Almanya’daki Türklerin Göç ve Entegrasyon Süreci: Birinci ve Üçüncü Kuşak Karşılaştırması

Year 2018, Issue: 75, 123 - 152, 28.12.2018

Hülya Demirağ , Can Kakışım

Abstract

Göç olgusu, sosyal bilim alanlarında üzerinde sıklıkla inceleme yapılan konulardan biridir. 1961 yılından itibaren işgücü olarak Almanya’ya giden Türk göçmenlerin entegrasyon süreci göç araştırmalarında önemli yer tutmaktadır. Bu çalışma Almanya’ya işçi olarak giden ve orada “misafir işçi” konumundan çıkıp kalıcı olarak yerleşen Türk göçmenlerin kültürleşme, entegrasyon ve asimilasyon süreçlerini kuşaklararası karşılaştırmalı olarak incelemektedir. Bu bağlamda birinci kuşak ve üçüncü kuşak göçmenlerin aralarındaki farklılıklar ele alınmakta ve iki kuşak arasındaki çatışma ve Alman toplumuna entegre olma süreçleri üzerinde durulmaktadır. Böylece Almanya’daki Türkiye kökenli göçmenlerin Türk kimliğini ve kültürünü devam ettirme düzeyleri kuşaklar arasında mukayese edilmekte ve Alman kültürünü benimseme düzeylerinde etkili olan faktörler ele alınmaktadır. Ayrıca makalede, Alman devletinin uyguladığı entegrasyon politikalarının amacı, etkinlik düzeyi ve özellikle üçüncü kuşak göçmenler üzerindeki etkisi de tespit edilmeye çalışılmaktadır. Bu amaçlar çerçevesinde çalışma konuyla ilgili klasik ve güncel eserleri kapsayan geniş bir literatür taraması sunmaktadır. 

Keywords

Göç, Misafir işçi, Entegrasyon, Asimilasyon, Kuşaklararası farklılık

Process of Migration and Integration of Turks in Germany: Comparison of the First and Third Generations

Abstract

The concept of migration is one of those subjects which are frequently examined in the fields of social sciences. Turkish immigrants who have moved to Germany beginning from 1961 as guest workers hold a crucial place in migration studies. This study investigates the processes of culturalization, integration, and assimilation of Turkish immigrants who came to Germany as guest workers and eventually settled there permanently. In this sense, differences between the first and third generations of immigrants are examined, and their process of integration with German society is analyzed. In this way, Turkish immigrants’ level of adoption of Turkish identity and preserving Turkish culture is investigated among the generations, and the factors that became influential in their adoption of German culture are analyzed. Furthermore, the aim of German integration policies, their level of efficiency, and their influence—especially on third-generation immigrants—are discussed in the article. In line with this purpose, the study presents a broad literature review comprising both classical and contemporary works. 

Keywords

Migration, Guest worker, Integration, Assimilation, Difference between generations

