Har-nâme: Kanuni Devri İstanbul’unda Çingeneler ve Çingene Kültürü - Hüsâm-ı Sahrâvî

Year 2020, Volume: 60 Issue: 1, 431 - 435, 30.06.2020

Günay Tulum

https://doi.org/10.26650/TUDED2020-0033

Abstract

Meslek hayatının ilk yıllarından itibaren ele aldığı el yazması eserlerde, dildeki iç gelişmelerle doğrudan ilişkili gördüğü söylenişi yansıtan farklı seslendirmeleri tespit ederek ayrıntılı bir biçimde okurlara sunan Mertol Tulum, dil ve kültür envanterine kazandırdığı eserler arasına 2020 yılının başlarında Hüsâm-ı Sahrâvî’nin Har-nâme adlı eserini eklemiştir. 1970’li yılların başında İstanbul Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü kütüphanesine aldırılmış fotoğraflarını görerek varlığından haberdar olduğu bu yazma üzerinde Osman Kemal Kayra adlı öğrencisine bir doktora tezi de yaptıran Tulum, XVI. yüzyıla ait bu suskun tanığın peşini bırakmamıştır. Diğer bir deyişle, Hüsâm-ı Sahrâvî’nin Har-nâme’si Tulum’un filolojik neşri ile kolaylıkla izlenir bir metin hâline getirilmiş ve ilk defa içeriği de işlenip tanıtılmıştır. Tulum, okurlara neyi, nasıl, neden yaptığına dair aydınlatıcı bilgiler verdiği “Sunuş”ta eserini kimseye bırakmadan, önce kendisi tanıtmıştır. Eser, “Yazar ve Eser”, “Hikâyeler”, “Hâtime” (Bitiş) başlıklarıyla üç bölüme ayrılmıştır. Akabinde yazma nüsha tanıtılmış ve Har-nâme’nin “[Mukaddime] Hamd ü Senâ”, “Salât ü Selâm”, “Giriş”, “Hikâyeler”, “Hâtime” başlıklarıyla çeviriyazılı metni verilmiştir.

Keywords

Kanuni devri, Çingeler, çingene kültürü

References

• Ateş, Ahmed (1948). İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, Cilt: II, Sayı: 3-4 (31 Mayıs 1948), s.177-178.
• Erzi, Adnan (1949). Türk Tarih Kurumu, Belleten, Cilt: XIII, Sayı: 49, s. 173.
• Tulum, Mertol (2020). Mertol Tulum Kitaplığı-2: Har-nâme-Kanuni Devri İstanbul’unda çingeneler ve çingene kültürü-hüsâm-ı sahrâvî, İstanbul: Ketebe Yayınları: 241, ISBN: 978-625-7014-31-1.