Tekirdağ Barbaros’ta, Tekirdağ Arkeoloji Müzesi’nin Gerçekleştirdiği Sondaj Kazıları Hakkında Ön Rapor

Yıl 2018, Sayı: 33, 1 - 21, 30.06.2018

Zeki Mete Aksan

Öz

Tekirdağ İlçesi’nin 9 km güneybatısında, Barbaros limanın yakınlarında, 2013-2015 yılları arasında Tekirdağ Arkeoloji Müzesi Müdürlüğü tarafından yürütülen sondaj kazıları, antik bir yerleşimin küçük bir bölümünü açığa çıkarmıştır. Bu kazılardan elde edilen ilk sonuçlar birkaç atölye, küçük işlikler ve depo odası kalıntılarını içerir. Propontis ve daha ötedeki Prokonnesos adasına bakan, çevresine hakim bir tepenin kıyısında ve yamaçlarında bulunan Barbaros ve çevresinde 19. yüzyılın sonundan itibaren gezginler, Bizans Dönemi’ne ait epigrafik verilerin yanı sıra çeşitli yapı kalıntılarından da bahsetmişlerdir. Sondaj kazılarının sonuçları da, Bizans Dönemi’nde antik yerleşmenin güneye doğru genişlemesi hakkında bir fikir vermektedir. Kazılan alanın hatırı sayılır bir kısmı, 2015 yılının sonunda birinci derece arkeolojik sit alanı olarak koruma altına alınmıştır. Bu da gelecekte gerçekleştirilecek arkeolojik çalışmalar için sağlam bir zemin oluşturmaktadır. Antik kentin kurulduğu arazinin kapsamlı bir topoğrafik haritasının çıkarılması, gelecekteki çalışmalar için bir öncelik olarak ortaya çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Trakya, Bisanthe, Barbaros, Sondaj Kazıları

PRELIMINARY REPORT ON THE TEST EXCAVATIONS OF TEKIRDAĞ ARCHAEOLOGY MUSEUM AT BARBAROS IN TEKIRDAĞ

Öz

Test excavations conducted by the Directorate of Tekirdağ Archaeology Museum between 2013 and 2015 revealed a small part of an ancient settlement near the coast of the modern harbor of Barbaros, 9 km southwest of Tekirdağ Province. The first results of these excavations yielded remains of several workshops, small workplaces, and storage rooms. Travellers from the end of the 19th century noted monuments as well as epigraphical data dating mainly to the Byzantine Period in and around the town, which is located on the coast and slopes of a hill with a commanding view of the Propontis and Prokonnesos Island beyond. The results of the soundings also give an idea about the expansion of the city to the south during the Byzantine Period. A substantial part of the excavated area has been designated as a first degree archaeological site at the end of 2015, which gives hope for a firm ground for future archaeological study. Preparation of a thorough topographical map of the terrain on which the ancient city was founded appears as a priority for future work.

