“POST-TRUTH” KAVRAMI ÜZERİNE TÜRKÇE KARŞILIK DENEMESİ

Year 2022, Volume: 3 Issue: 2, 1 - 15, 15.09.2022

Zehra Nilgün Arkan

Abstract

Toplumsal ve siyasi alanda popüler bir kavram olan post-truth, hakikatin önemini yitirdiğini, bireylerin karar verirken ya da bir konu üzerinde kanaat getirirken doğrunun, nesnel gerçeklikler yerine duygularla, inançlarla belirlenmesidir.
Post-truth döneme, postmodern çağın ön ayak olduğunu söyleyebiliriz. Modern dönemin anahtar kelimeleri olan akıl, bilim ve nesnellik postmodern dönemde alaşağı edilmiştir. Ardından nesnelliğin, tek gerçeklik fikrinin reddedilmesine neden olmuştur. Bundan dolayı post-truth dönemini yaşamamız bir nevi postmodern dönemin etkisidir. Türkçe karşılık araştırırken kavrama olan katkısından ötürü kronolojinin de dikkate alınması elzemdir.
Kavram, bir ön ek ve isimden oluşmaktadır. “Post” ön ekinin İngilizce karşılığını direkt çevirmek anlam karmaşıklığına neden olmaktadır. Öte yandan “truth” kelimesinin Türkçe karşılığı olarak “gerçeklik”, “doğruluk” ve “hakikat” gibi kelimeler kullanılmaktadır. Çalışma için çeşitli araştırma metinlerindeki Türkçe karşılıkları inceledik. Ardından kavramın tanımına daha yakın olabilecek Türkçe çeviri üzerinde çalıştık. Sonuçta Türkçe karşılık tartışmaları çerçevesinde, post-truth kavramı için anlamını da içinde barındıran bir çeviri önerdik.

Keywords

Post-Truth, Gerçeklik, Hakikat, Doğruluk, Nesnellik

References

• Alpay Y. (2017), Yalanın Siyaseti, İstanbul: Destek Yayınları.
• Aslan S. ve Yılmaz A. (2001), Modernizme Bir Başkaldırı Projesi Olarak Postmodernizm, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, 93-108.
• Bal, M. (2015) Postmodernizmin Düşünce ve Sanat Dünyasında Tanımı. Mavi Atlas, (4), 120-135.
• Erdoğan E. ve Uyan-Semerci P. (2020), Hakikat Sonrası Tartışmaların Gerçek Olmayan Varsayımlarını Ele Almak: Akıl, Bilim ve Demokrasi Karşıtlığı, Sosyal Bilimler Dergisi, Pasajlar, Post-Truth Çağı, Doğubatı Yayınları, Yıl: 2, Sayı:4, 83-108.
• Foucault, M. (1994) Truth and Power, In Michel Foucault: Power, ed. James D. Faubion, 111–32, New York: New Press.
• Gray, J. (2017), Post Truth by Matthew D’Ancona and Post-Truth by Evan Davis review-is this really a new era of politics? The Guardian. Retrieved from https://www.theguardian.com/books/2017/may/19/post-truth-matthew-dancona-evan-davis-reiews (Erişim Tarihi: 20.08.2021)
• Güven A. (2020) Hakikatin Yitimi Olarak Post-Truth: Bir Kavramsallaştırma Denemesi, İnsan&İnsan, Yıl/Year 7, Sayı/Issue 23, 20-36.
• Haldun İ. (1977), Mukaddime cilt I. Ankara: Onur Yayınları.
• Keyes R. (2019) Hakikat Sonrası Çağ: Günümüz Dünyasında Yalancılık ve Aldatma, Ankara: Delidolu Yayınları.
• Kırılmaz H. ve Ayparçası F. (2016), Modernizm ve Postmodernizm Süreçlerinin Tüketim Kültürüne Yansımaları, İnsan ve İnsan, 3(8), 32-58.
• Kiraz, E. (2019) Sosyal Medya ve Algı Yönetimi: İngiltere’nin Brexit Sürecinde Sosyal Medya Dezenformasyonu, Paradoks Ekonomi Sosyoloji ve Politika Dergisi, 15 (1), 1-16.
• Köktürk M. (2020) Post-Truth ya da Mağaraya Dönüş, Sosyal Bilimler Dergisi, Pasajlar, Post-Truth Çağı, Doğubatı Yayınları, Yıl: 2, Sayı:4, 35-55.
• McIntyre, L. (2019), Hakikat-Sonrası, İstanbul: Tellekt Yayınları.
• Narin, B. (2018) Kişiselleştirilmiş Çevrimiçi Haber Akışının Yankı Odası Etkisi, Filtre Balonu ve Siberbalkanizasyon Kavramları Çerçevesinde İncelenmesi, Selçuk İletişim, 11 (2), 232-251.
• Oruç, M. S. (2020) Postmodernite, Siyasal İletişim ve Doğruluk Sorunu: Post-Truth Durum ve Entelektüel Zemini Üzerine Bir İnceleme, Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, Sayı:36,141-160.
• Rabin-Havt, A. (2016) Lies, Incorporated: The World of Post-Truth Politics, New York: Anchor Books.
• Sarıoğlu, E. (2020), Yalan Haber, “Post-Truth” Kavramı ve Medya Üçlemesi: Geçmişten Günümüze Gündem Belirleyen Örnekler, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9 (1), 377-397.
• Sugden, E. (2018), Donald Trump and the Politics of Emotion, Open Democracy, Retrieved from https://www.opendemocracy.net/en/transformation/donald-trump-and-politics-of-emotion/ (Erişim Tarihi: 10.07.2021)
• Şen, A. F. ve Taşdelen, H. (2020), Post-Truth Siyaset Bağlamında Yeni Medya: 2019 Yerel Seçimi Örneğinde Bir İnceleme. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (33), 11-34.
• Terzi A. (2020) Post-Truth Kavramı ve Türkçe Karşılıkları Üzerine, Türk Dili Dergisi, Sayı: 820, 80-86.
• Tesich S. (1992) A Government of Lies, The Nation Company.
• Teyit.org (2016) Teyitpedia, Araştırma: Yılın kelimesi post-truth nedir?. Retrieved from https://teyit.org/yilin-kelimesi-post-truth-nedir. (Erişim Tarihi: 25.08.2021)