DO MANUALS DEVELOP “TRANSLATION COMPETENCE”? TRANSLATION COMPETENCE: PARADIGMS REDEFINED

Year 2010, Volume: 1 Issue: 1, 67 - 87, 28.12.2010

Mine Yazıcı

Abstract

Türkiye'de çeviri kılavuzlarının sayısının her geçen gün artmasına karşın Batıda bu kaynakların sayılarının azaldığı görülmektedir. Buna bir neden olarak çevirinin uzun yıllar dil öğrenim aracı olarak kullanılma geleneği gösterilebileceği gibi, bir başka neden olarak da Türkiye'de yerleşmiş öğrenme alışkanlıkları da gösterilebilir. Ancak, bu yazıda Türkiye'deki çeviri kılavuzlarını temsil etmek üzere en çok satılan çeviri kılavuzlarından yola çıkılarak, çeviri eğitimiyle ilgili bu tür kaynakların çeviri edincini geliştirmediği konusundaki hipotezin salt Türkiye'ye özgü bir durum mu olduğu, yoksa bunun kılavuzların “metin türü” olarak özelliklerinden mi kaynaklandığı konusu irdelenecektir. Bu varsayımdan yola çıkarak farklı iki dilde en çok satan iki kılavuzla karşılaştırma yapılarak hem geriye dönük olarak kılavuzların okuyucuların beklentilerini niçinkarşılayamadığı gerekçelendirilecek, hem de ileriye dönük hedefler açısından bu tür çeviri eğitimiyle ilgili kaynakların hangi metin türü özelliklerine sahip olması gerektiği konusunda çıkarımlarda bulunulacaktır. 

Keywords

Edimsel beceri, çeviri edinci, çeviri kılavuzu, anlıksal işlemler, metin düzeyi

References

• AKBULUT, Ayşe Nihal (2004) Söylenceden Gerçekliğe [=From Utterance to Reality], İstanbul: Multilingual.
• BOZTAŞ, İ.& Ziya Aksoy , Ahmet Kocaman, et al., (2001) Çeviri Kılavuzu [A Guidebook for Engish Translation], Ankara : Hacettepe Taş yayınları.
• CHESTERMAN, Andrew (1997) Memes of Translation Amsterdam/ Philadelphia: John Benjamins Publishing Company. pp. 47-150.
• ESEN-ERUZ, Sakine (2008) Akademik Çeviri Eğitimi[Academic Translator Training ], İstanbul: Multilingual.
• GİLE, Daniel. (1995) Basic Concepts and Models For Interpreter and Translator Training, Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins.
• HÖNİG, Hans& Turgay KURULTAY (1992)”Çeviri Çeviri Yapılarak Öğrenilmez” [Translation cannot be learned by translating], Metis Çeviri, sayı 19, İstanbul: Metis. p. 65-76.
• KUSSMAUL, Paul (1995) Training the Translator, Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.
• NEUBERT, Albrecht (2000) ‘Competence in language, in Languages, and in Translation’, In Christina Shaffner& Beverly, Adab, Developing Translation Competence, Amsterdam Philadelphia: John Benjamins Publishing Company. pp.3-18.
• NORD, Christiana (1997) Translating as a Purposeful Activity, Manchester: St Jerome.
• ROBERTS, Roda P. (1992)’The Concept of Function of Translation and it Application to Literary Texts’, Target 4:1, Amsterdam: John Benjamins, pp. -16.
• TAYLOR, Christopher (2007) Language to Language A practical Theoretical Guide for Italian/English Translators , Cambridge: Cambridge University Press.
• YAZICI, Mine (2007) Yazılı Çeviri Edinci, İstanbul: Multilingual.
• ZARO, Juan Jesus & M. Truman (1999) Manual de Traducción, Madrid: Nueva Imprenta.