Legal Ground of Health Services Offered Refugees in Turkey

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 88 - 93, 20.06.2020

Melek Kaya , Besey Ören

Öz

Health services that should be available to all have been recognized by the World Health Organization (WHO) as a universal right. When the deficiencies in national legislation are added to these, their victimization increases. For many reasons, refugees should have easy access to health services. Turkey, transition and has the distinction of being the country of destination. Turkey made many reforms in this context. Currently, nearly all asylum seekers and refugees in Turkey can benefit from all aspects of health care. However, there are still some problems with the lack of common legislation. The asylum-seeking policies of countries can be achieved by granting health rights, together with safe legal status. Resident refugees in Turkey, should be supported by long-term policies in the context of access to equal rights. Therefore, it is necessary to establish institutional structuring in the services provided to refugees, asylum seekers and people under temporary protection by creating a comprehensive network of services. It is very important to address the health risks at the global and country level, of the recent increasing refugee movements. This article, to refugees and asylum-seekers in Turkey, the legal infrastructure of the health services provided were examined.

Anahtar Kelimeler

Refugee, Refugee law

Türkiye’de Mültecilere Sunulan Sağlık Hizmetleri’nin Hukuksal Zemini

Öz

Herkes için ulaşılabilir olması gereken sağlık hizmetleri Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından evrensel bir hak olarak kabul edilmiştir. Hayatlarını devam ettirmek zorunda olan mültecilerin dezavantajlı durumlarına, ulusal mevzuatlardaki eksiklikler de eklenince mağduriyetleri artmaktadır. Birçok nedenle mültecilerin sağlık hizmetlerine erişiminin kolay olması gerekmektedir. Hem geçiş hem de varış ülkesi olma niteliği taşıyan Türkiye bu kapsamda birtakım reformlar yapmıştır. Şu anda Türkiye’de bulunan sığınmacı ve mültecilerin hemen hepsi sağlık hizmetlerinin tüm aşamalarından faydalanabilmektedir. Ancak henüz ortak bir mevzuat yokluğuna bağlı bazı sorunlar yaşanabilmektedir. Mülteci entegrasyonun da başarılı olması için temel haklara erişimi sağlayan güvenli yasal statü belirlenmelidir. Ülkelerin sığınmacı politikaları güvenli yasal statü ile birlikte sağlık haklarının verilmesi ile sağlanabilecektir. Türkiye’ye yerleşen mülteciler eşit haklara erişim bağlamında uzun vadeli politikalar ile desteklenmelidir. Bu nedenle geniş çaplı hizmetler ağı oluşturarak mülteci, sığınmacı ve geçici koruma kapsamına alınanlara yönelik verilen hizmetlerde kurumsal yapılanma sağlaması gerekmektedir. Son dönemde artan sığınmacı hareketlerinin sağlık riskleri, küresel ve ülke düzeyinde ele alınması oldukça önemlidir. Bu derlemede Türkiye’de mülteci, sığınmacı ve geçici koruma kapsamına alınanlara sunulan sağlık hizmetlerinin hukuksal alt yapısı incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mülteci, mülteci hukuku, Sağlık hakkı, Sığınmacı, Türkiye