Anahtar Kelimeler

Thrace, Bisanthe, Barbaros, Test Excavations

Kaynakça

• Ancient Sources
• Herodotos, Herodot Tarihi, trans. M. Ökmen, İstanbul: Remzi Kitabevi, 1991.
• Mela, Geographie de Pomponius Mela, trans. M.L. Baudet, Paris, C.L.F. Panckoucke, 1843.
• Plinius, Naturalis Historia, Volume II: Books 3-7, trans. H. Rackham, Loeb Classical Library 352, Cambridge, MA: Harvard University Press, 1942.
• Xenophon, Anabasis Onbinlerin Dönüşü, trans. O. Yarlıgaş, İstanbul, Kabalcı Yayınevi, 2011.
• Modern Sources
• Archibald, Z.H., The Odrysian Kingdom of Thrace, Orpheus Unmasked, Oxford: Clarendon Press, 1998.
• Asdracha, C., “La thrace orientale et la mer Noire: géographie ecclésiastique et prosopographie (viiie-xiie siècles)”, Géographie Historique du Monde Méditerranéen, Paris: Éditions de la Sorbonne, s. 221-309.
• Delemen, İ., “A Grave Stele from Barbaros on the Propontis”, Epigaphica Anatolica, 37, 2004a, s. 189-195.
• Delemen, İ., Tekirdağ Naip Tümülüsü, İstanbul: Ege Yayınları, 2004b.
• Delemen, İ., “An Unplundered Chamber Tomb on Ganos Mountain in Southeastern Thrace”, American Journal of Archaeology, 110, 2006, s. 251-273.
• Dumont, A., -Th. Homolle, Mélanges d’Archéologie et d’Èpigraphie, Paris, 1892.
• Erzen, A., İlkçağ Tarihinde Trakya Başlangıçtan Roma Çağı’na Kadar, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 1994.
• Kahrstedt, U., Beitrage zur Geschichte der thrakischen Chersones, BadenBaden,1954.
• Kalinka, E., “Altes und Neues aus Thrakien”, Jahreshefte des Österreichischen Archäologischen Institutes, Beiheft 23, 1926, s. 151-160.
• Koçel Erdem, Z., “Preliminary Report of the Tekirdağ Ganos 2008 Survey”, Anatolia Antiqua, XVII, 2009, s. 411-426.
• Külzer, A., Ostthrakien (Europa), Tabula Imperii Byzantini Bd.12, Wien: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, 2008.
• Loukopoulou, L.D., Contribution a l’histoire de la thrace propontique durant la periode archaique, ΜΕΛΕΤMATA 9, Athens, 1989.
• Meritt, B.D., – Wade-Gray, H.T. – McGregor, M.F., Athenian Tribuıe Lists I, Cambridge: Harvard University Press, 1939.
• Oberhummer, E., “Bisanthe”, Paulys Realencyclopädie der Classischen Altertumswissenschaft, Fünfter Halbband, Stuttgart, 1897, s. 500-501.
• Ötüken, Y.- Ousterhout, R., “Notes on the Monuments of Turkish Thrace V. Barbaros and its Coastal Region”, Anatolian Studies, 39, 1989, s. 144-147.
• Papadopoulos- Kerameos, A., Archaiotes kai Epigraphie tes Thrakes kai Makedonias”, Hellienikos Philologikos Syllogos, 17, 1886, s. 65-113.
• Robert, L., “Villes de Chersonese et la Thrace”, Hellenica, V, 1948, s. 35-58.
• Sayar, M. H., “Trakya’da Epigrafi ve Tarihi-Coğrafya Araştırmaları”, Araştırma Sonuçları Toplantısı, 7, 1990, s. 211-216.
• Sayar, M. H., “Doğu Trakya’da Epigrafi ve Tarihi-Coğrafya Araştırmaları”, Araştırma Sonuçları Toplantısı, 10, 1993, s. 153-173.
• Sayar, M. H., Perinthos-Herakleia (Marmara Ereğlisi) und Umgebung: Geschichte, Testimonien, griechische und lateinische Schriften, Wien: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, 1998.
• Schmidt, J., “Panion”, Paulys Realencyclopädie der Classischen Altertumswissenschaft, Cilt XVIII. 3, 1949, s. 601.
• Schönert-Geiss, E., Die Münzprägung von Bisanthe, Dikaia, Selymbria, Berlin: Akademie Verlag, 1977.
• Seure, G., “Inscriptions de Thrace, III . Panion (Panidon)”, BCH, 24, 1900, s. 147-169.
• Taşlıklıoğlu, Z., Trakya’da Epigrafya Araştırmaları I, İstanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi, 1961.
• Taşlıklıoğlu, Z., Trakya’da Epigrafya Araştırmaları II, İstanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi, 1971.
• TİKE Tekirdağ İli Kültür Envanteri, yay. haz. B. Keskinel, N. Özdemir, Ö. Öztürk, N. Güven, G. Meriç, A. Demirkıran, L. Erdem, E.K. Ayber, Z. Şahin, Ö. Çelik, Tekirdağ: Makro 360 Sanal Tanıtım, 2014.