyel ve uygun bir araç haline getirmektedir. Karbonhidrat spesifiteleri ve afiniteleri, dizi benzerlikleri, karbonhidrat bağlama alanlarının sayısı ve benzerine göre lektinler birçok gruba ayrılır. Bu nedenle, birbirinden farklı lektinler, çeşitli kanser hücre dizilerinde farklı afinitelere sahiptir. Bu derlemede, bitki ve mantar lektinlerinin kanser tedavisi ve teşhisinde potansiyel kullanımı ile ilgili araştırma ve incelemelerin belgelenmesi amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Lektin, Kanser, Apoptozis, Otofaji, Risin, Concanavalin A

Kaynakça

• 1. Van Damme EJM, Peumans WJ, Barre A, Rougé P. Plant lectins: a composite of several distinct families of structurally and evolutionary related proteins with diverse biological roles. Crit Rev Plant Sci. 1998;17(6):575-692.
• 2. De Mejía EG, Prisecaru VI. Lectins as bioactive plant proteins: a potential in cancer treatment. Crit Rev Food Sci Nutr. 2005;45(6):425-45.
• 3. Van Damme EJM, Lannoo N, Fouquaert E, Peumans WJ. The identification of inducible cytoplasmic/nuclear carbohydrate-binding proteins urges to develop novel concepts about the role of plant lectins. Glycoconj J. 2004;20(7-8):449-60.
• 4. Jiang QL, Zhang S, Tian M, Zhang SY, Xie T, Chen DY, et al. Plant lectins, from ancient sugar-binding proteins to emerging anti-cancer drugs in apoptosis and autophagy. Cell Prolif. 2015 Feb;48(1):17-28.
• 5. Wu L, Liu T, Xiao Y, Li X, Zhu Y, Zhao Y, et al. Polygonatum odoratum lectin induces apoptosis and autophagy by regulation of microRNA-1290 and microRNA-15a-3p in human lungadenocarcinoma A549 cells. Int J Biol Macromol. 2016 Apr;85:217-26.
• 6. Madhu CS, Balaji KS, Shankar J, Sharada AC. Antitumor effects of chitin specific lectin from Praecitrullus fistulosus by targeting angiogenesis and apoptosis. Biochem Biophys Res Commun. 2019 Oct 15;518(2):381-7.
• 7. Chrispeels MJ, Raikhel NV. Lectins, lectin genes, and their role in plant defense. Plant Cell. 1991 Jan;3(1):1-9.
• 8. Harmankaya A, Özcan A, Harmankaya S. Lektinler ve glikobilimlerdeki önemi. Kafkas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2014;7(1):1-14. Turkish.
• 9. İzzetoğlu S. Bombyx mori’nin yeni hemapoietik organında Neu5Ac(α2,3) Galβ1,4GlcNAc, Neu5Ac(α2,6) Gal/GalNAc, Galβ1,3GalNAc ve GalNAc şekerlerin altın işaretli lektinlerle belirlenmesi. 2006;Doctoral Thesis, Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, İzmir. Turkish. Available from: https://acikerisim.ege.edu.tr/xmlui/handle/11454/2619
• 10. Sharon N. Lectins: carbohydrate-specific reagents and biological recognition molecules. J Biol Chem. 2007 Feb 2;282(5):2753-64.
• 11. Ding J, Bao J, Zhu D, Zhang Y, Wang DC. Crystal structures of a novel anti-HIV mannose-binding lectin from Polygonatum cyrtonema Hua with unique ligand-binding property and super-structure. J Struct Biol. 2010 Sep;171(3):309-17.
• 12. Mazalovska M, Kouokam JC. Plant-derived lectins as potential cancer therapeutics and diagnostic tools. Biomed Res Int. 2020;2020(19):1-13.
• 13. Bourrilon R, Aurbery M. Cell surface glycoproteins in embriyonic development. Int Rev Cytol. 1989;116:257-338.
• 14. Fukuda M. Lysosomal membrane glycoproteins: structure, biosynthesis, and intracellular trafficking. J Biol Chem. 1991 Nov 15;266(32):21327-30.
• 15. Miyamura K, Reid KBM, Holmskov U. The collectins- mammalian lectins containing collagen-like regions. Trends Glycosci Glycotechnol. 1994;6:286-309.
• 16. Gabius HJ. Animal lectins. Eur J Biochem. 1997 Feb 1;243(3):543-76.
• 17. Bresalier RS, Mazurek N, Sternberg LR, Byrd JC, Yunker CK, Nangia-Makker P, et al. Metastasis of human colon cancer is altered by modifying expression of the β-galactoside-binding protein galectin-3. Gastroenterology. 1998 Aug;115(2):287-96.
• 18. Seyrek K, Bildik A. Lektinler. Van Vet J. 2001;12(1): 96-100. Turkish.
• 19. Sharon N, Lis H. History of lectins: from hemagglutinins to biological recognition molecules. Glycobiology. 2004 Nov;14(11):53R-62R.
• 20. Perçin I. Soya fasulyesinden (Glycine Max) lektin izolasyonu, saflaştırılması ve elektroforetik karakterizasyonu. 2006;Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Turkish.