Abstract
Diğer canlılardan farklı olarak insan düşünme üzerine düşünebilir. İnsan aklı ve düşüncesinin doğaya uyarlanması teknoloji olarak şekillenir. İnsan aklı ile doğa/evren etkileşiminde görülen sıçramalar, düşünsel ve teknolojik paradigmal kaymalardır. İlkel insan, doğa ile etkileşiminde önce el'ini kullandı. Sağladığı bilgi birikimi ile doğadan aldığı nesneleri şekillendirerek doğaya müdahale etmesi zamanla geleneksel teknolojileri yarattı. Görünür doğanın işleyişi üzerine sağlanan bilgi birikimi, ilk bilimsel devrim olarak Newton yasalarıyla gündeme geldi. Bilimin görünür doğa yerine görünmez doğa olan atom altına ve makro kozmosa yönelmesi ise ikinci bilimsel devrim olarak kuantum paradigmasını şekillendirdi. Karmaşık ve çok yönlü insan ilişkilerine dayalı toplumsal bütün kendi içinde, ekonomik, teknolojik, sosyal, politik ve kültürel alt sistemlere ayrıldığı gibi, bunların her biri kendi içinde ayrıca sistem, yapı ve süreç işleyişlerine sahiptir. Bu sistemleşme ve yapılaşma toplumsal evrim sürecinde bir yandan kendiliğinden oluşmakta, diğer yandan insan aklının ürünü olarak tasarlanmaktadır. Toplumsal bütünü oluşturan sistemler, yapılar ve süreçler arasındaki interaktif ve dinamik etkileşim, bir ağ yapılanması oluşturur. Bu nedenle günümüz Bilgi Toplumunda, mekanik düşüncenin statik noktasal-doğrusal neden sonuç açıklamaları yerine, Kuantum düşüncesi ile uyumlu sosyal bilimlerin ağ etkileşim paradigması devreye girer. Ağ etkileşim paradigması, beyin işleyişini açıklayan sinir ağları modeli ile paralellik gösterir. Fiziğin Kuantum modeli, biyolojinin sinir ağları modeli ile toplum bilimin, toplumsal bütünün entegre ağ etkileşim modeli, farklı alanlarda şekillenen ikinci bilimsel devrimin paralel yansımalarıdır. Ayrıca gerek biyolojik etkileşim ağları; gerekse toplumsal etkileşim ağları, kendi kendini yapılandıran ve yenileyen (autopoietik) sistemlerdir.
Anahtar Kelimeler: Kuantum Paradigması, Teknolojik Paradigmal Kayma, Sistem Analizi, Ağların Organik İşleyişi, Autopoietik Sistem, Sinir Ağları (Connectionist ) Modeli.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Publication Date | September 5, 2012 |
| Published in Issue | Year 2012 Issue: 45 |