References

• Adıgüzel, Y. (2011). “Almanya’da Kültürel Çatışma Alanı Olarak ‘Türkçe’”. Sosyoloji Dergisi, 22(3), 231–251.
• Aksoy, E. (2010). “Almanya’da Yaşayan Üçüncü Kuşak Türk Öğrencilerin Kimlik Algılamaları ve Buna Bağlı Olarak Karşılaştıkları Ayrımcılık Sorunları”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 12, 7–38.
• Algan, Y., Bisin, A. ve Verdier, T. (2012). “Introduction: Perspectives on Cultural Integration of Immigrants”, Algan, Y., Bisin, A., Manning, A. ve Verdier, T. (ed.), Cultural Integration of Immigrants in Europe, Oxford: Oxford University Press, 1–48
• Başkurt, İ. (2009). “Almanya’da Yaşayan Türk Göçmenlerin Kimlik Problemi”, Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 81–94.
• Bedirhan, Y. (2009). “Avrupa Birliği Ükelerinde Yaşayan Türk Çocuklarının Kültürel Uyum Sorunları ve Çözüm Önerileri”, Akademik Bakış, 16, 1–7.
• Benhabib, S. (2006). Ötekilerin Hakları, Yabancılar, Yerliler, Vatandaşlar. Çev. Berna Akkıyal, İstanbul: İletişim Yayınları. Bilgin, N. (2007). Kimlik İnşası. İzmir: Aşina Kitaplar.
• Canatan, K. (1990). Göçmenlerin Kimlik Arayışı. İstanbul: Endülüs Yayınları.
• Chin, R. (2007). The Quest Worker Question in Postwar Germany. New York: Cambridge University Press. Dempsey, J. (2013), “A Difficult Choice For Turks in Germany”, 30 Temmuz 2018 tarihinde çevrimiçi https://www.nytimes.com/2013/04/16/world/europe/16iht-letter16.html
• Esser, H. (2000). “Integration and Ethnic Stratification,” Hartmut Esser et al. (ed.), Towards Emerging Ethnic Classes in Europe? Volume 1 Workshop Proceedings, Project Conclusions, Integration and Ethnic Economy and Social Exclusion, Weinheim; Freudenberg-Stiftung, 49–84.
• Gitmez, A. (1983). Yurt Dışına İşçi Göçü ve Geri Dönüşler: Beklentiler Gerçekleşenler. İstanbul: Alan Yayınları.
• Gorlach, A. (2015). “To Integrate the New Refugees, Germany Must Avoid Its Mistakes with Turkish Immigrants”, 30 Temmuz 2018 tarihinde çevrimiçi https://www.huffingtonpost.com/alex-gorlach/refugees-germany-turkey-immigrants_b_8148264.html
• Göç Terimleri Sözlüğü (2009). Cenevre: IOM (Uluslararası Göç Örgütü).
• Gökçe, O. (2006). “Almanya’da Uyum ve Dışlanma Arasında Türk Gençleri”, Türk Yurdu, 224, 9–17.
• Gülboy, P. E. (2015). Sömürgeden Ulus Devlete Çok Etnikli Coğrafyada Yaşam. İstanbul: Kalkedon Yayınları. Haksever, A. (2014). Federal Almanya’da Göç ve Entegrasyon Politikaları. Ankara: Yurtdışı İşçi Hizmetleri Uzmanlık Tezi.
• Kakışım, C. (2018). “Turkey’s Current Position in the Way of Multiculturalism: Legacy of Past and Today’s Dead-End”, European Journal of Multidisciplinary Studies, 7(1), 62–72.
• Kartari, A. (2006). Farklılıklarla Yaşamak: Kültürlerarası İletişim. Ankara: Ürün Yayınları. Kırmızı, B. (2016). “Göçmen Türklerin Almanya’da Yaşadığı Sorunların Dünü ve Bugünü”, Journal of Turkish Language and Literature, 2(3), 145–156.
• Kılıç, Z. ve Menjivar, C. (2013). “Fluid Adaptation of Contested Citizenship: Second-Generation Migrant Turks in Germany and the United States”, Social Identities, 19(2), 204–220.
• King, R. ve Kılınç, N. (2014), “Second-Generation Turks from Germany ‘Return’ to Turkey”, Nordic Journal of Migration Research, 4(3), 126–133.
• Kümbetoğlu, B. (2003). Uluslararası Göç, Toplumsal Cinsiyet ve Güvenlik, Uluslararası İlişkilerde Sınır Tanımayan Sorunlar. İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Mueller, C. (2006), “Integrating Turkish Communities: A German Dilemma”, Population Research and Policy Review, 5(6), 419–441.
• Mutluer, M. (2003). Uluslararası Göçler ve Türkiye. Denizli: Çantay Yayınları.
• Öztürk, M. (2011). Avrupa Birliği Göç Politikaları: Almanya’daki Türk İşçileri . İstanbul: İstanbul Üni. AB Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
• Park, Robert E. ve Burgess, E. (1969). Introduction to Science of Sociology. Chicago: University of Chicago Press. Perşembe, E. (2005). Almanya’da Türk Kimliği. Ankara: Araştırma Yayınları.
• Sosyal Bilimler Ansiklopedisi. (1988). İstanbul: Risale Yayınları.
• Stowasser, B. F. (2002), “The Turks in Germany: From Sojourners to Citizens”, Yvonne Yazbeck (ed.), Muslims in the West: From Sojourners to Citizens, New York: Oxford University Press, 52–71.
• Şahin, B. (2010). “Almanya’daki Türk Göçmenlerin Sosyal Entegrasyonunun Kuşaklar Arası Karşılaştırılması: Kültürleşme”, Bilig, 55, 103–134.
• Şahin, B. (2012). “Almanya’daki Türk Göçmenlerin Sosyal Entegrasyonunun Kuşaklar Arası Karşılaştırılması: Kimlik ve Ait Hissetme”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 8, 227–251.
• Şahin, V. (2013). “Halide Edip Adıvar’ın ‘Yeni Turan’ Romanını Yeniden Anlam(landırm) a”. Erdem Dergisi, 64, 103–122.
• Şen, F. (2010). “Almanya’daki Türkler Entegrasyon ve Gettolaşma”, 30 Temmuz 2018 tarihinde çevrimiçi, http://www.konrad.org.tr/Medya%20Mercek/13faruk.pdf
• Toksöz, G. (2006). Uluslararası Emek Göçü. İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Tol, G. (2012), “Entegrasyonu Etkileyen Makro Düzey Etkenler: Almanya ve Hollanda’da Türkler”, Migration Letters, 303–310.
• UNRISD. (1994). Social Integration: Approaches and Issues. UNRISD Briefing Paper No. 1, World Summit For Social Development
• Witte, N. (2018), “Responses to Stigmatisation and Boundary Making: Destigmatisation Strategies of Turks in Germany”, Journal of Ethnic and Migration Studies, 44(9), 1245–1443.
• Yalçın, C. (2002). “Çokkültürcülük Bağlamında Türkiye’den Batı Avrupa Ülkelerine Göç”, C. Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 26(1), 45–60.
• Yeşilyaprak, B. (1989). “Kuşak Çatışması”, Eğitim ve Bilim, 50–53.
• Yılmaz, H. (2013). “İletişim Aracı Metin ve Tipolojisi”, The Journal of Academic Social Science Studies, 6(6), 1311–1321.
• Yurdakul, A. (2018), “Almanya’da Yaşayan Üçüncü Nesil Türkiye Kökenli Göçmenlerde Kimlik Algısı”, Yönetim, Ekonomi, Edebiyat, İslami ve Politik Bilimler Dergisi, 3(1), 141–163.