ÖĞRETİM ÜYELERİNİN TOPLUMSAL KÖKEN BAĞLAMINDA TÜKETİM ALIŞKANLIKLARI İLE YAŞAM TARZLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Year 2011, Issue: 44, 133 - 156, 26.12.2011

Burak Kahraman Gülay Arıkan

Abstract

ÖZET

Bu çalışmanın amacı, öğretim üyelerinin toplumsal köken ve tüketim alışkanlıkları ile yaşam tarzları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu çerçevede toplumsal köken (doğum yeri, eğitim durumu, meslek), yaşam tarzı (tatil, spor, müzik, çocukluğu ve şimdiki yaşam tarzı farkı, sivil toplum kuruluşuna üye olma) ve tüketim (aylık gelir, geleneksel yiyecekleri alma, dışarıda yemek yeme sıklığı, tüketim alışkanlıklarını etkileyecek dergileri alma, tasarruf, kendisini ait hissettiği sosyal sınıf, gösterişçi tüketim) konularını içeren anket formları Hacettepe Üniversitesi ve Erciyes Üniversitesi öğretim üyelerine uygulanmıştır. Örneklem tesadüfî/rastlantısal olarak seçilmiştir ve toplamda 350 anket uygulanmıştır. Hipotezleri test etmeye yönelik ilişki arayıcı analizler yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Tüketim, Gösterişçi Tüketim, Tüketim Alışkanlığı, Yaşam Tarzı, Toplumsal Köken.

ABSTRACT

The aim of this study is to investigate the relationship between the life styles and the social origin and consumption habits of academic staffs. In this framework, survey questionnaires including the topics of social origin (place of birth, educational background, occupation), life style (holiday, sport, music, the differences in life style between childhood and nowadays, being a member of civil society organizations) and  consumption (income, traditional foods, dining out with family members, obtaining magazines that effects consumption, saving, social class, conspicuous consumption) have been applied to the academic personnel of Hacettepe University and Erciyes University. Samples were randomly selected and 350 surveys were applied. The descriptive and hypothesis testing have been conducted.

Key Words: Consumption, Conspicuous Consumption, Consumption Habits, Life Style, Social Origin.

Keywords

Tüketim, Gösterişçi Tüketim, Tüketim Alışkanlığı

References

• Altan M. ve Göktürk, İ.E. (2007). “Türkiye’de Kredi Kartlarının Toplam Özel Nihai Tüketim Harcamalarına Etkisi: Bir Çoklu Regresyon Analizi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 25-47.
• Arıkan, G. (1998). Türkiye’de Uzmanlık Gerektiren Mesleklerde Kadınlar. Ankara: Bizim Büro Basımevi.
• Arıkan, G. vd. (2004). Kalecik’e Bağlı Bağcılıkla Uğraşan On Köy Modernleşme Eğilimleri Üzerine Bir Araştırma. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
• Arslan, K. (1992). Otomobil Alımında Tüketici Davranışlarını Etkileyen Faktörler. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi.
• Baloğlu, B. (2000). “Enflasyona Sebep Olan Tüketim Harcamalarının Sosyolojik Açılımı”. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Metodolojisi ve Sosyolojisi Araştırmaları Merkezi, 26. Kitap, İstanbul: Emek Matbaası.
• Bocock, R. (1997). Tüketim, (Çev. İrem Kutluk). Ankara: Dost Yayınları.
• Bourdieu, P. (1984). Distinction a social critique of the judgement of taste, (Trans.by R.Nice), London: Routledge.
• Burke, P. (1994). Tarih ve Toplumsal Kuram, (Çev. Mete Tuncay). İstanbul: İstanbul Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Celkan, H. Y. (1989). Eğitim Sosyolojisi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınları.
• Chan, T. ve Goldthorpe, J. (2007). “Social strafication and cultural consumption: Music in England”, Europen Sociological Review, 23, 1-19.
• Chaney, D. (1999). Yaşam Tarzları, (Çev. İrem Kutluk). Ankara: Dost Yayınları.
• Çiçek, A. (2000). Farklı Gelir Düzeylerine Göre Ailelerin Tüketim ve Tasarruf Eğilimlerine Etki Eden Sosyo-Kültürel Faktörler: Elazığ Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi.
• Dikeçligil, B. (1980). “Tüketimin Sosyolojik Anlamı”, Yaşama Tarzı ve Gelir Seviyesi Arasındaki İlişki”, Sosyoloji Konferansları, İstanbul: İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Sosyoloji Enstitüsü Yayınları.
• Dikeçligil, B. (1998). Metropolde Kariyer Meslekleri ve Aile Yapısı Temelinde Yaşam Tarzları. Ankara: Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları.
• Doğan, İ. (1996). Sosyoloji, Kavramlar ve Sorunlar. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Emiroğlu, K. ve Aydın, S. (2003). Antropoloji Sözlüğü.Ankara: Bilim Sanat Yayınları.
• Erkal, M. (2000). Sosyoloji. İstanbul: Der Yayınları.
• Jary, D. ve Jary, J. (1991). The Harper Collins Dictionary of Sociology. New York: Harper Collins.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (1999). Kültürel Psikoloji. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Kavuncu, M.G. (1998). Kariyer Mesleklerde Kadın Metropolde Kariyer Meslekleri ve Aile Yapısı Temelinde Yaşama Tarzları. Ankara: Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları..
• Kıray, B. M. (2005). Tüketim Normları Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma. İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Kışlalı, A.T. (1970). “Türk Ordusunun Toplumsal Kökeni Üzerine Bir Araştırma”. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 29, 3: 90-105.
• Kongar, E. (1979). Toplumsal Değişme Kuramları ve Türkiye Gerçeği, Ankara: Bilgi Yayınları.
• Kornblum, W. (1998). Sociology In a Changing World. New York: The DRY Then Press.
• Nafizoğlu, M. (2002). Tüketim Toplumunun Zaman Kültür Özne Üzerinden Turizm Olgusu Özelinde Tartışılması Alanya Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Nişancı, M. (2002). “Gelir Grupları İtibariyle Harcama Kalıpları”, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi, İdari Bilimler Fakültesi Yayınları, 17, 1: 127-139.
• Orçan, M. (2004). Osmanlı’dan Günümüze Modern Türk Tüketim Kültürü. Ankara, Kadim Yayınları.
• Schlüter, A. (1996). “Alman Yüksek Öğretim Kurumlarında Bilim Kadınlarının Toplumsal Kökenlerinde Meydana Gelen Değişmeler”, Akademik Yaşamda Kadın içinde. Ankara: Türk Alman Kültür İşleri Kurulu Yayın Dizisi, No: 9.
• Türkkan, E. (2009). Tüketim ve Rekabet Kültürü, Rekabet Günlüğü, http://www.rekabet.gov.tr/index.php?Sayfa=sayfahtml&Id=765.
• Uysal, F. (2001). Kariyer Mesleklerinden Akademisyenliğin Tercihinde Ailenin Rolü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ülgener, S. (1976) Milli Gelir İstihdam ve İktisadi Büyüme. İstanbul: Der Yayınları.
• Veblen, T. (2005). Aylak Sınıfının Teorisi, (Çev. Zeynep Gültekin ve Cumhur Atay). İstanbul: Babil Yayınları.