ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN TOPLUMSAL CİNSİYET ROLLERİNE İLİŞKİN TUTUMLARI VE YAŞAM DEĞERLERİ İLİŞKİSİ

Year 2013, Issue: 48, 1 - 18, 24.12.2013

Burcu Öngen , Serpil Aytaç

Abstract

 

 Bu çalışmada üniversite eğitimi gören gençlerin toplumsal cinsiyet rolüne ilişkin algıları ve yaşam değerleri araştırılmaktadır. Bu amaç doğrultusunda 324 üniversite öğrencisi rassal olarak seçilerek Toplumsal Cinsiyet Rolüne İlişkin Tutumları ve Yaşam Değerleri, bazı sosyo-demografik sorularla birlikte ölçülmüştür. Çalışmaya katılan öğrencilerin %35,2'si erkek, %64,8'i kız öğrencilerden oluşmaktadır. Cinsiyetlerine göre ölçek ortalamalarına bakıldığında, kız öğrencilerin ortalamasının erkeklerden daha fazla olduğu görülmüştür. Gençlerin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin görüşleri incelendiğinde, önermelerin büyük bir çoğunluğunda cinsiyetler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark (p<0.05) olduğu bulunmuştur. Ayrıca öğrencilerin yaşam değerleri boyutu ile toplumsal cinsiyet algısının alt boyutları olan eşitlikçi cinsiyet rolü ve evlilikte cinsiyet rolü arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Araştırmanın sonuçları üniversite gençliğinin toplumsal cinsiyete ilişkin görüşlerini ortaya koyması açısından önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler: Toplumsal Cinsiyet, Yaşam Değerleri, Üniversite, Gençlik

 

 ATTITUDES OF UNIVERSITY STUDENTS REGARDING TO GENDER ROLES AND RELATIONSHIP WITH LIFE VALUES

Abstract

This study aimed to investigate life values and perceptions of genders roles of university students. For this purpose, 324 university students - 35,2% male and 64,8% female; were selected as a sample. Their attitudes towards gender roles and life values were measured by some socio-demographic questions. Scale averages of the female students estimated much higher than that of males. Moreover, the vast majority of the prescriptions showed 

a statistically significant difference between the genders (p<0.05) regarding their attitudes toward gender roles. A positive significant relationship between the life value dimension and two sub-dimensions of the gender roles (which are gender equality and sex role in marriage) was also observed. The outcomes of this study have a crucial importance as it reveals the views of university students on gender roles. 

