Ali Ekrem Bolayır’ın Bilinmeyen Bir Hikâyesi: Te’ehhül

Year 2021, Volume: 61 Issue: 1, 221 - 258, 08.07.2021

Cemile Odunkıran

Abstract

Ali Ekrem Bolayır, Namık Kemal’in oğlu, Saray kâtibi ve Servet-i Fünûn topluluğuna mensup olması gibi önemli vasıflara sahip bir isimdir. Edebiyatın şiir, tiyatro, hatıra, hikâye gibi birçok türünde eserler kaleme almıştır. Sonuna eklenen tarihten, yazarının Servet-i Fünûn topluluğu içerisinde yer aldığı dönemde yazıldığı, fakat yayımlanmadığı anlaşılan Te’ehhül isimli hikâyesi, İ.B.B. Atatürk Kitaplığı Osman Ergin koleksiyonu içerisinde (Bel_Mtf_ 070715 kaydıyla) tarafımızca tespit edilmiştir. Ali Ekrem’in daha önce yazdığı hikâyelerinde ana temalar aile kurumunun önemi, ideal evlilik modeli ve çocuk eğitimi şeklinde sıralanabilir. Bu hikâyede de genel olarak evliliğin nasıl gerçekleşmesi gerektiği üzerinde durulmuş ve evlilik öncesi deneyime vurgu yapılmıştır. Hikâyede yazarın yer yer kendi tespit ve telkinlerini metne ikame etmesi ile aile kurumunun başkalarının kararı sonucunda oluşturulamayacağı fikri vurgulanmaktadır. Ayrıca Ali Ekrem’in bağlı bulunduğu Servet-i Fünûn topluluğunun dil ve düşünce anlayışına paralel bir şekilde kaleme alınan bu hikâye, yazarın el yazısı ile yazılmış olması ve birtakım kelime-terkip tercihlerini göstermesi hasebiyle de önemli görünmektedir. Bu çalışmada temel amaç hikâye metninin doğru bir biçimde yeni harflere aktarılarak okuyucunun istifadesine sunulması, bununla beraber hikâyenin genel karakteristiği ve göndermeleri üzerinde durularak bir metin incelemesi yapılması şeklinde ifade edilebilir.

Keywords

Ali Ekrem Bolayır, Servet-i Fünûn, hikâye, te’ehhül, evlilik

Supporting Institution

Yok

Project Number

Yok

Thanks

Yok

An Unknow Story of Ali Ekrem Bolayır: Te’ehhül

Abstract

The name of Ali Ekrem Bolayır is known for many reasons. He was Namık Kemal’s son, a palace clerk and a writer for Servet-i Fünun. He wrote works in many genres, including poetry, theater, memoirs, and stories. His story “Te’ehhül” was found by us in the Osman Ergin collection of the Atatürk Library (under the record Bel_Mtf_ 070715). This piece was written during the Servet-i Fünun period. In his earlier stories, Ali Ekrem’s main themes were the importance of family institution, the ideal marriage model, and childhood education. Here, the general emphasis falls on how marriage should be, and life experience before marriage is emphasized. In “Te’ehhül,” the idea that the family as an institution cannot be established as a result of others’ decisions is emphasized, and the writer places his own determinations and suggestions in the text. In addition, this story, written in relation to the understanding of language and thought seen in the Servet-i Fünun community with which Ali Ekrem is affiliated, is written in the author’s hand and shows word and composition preferences. The main purpose of this study can is to transfer correctly the story text to the novel alphabet and present it to the readers’ use, additionally performing a textual analysis that emphasizes the general characteristics of and references in the story. 

Keywords

Ali Ekrem Bolayır, Servet-i Fünun, story, te’ehhül, marriage

Project Number

Yok

References

• Akyüz, K. (2013). Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri 1860-1923. İstanbul: İnkilâp Kitabevi. google scholar
• Aliş, Ş. (1994). Servet-i Fünûn Dergisinde Küçük Hikâye-Mensur Şiir-Manzum Hikâye (1896-1901). (Doktora tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı. İstanbul. google scholar
• Andı, F. (2000). Devrin Edebiyatçılarının Mektupları Işığında Ali Ekrem’in “Şiirimiz” Makalesi ve Neticeleri. Edebiyat Araştırmaları I içinde (s. 145-175). İstanbul: Kitabevi Yayınları. google scholar
• Devellioğlu, F. (2007). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat. A. S. Güneyçal (Yay. Haz.). Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları. google scholar
• Durmuş, İ. (2001). İstitrat. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (23), 401-402. google scholar
• İnal, İ. M. K. (1999). Son Asır Türk Şairleri (Kemâlü’ş-Şuarâ) C.I.. M. Cunbur (Haz.). Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları. google scholar
• Kaplan, M. (2012). Tevfik Fikret- Devir, Şahsiyet, Eser. İstanbul: Dergâh Yayınları. google scholar
• Özaydın, B. (2013). Ali Ekrem’in Hikâyelerinde Aile Kurumu. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 5(1). google scholar
• Özgül, M. K. (2013). Ali Ekrem Bolayır’ın Hatıraları. Ankara: Kurgan Edebiyat Yayınları. google scholar
• Parla, J. (2009). Babalar ve Oğullar- Tanzimat Romanının Epistemolojik Temelleri. İstanbul: İletişim Yayınları. google scholar
• Parlatır, İ. (1987). Ali Ekrem Bolayır. İstanbul: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları. google scholar
• Tokgöz, A. İ. (2020). Matbuat Hatıralarım. N. Tonga (Haz.). Ankara: Çolpan Kitap. google scholar