DAHİLDE İŞLEME REJİMİ KAPSAMINDA YAPILAN İŞLEMLERİN TÜRKİYE EKONOMİSİNE ETKİSİ: GAZİANTEP İLİ ÖRNEĞİ

Year 2020, Volume: 1 Issue: 1, 73 - 81, 15.09.2020

Sinan Danacı Mustafa Mete

Abstract

İhracata dayalı sanayileşme stratejisi izleyen birçok ülke için, ihracatın ülke ekonomisi üzerinde hedeflenen
etkiyi oluşturması büyük ölçüde ihraç mallarının niteliğine bağlı olarak değişmektedir. Mamul ürün yerine
hammadde ihracatına ağırlık veren ülkelerde ihracatın uzun dönemde ekonomik büyüme üzerinde hedeflenen
pozitif etkiyi oluşturmayacağı bilinmektedir. Bu noktada, katma değer yaratımına olanak tanıması
bakımından en etkili dış ticaret rejimi olarak “dahilde işleme rejimi” ön plana çıkmaktadır. Bu bilgilere
dayalı olarak çalışmanın temel amacı, Türkiye’de dahilde işleme rejimi kapsamında yapılan ihracat
işlemlerinin ekonomik büyüme üzerindeki etkilerinin incelenmesidir. Çalışmanın diğer amacı ise Gaziantep
ilinden dahilde işleme rejimi kapsamında yapılan ihracat işlemlerinin Türkiye ekonomisine katkılarının
incelenmesidir. Bu doğrultuda çalışmada öncelikle Gaziantep ilinin Türkiye’nin ihracatındaki rolü,
tanımlayıcı istatistikler aracılığıyla incelenmiştir. Daha sonra, dahilde işleme rejimi kapsamında yapılan
ihracatın ve diğer rejimler kapsamındaki ihracatın ekonomik büyüme üzerindeki etkilerini kıyaslamak
amacıyla Cobb-Douglas fonksiyonuna dayalı olarak ampirik model oluşturulmuştur. Bu modelde, 2002-2017
gözlem aralığını kapsayan veri seti ARDL sınır testi aracılığıyla incelenmiştir. Çalışmada, dahilde işleme
rejimi kapsamındaki ihracatın diğer ihracat işlemlerine göre Türkiye ekonomisi üzerinde daha etkin olduğu
sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

İhracat, Dahilde İşleme Rejimi, ARDL Sınır Testi, Türkiye

THE CONTRIBUTION OF TRANSACTIONS WITHIN INWARD PROCESSING REGIME ON ECONOMIC GROWTH OF TURKEY: THE SAMPLE OF GAZIANTEP

Abstract

For many countries that follow the export-based industrialization strategy, the impact of export on the country's economy depends largely on the feature of export goods. Namely, it is known that exports will not create a positive effect on the economic growth in the long-term if the export goods mostly include the raw materials instead of theendproduct. At this point, in ward processing regime come sto the forefront as the most effective foreign trade regime in terms of allowing added value creation. Based on these informations, the main objective of this study is to examine the impact of the export transactions made under the in ward processing regime on the economic growth in Turkey. In addition, the other aim of the study aspect of is to investigate the contributions of export transactions made under inward processing regime from Gaziantep to Turkey's economy. In through this, first, the role of Gaziantep on export performance of Turkey is investigated with descriptive statistics. Then, the empirical model that based on the Cobb-Douglas function is constructed in order to compare the effects of the export within the inward processing regime and exports transactions of the other regimes on the economic growth. In this model, the data set covering the observation of 2002-2017 is examined by ARDL bound test. In the study, it is concluded that the export transactions covered by the export process in regime are more efficient than the other export transactions on the economic performance of Turkey.

Keywords

Export, Inward Processing Regime, ARDL Bound Test, Turkey

References

• Aşar, E. (2017). Türkiye’de dahilde işleme rejimi ve Türk dış ticaretine etkileri. Yüksek lisans tezi.
• Çetinkaya, Ö. &Bektaş,N.B. (2014). Serbest Bölgeler Ve Ekonomik İşlevleri Yönüyle Değerlendirilmesi. U.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 53-70.
• Eryüzlü, H.(2013).Dahilde İşleme Rejimi ve Cari Açık Üzerindeki Etkileri. İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 59-69.
• Ng, S. &Perron, P. (2001). Laglengthselectionandtheconstruction of unitroottestswithgood size andpower. Econometrica, 69(6), 1519-1554.
• Pesaran, M. H. &Shin, Y. (1997). An Autoregressive Distributed-LagModellingApproachtoCointegration Analysis. EconometricSocietyMonographs, 31, 371-413.
• Pesaran, M. H.,Shin, Y. & Smith, R. J. (2001). Boundstestingapproachestotheanalysis of levelrelationships. Journal of appliedeconometrics, 16(3), 289-326.
• Şimşek, M. & Kadılar, C.(2010). Türkiye’de Beşeri Sermaye, İhracat Ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Nedensellik Analizi. C.Ü. İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 11(1), 115-140.
• Uzay, N. (2002). Türkiye’de İhracatın Gelişimi. İstanbul Üniversitesi SBF Dergisi, 26(193).
• Yıldız, E.B.& Mete, E. (2018) Türkiye Dış Ticaretinde İkilem: Dahilde İşleme ve İthalata Dayalı Büyüme.Uiiid-Ijeas,(Prof. Dr. Harun Terzi Özel Sayısı), 319-334.