Liselere Geçiş Sistemindeki Değişikliğin Öğrenci Profillerine Yansıması Üzerine Fenomenolojik Bir Çalışma

Year 2020, Volume: 2 Issue: 4, 204 - 221, 31.12.2020

Ali Özdemir , Cem Emre Mete , Meryem Elif Muslu

https://doi.org/10.46423/izujed.802210

Cited By: 2

Abstract

Ortaöğretim kurumlarının tercih edilmesine sebep olan faktörler, okullara olan talebi ve öğrencilerin okul seçimlerini etkilemektedir. Bu talepleri dengelemek adına öğrenci seçme ve yerleştirme sisteminde zaman zaman farklı modeller uygulanmıştır. 2018 yılından itibaren ise yerel yerleştirme ve merkezi yerleştirme esasına dayanan bir sisteme geçilmiştir. Öğrenciler, ya tercihleri doğrultusunda adreslerine yakın olan okullara sınavsız kayıt olmakta ya da MEB tarafından belirlenen bazı okullara merkezi sınav puanlarıyla kayıt olmaktadır. Çalışmanın amacı, yapılan bu değişikliğin (yerel yerleştirme ve merkezi yerleştirme) okullardaki öğrenci profilinde değişimlere yol açıp açmadığının değerlendirilmesidir. Çalışma nitel araştırma yöntemiyle yürütülmüş, fenomenoloji ile desenlenmiştir. Çalışma grubunu; 5 okul yöneticisi, 5 branş öğretmeni ve 5 rehber öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışma grubu, amaçlı örnekleme yöntemlerinden biri olan maksimum çeşitlilik örneklemesi kullanılarak belirlenmiştir. Çalışmada, veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmış; verilerin çözümlenmesinde betimsel analiz ve içerik analizi kullanılmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda yerel yerleştirme ile kayıt alan okullardaki kontenjanların belirlenenden fazla olduğu ve dolayısıyla da sınıf mevcutlarında artış gözlenmiştir. Bu yüzden okulların fiziki yapıları göz önüne alınarak kontenjanlarının belirlenmesi gerektiği önerilmektedir. Diğer vurgu yapılan nokta ise, yeni sistemin meslek liselerinin değerinin azalmasına yol açtığıdır. Bu yüzden katılımcılar meslek liselerinin itibarının artırılması yönünde çalışmalar yapılması gerektiğini belirtmişlerdir.

Keywords

Öğrenci profili, sınav sistemi, yerel yerleştirme, merkezi yerleştirme, öğrenci davranışları

References

• Alkan, R. M., Suiçmez, M., Aydınkal, M. ve Şahin, M. (2014). Meslek yüksekokullarındaki mevcut durum: sorunlar ve bazı çözüm önerileri. Journal of Higher Education and Science/Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 4(3), 133-140.
• Atılgan, H. (2018). Türkiye’de kademeler arası geçiş: dünü-bugünü ve bir model önerisi. Ege Eğitim Dergisi, 19(1), 1-18.
• Avcı, Ö. Y. ve Durmuşçelebi, M. (2014). Öğretmen görüşlerine göre ideal öğrenci tipi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 4(6), 22-44.
• Cengiz, G., Titrek, O. ve Akgün, Ö. E. (2007). Öğrencilerin ortaöğretim kurumu tercihinde okullarla ilgili faktörlerin etkisi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 4(1), 1-22.
• Creswell, J. W. (2018). Qualitative inquiry & research design: choosing among five approaches (4th Edition). SAGE Publications, Inc.
• Çakır, C. ve Yıldırım, E. (2015). Kalabalık sınıfların öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. 20.04.2019 tarihinde https://www.academia.edu/19992473/kalabalık_sınıfların_öğrencilerin_akademik_başarılarına_etkisi adresinden alınmıştır.
• Çalık, C. (2007). Okul-Çevre ilişkisinin okul geliştirmedeki rolü: kavramsal bir çözümleme. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(3), 123-139.
• Erkan, S., Tuğrul, B., Üstün, E., Akman, B., Şendoğdu, M., Kargı, E., Boz, M. ve Güler, T. (2002). Okulöncesi öğretmenliği öğrencilerine ait Türkiye profil araştırması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 108-116.
• Genç, S. Z. (2016). Eğitim sürecinde aile okul ve toplum (1.Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Gökyer, N. ve Doğan, B. (2016). İstenmeyen öğrenci davranışları ve nedenlerine ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(1), 93-105.
• Günaydın, F. (2011). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin öğrenme stilleri ile ders çalışma alışkanlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Kaya, A. (2018). Proje okullarının yapısına ve işleyişine ilişkin bir örnek olay incelemesi. Yüksek lisans tezi, Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
• Milli Eğitim Bakanlığı Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumları Yönetmeliği (2016, 1 Eylül). Resmi Gazete (Sayı: 29818). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/09/20160901-32.htm
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2019). Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretime Geçiş Yönergesi. 28.03.2019 tarihinde http://www.meb.gov.tr/mevzuat/liste.php?ara=5 adresinden alınmıştır.
• Özkılınç Nezihoğlu, G. ve Sabancı, A. (2010). İlköğretim okul yöneticilerinin görüşlerine göre öğrencilerin istenmeyen davranışları ve bu davranışlarla başa çıkma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 41-53.
• Patton, M.C. (2015). Qualitative research and evaluation methods: integrating theory and practice. Library of Congress Catalog-in-Publication Data. USA: SAGE Publications, Inc.
• Şayli, V. (2008). Gazi Eğitim Fakültesi Resim-İş Eğitimi Anabilim Dalı yetenek sınavlarını kazanan birinci sınıf öğrencilerinin profili. Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Şenses, F. (2005). ODTÜ İktisat Bölümü öğrenci profili-yeniden. ODTÜ Gelişim Dergisi, 32 (Haziran), 185-198.
• Şensoy, S. ve Sağsöz, A. (2015). Eğitim yapılarında öğrenci odaklı tasarım. Turkish Studies, 10(11), 1311-1332.
• TDK. (2019). Erişim: 19 Ocak 2019, http://www.tdk.gov.tr
• Uludağ, Z. ve Odacı, H. (2002). Eğitim öğretim faaliyetlerinde fiziksel mekan. Milli Eğitim Dergisi, 29, 153-154.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.