Keywords: Gender, Life Values, University, Youth 

Keywords

Toplumsal Cinsiyet, Yaşam Değerleri, Üniversite, Gençlik

References

• Allport, G. W., Vernon, P. E. & Lindzey, G. (1960). Study Of Values: A Scale For Measuring The Dominant Interests In Personality. Boston, MA: Houghton Mifflin.
• Arditti, J. A., Goodwin, D. D., & Scanzoni, J. (1991). ‘‘Perceptions of Parenting Behavior and Young Women’s Gender Role Traits and Preferences,’’ Sex Roles, 25(3), 195-211.
• Aşılı, G. (2001). Üniversite Öğrencilerinin Cinsiyet Rolleri Ve Ego Durumları Arasındaki İlişki. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi.
• Ataman, H. (2009). LGBTT Hakları İnsan Haklarıdır, Ankara: İnsan Hakları Gündemi Derneği Yayını.
• Atış, F. (2010). “Ebelik/ Hemşirelik 1. Ve 4. Sınıf Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi”, (Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Ebelik Anabilim Dalı, . Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana).
• Baykal, S. (1988). Üniversite Öğrencilerinin Cinsiyet Rolleri İle İlgili Kalıp Yargılarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Bilton, T., Bonnet, K., Jones P., Sheard K., Stanworth M. & Webster A. (1987). Introductory Sociology, Second Edition, The Macmillan Press, London.
• Busse, M. & Spielmann, C. (2003). “Gender Discrimination And The International Division Of Labour”, Hamburg Institute Of International Economics Discussion, Paper: 245, Hamburg.
• Cherry, A. L. (2005). Examining Global Social Welfare, Issues, Thomson Brooks/Cole, Belmont
• Çelebi, N. (1997). Turizm Sektöründeki Küçük İşyeri Örgütlerinde Kadın Girişimciler, Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
• Dökmen, Y. Z. (2004). Toplumsal Cinsiyet Sosyal Psikolojik Açıklamalar, Sistem Yayıncılık, Ankara.
• European Communities (2006). A Roadmap For Equality Between Women And Men 2006-2010, Belgium.
• Giddens, A. (2008). Sosyoloji, İstanbul, Kırmızı Yayınları.
• Girginer, U. H. (1994). Türk Toplumunda Cinsiyet Rolleri Algısı, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Global Gender Gap Report 2013 (25.11.2013), Erişim: http://www.weforum.org/reports/global-gender-gap-report-2013. Gümüşoğlu, F. (2004). “İlköğretim Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Algıları”, Kadın Çalışmalarında Disiplinlerarası Buluşma, Yeditepe Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2004, Cilt 3, s.317-327. Güngör, E. (1998). Değerler Psikolojisi Üzerine Araştırmalar, İkinci Baskı, Ötüken Yayınevi, İstanbul.
• Güvenç, G. (1996). ‘‘Kız ve Erkek Üniversite Öğrencilerinin Aile İçi Etkileşime İlişkin Algıları İle Toplumsal Cinsiyet Rolüne İlişkin Tutumları’’, 3P Dergisi 4 (1): 34–40.
• Hunter, J. B., Guernsey de Zapien, J., Papenfuss, M., Fernandez, M. L., Meister, J., & Giuliano, A. R. (2004). ‘‘The impact of a Promotora on Increasing Routine Chronic Disease Prevention Among Women Aged 40 and Older at the U.S.-Mexico Border’’, Health Education Behaviour, 31, 18S-27S.
• Kalaycı, N., Hayırsever F. ve Özcan, F. Z. (2012). “İlköğretim Okulu Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Algıları”, 2. Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, 27-29 Eylül 2012, Bolu.
• Keith, B. & Jacqueline, S. (2002). ‘‘Parent And Adolescent Gender Role Attitudes In 1990’s Great Britain’’, Sex Roles, 46 (7/8): 239–244. Kimberly, A. & Mahaffy, K. (2002). ‘‘The Gendering Of Adolescents’ Childbearing And Educational Plans: Reciprocal Effects And The Influence Of Social Context’’, Sex Roles, 46 (11/12): 403–417.
• Marshall, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü, (Çev.: Osman Akınhay / Derya Kömürcü), Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara.
• Özkul, A. S. (2007). Yaşam ve Çalışma Değerlerini Etkileyen Faktörler SDÜ Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı, Isparta.
• Rokeach, M. (1973). The Nature of Human Values, Free Press, New York. Rosenkrantz, P., Vogel, S., Bee, H., Broverman, I. & Broverman, D. M. (1986). “Sex Roles Stereotypes And Self Concepts In Colloge Students”, Journal Of Consulting And Clinical Psychology, 32 (3): 287–295.
• Sancar S., Acuner, S., Üstün İ. ve Bora, A. (2006). “Cinsiyet Eşitsizliği Bir Kadın Sorunu Değil Toplumun Sorunudur”, UNDP-Kalkınma ve Demokratikleşme Projelerinde Cinsiyet Eşitliği Hedefinin Gözetilmesi Eğitimi, 2005-2006, UNDP, İstanbul.
• Savcı, İ. (1999). ‘‘Toplumsal Cinsiyet ve Teknoloji’’, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, C. 54, Sayı: 1.
• Schwartz, S. H. (1999) “A Theory of Cultural Values and Some Implications for Work”, Applied Psychology: An International Review, 48 (1), 23–47.
• Seçgin, F., ve Tural, A. (2011). ‘‘Sınıf Öğretmenliği Bölümü Öğretmen Adaylarının Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumları’’, e-Journal of New World Sciences Academy Education Sciences, 1C0452, 6, (4), 2446-2458.
• Temel, Z. F. (1991). Yetiştirme Yurdunda Kalan ve Ailesinin Yanında Kalan 14-18 Yaş Grubundaki Gençlerin Cinsiyet Rolü Tutumları ile Moral Gelişimlerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Trommsdorff, G. & Iwawaki, S. (1989). ‘‘Student’s Perceptions Of Socialisation And Gender Role In Japan And Germany’’, International Journal Of Behavioral Development, 12 (4): 485–493.
• Vefikuluçay, D., Demirel, S., Taşkın, L. ve Eroğlu, K. (2007). ‘‘Kafkas Üniversitesi Son Sınıf Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Bakış Açıları’’, Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 14 (2): 12–27.
• World Health Organization (WHO), (1998). ‘‘Gender And Health”, Technical Paper, Switzerland, Pp. 5-20.
• Yılmaz, D. V., Zeyneloğlu, S., Kocaöz, S., Kısa, S., Taşkın, L. ve Eroğlu, K. (2009). ‘‘Üniversite Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Görüşleri’’, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt 6: 1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com
• Zeyneloğlu, S. (2008). Ankara’da Hemşirelik Öğrenimi Gören Üniversite Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumları, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü (Doktora Tezi), Ankara.
• Zeyneloğlu, S. ve Füsun, T. (2011). “Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özellikleri”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), 40: 409-420.
• (002013). Erişim: http://dpms.csd.auth.gr/emplak/Schwartzpaper.pdf