Meşcere Karışımında Mekansal Boyut

Year 2010, Volume: 60 Issue: 2, 49 - 57, 05.09.2010

Osman Yılmaz Orhan Sevgi

Abstract

Karmaşık ekolojik süreçlere sahip olan meşcerenin boy, çap, ağaç sayısı, sıklığı, göğüs yüzeyi, şekil
katsayısı, hacmi, verim sınıfı, karışımı ve tür bileşimi gibi özellikleri çeşitli ormancılık bilim dallarında
araştırma konusu olmuştur. Bu özellikler meşcere tanıtımı hakkında anlamlı bilgiler vermekte ancak
meşcerenin mekansal yapısı ve karışımını yeterince açıklayamamaktadır. Oysa ormanların
sürdürülebilirliğini sağlamak için onun mekansal yapısını daha iyi ortaya koyabilecek yeni yaklaşımlara
ihtiyaç giderek artmaktadır. Bu yaklaşımlara örnek olması amacıyla İstanbul Belgrad ormanında kayın,
gürgen ve meşe türlerinin bulunduğu bir meşcereden 95 ağacı içeren 60x70 metrelik bir alandaki
ağaçların koordinatları ve çapları ölçülmüş, türleri belirlenmiştir. Ölçülen örnek alan ile ondan türetilen
dört senaryo alanında mekansal olmayan ve mekansal olan yaklaşımlarla karışımlar belirlenmiş ve
karşılaştırılmıştır. Mekansal olmayan analiz sonuçlarına göre; örneklemenin yapıldığı alan ile ondan
türetilen dört senaryo alanın karışım çeşidi, türlerin ağaç sayısı oranı ve göğüs yüzeyi oranına göre
karışım değerleri aynıdır. Bu nedenle beş örnek alanında birbirinin aynı meşcere yapısına sahip olduğu
gibi bir sonuç ortaya çıkarmaktadır. Oysa aynı örnek alanların karışma göstergesi kullanılarak mekansal
analizleri yapıldığında ise grafik olarak doğal ve dört senaryo alanın farklı meşcere mekansal yapısına
sahip olduğu belirlenmiştir. Mekansal karışım analizi ile mekansal meşcere yapısı ve orman içindeki
ekolojik süreçler daha sağlıklı belirlenecektir. Böylece yapılacak teknik ormancılık çalışmalarının
başarısına anlamlı katkılar sağlanabilecektir.

Keywords

Meşcere karışımı, mekansal meşcere yapısı, karışma göstergesi

References

• Anthonie van Laar, Akça A., 2009. Forest Mensuration. Springer.
• Baddeley, A., Turner, R., 2005. Spatstat: an R package for analyzing spatial point patterns. Journal of Statistical Software. 12: 1-42.
• Bivand, R. 2010. spgrass6: Interface between GRASS 6 and R. R package version 0.6-16.
• Chen, J. and G.A. Bradshaw, 1999. Forest Structure in space: a case study of an old growth Natural Reserve, PR China. Forest Ecology and Management. 120: 219-233.
• Chokkalingam, U. and A. White, 2000. Structure and spatial patterns of trees in old-growth northern hardwood and mixed forest of northern Maine. Plant Ecology. Pages: 1-22.
• Çete, H., 2000. Türkçe - İngilizce Fiiller Sözlüğü. Reform Dil Yayınları, ISBN: 975 - 95429 - 1 - 9, 958 sayfa.
• Degenhardt, A., 1999. Description of tree distribution patterns and their development through marked gibbs process. Biometrical Journal. 41 (4): 457-470.
• Duncan, R. P., 1991. Competition and the Coexistence of Species in a Mixed Podocarp Stand. Journal of Ecology. 79 (4): 1073- 1084.
• Fortin, M.J., M.R.T. Dale and J. Hoef, 2002. Spatial Analysis in Ecology. Volume 4, pp 2051-2058 Environmetrics (ISBN 0471 899976) Edited by Abdel H. El-Shaarawi and Walter W. Piegorsch John Wiley & Sons, Ltd, Chichester. of
• Gangying, H., L. Li, Z. Zhonghua and D. Puxing, 2007. Comparison of methods in analysis of the tree spatial distribution pattern. Acta Ecologica Sinica. 27 (11): 4717−4728.
• GRASS Development Team, 2008. Geographic Resources (GRASS) Software. Open Source Geospatial Foundation Project. http://grass.osgeo.org
• Kalıpsız, A., 1988. Orman Hasılat Bilgisi. İstanbul Üniversitesi Yayın No: 3516, Orman Fak. Yayın No: 397.
• Kantarcı, M.D., 1987. Toprak İlmi. İstanbul Üniversitesi Yayın No: 3444, Orman Fak. Yayın No: 387.
• Legendre, P. and L. Legendre, 1998. Numerical Ecology. Developments in Environmental Modelling 20, Elsevier Science B.V., Amsterdam, ISBN - 0-444-89249-4.
• Marie-Josee Fortin, M. R. D., 2005. Spatial Analysis A Guide for Ecologists. Cambridge University Press.
• Mateu, J., J. L. Uso and F. Montes, 1998. The spatial pattern of a forest ecosystem. Ecological Modelling. 108: 163-174.
• Miyadokoro, T., N. Nishimura and S. Yamamoto, 2003. Population structure and spatial patterns of major trees in a subalpine old- growth coniferous forest, central Japan. Forest Ecology and Management. 182: 259- 272.
• Nicholas J. Lewin-Koh, Roger Bivand, M. Friendly, P. Giraudoux, D. Golicher, V. G. Rubio, P. Hausmann, T. Jagger, S. P. Luque, D. MacQueen, A. Niccolai, T. Short and B. Stabler, 2010. maptools: Tools for reading and handling spatial objects. R package project.org/ package=maptools
• Odabaşı, T., A. Çalışkan and H.F. Bozkuş, 2004. Silvikültür Tekniği (Silvikültür II). İstanbul Üni. Yayın No: 4459, Orman Fak. Yay. No. 475, ISBN: 975-404-702-2.
• Pommerening, A. 2002. Approaches to quantifying forest structures. Forestry. 75: 305-324.
• Pretzsch, H., 2009. Forest Dynamics, Growth and Yield: Springer. e-ISBN: 978-3-540-88307-4.
• R Development Core Team 2010. R: A language and environment for statistical computing. R Foundation Vienna, Austria. ISBN 3-900051-07-0, URL http://www.R-project.org. Computing,
• Saatçioğlu, F., 1971. Orman Bakımı. İstanbul Üni. Yayın No: 1636, Orman Fak. Yayın No: 160, 303 sayfa.
• Saatçioğlu, F., 1976. Silvikültür I. Silvikültürün Biyolojik Esasları ve Prensipleri. İstanbul Üniversitesi Yayın No: 2187, Orman Fak. Yayın No: 222.
• Stoyan, D. and A. Penttinen, 2000. Recent Applications of Point Process Methods in Forestry Statistics. Statistical Science. 15 (1): 61-78.
• Tuomas, R. 2010. spatialsegregation: Segregation measures for multitype spatial point patterns. R package version 2.13. http://CRAN.R- project.org/package=spatialsegregation
• Zhang, L., H. Bı, , P. Cheng, C.J. Davis, 2004. Modeling spatial variation in tree diameter - height relationships. Forest Ecology and Management. 189: 317-329.