Kaynakça

• 1. Ergüven, N. S., & Özturanlı, B. Uluslararası Mülteci Hukuku ve Türkiye. AÜHFD 2013, 62(4), 1007-1061.
• 2. Gültaç, A.S. ve Balçık, P.Y. Suriyeli sığınmacılara yönelik sağlık politikaları. Sakarya Tıp Dergisi 2018, 193-204.
• 3. Yavuz, Ö. Türkiye’deki Suriyeli mültecilere yapılan sağlık yardımlarının yasal ve etik temelleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2015, 30(12), 265-280.
• 4. Önal, A., & Keklik, B. Mülteci ve Sığınmacıların Sağlık Hizmetlerine Erişimde Yaşadığı Sorunlar: Isparta İlinde Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi 2016, 7(15), 132-148.
• 5. Aslan, Ş., Sünbül, F. ve Güzel, Ş. Mültecilerin Kilis sağlık hizmetleri üzerindeki etkisi. Journal of Healthcare Management and Leadership 2018,1, 48-58.
• 6. Türk, G.D. Türkiye’de Suriyeli mültecilere yönelik sivil toplum kuruluşlarının faaliyetlerine ilişkin bir değerlendirme. Marmara İletişim Dergisi 2016, 25, 145-157.
• 7. Metin, B. Sağlık hakkı. Sağlık Akademisyenleri Dergisi 2017, 4(1), 46-50.
• 8. Rençber, S. Hayatın yok yerindekiler: Mülteciler ve sığınmacılar. VI. Sosyal İnsan Hakları Ulusal Sempozyumu 2014, 247-268.
• 9. Cenevre Sözleşmesi. Mültecilerin Hukuki Durumuna İlişkin Sözleşme 1951. file:///C:/Users/Pc/Downloads/Documents/multecilerin_hukuki_durumuna_dair_sozlesme.pdf Erişim (12.12.2019).
• 10. UNHCR. The 1951 Refugee Convention. https://www.unhcr.org/1951-refugee-convention.html Erişim (01.01.2020).
• 11. Goodwin-Gill, G. The International Law of Refugee Protection. The Oxford handbook of refugee and forced migration studies. OUP Oxford 2014.
• 12. Bozbeyoğlu, E. Mültecilik ve insan hakları. Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Kültürel Çalışmalar Dergisi 2015, 2, 60-80. 13. http://www.multeci.org.tr/wp-content/uploads/2016/12/1967-New-York-Protokolu-1.pdf.
• 14. Çiçekli, B. Mülteci, sığınmacı ve göçmenler: sınıflandırma ve yasal statünün belirlenmesine ilişkin sorunlar. vatandaşlık, göç, mülteci ve yabancılar hukukundaki güncel gelişmeler. Uluslararası Sempozyum Bildirileri. Ankara: Türkiye Barolar Birliği Yayınları; 2009.
• 15. Çelik, N.B. Türk hukukunda uluslararası koruma başvurusunda bulunan veya uluslararası korumadan yararlanan yabancıların hak ve yükümlülükleri. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2015, 1, 67-148.
• 16. T.C. İçişleri Bakanlığı. Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu. Ankara: T.C. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. Erişim 08.12.2019, http://www.goc.gov.tr/files/files/goc_kanun.pdf.
• 17. Memişoğlu, F. Assessing the Development Displacement Nexus in Turkey. November 2018, İnternational Centre For Migration Policy Development. https://reliefweb.int/report/turkey/working-paper-assessing-development-displacement-nexus-turkey-november-2018. Erişim (04.12.2019).
• 18. T.C. İçişleri Bakanlığı. Vatansız Kişilere Tanınan Haklar ve Güvenceler. Ankara: T.C. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. https://www.goc.gov.tr/icerik6/vatansiz-kisilere-taninan-haklar-ve-guvenceler_409_421_535_icerik Erişim (18.11.2019).
• 19. UNHCR. UNHCR Turkey: Key Facts and Figures. Geneva: United Nations Office of the High Commissioner for Refugees 2018. https://r4v.info/en/documents/details/65165 Erişim (20.12.2019).
• 20. Canyurt, D. Suriye gelişmeleri sonrası Suriyeli mülteciler: Türkiye’deki riskler. Akademik Bakış Dergisi; 2015, 48, 127-146. 21. Kirişci, K. Misafirliğin ötesine geçerken: Türkiye'nin “Suriyeli Mülteciler” sınavı. Ankara: International Strategic Research Organization (USAK) 2014.
• 22. Deniz, T. Uluslararası göç perspektifinde Türkiye. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 2014, 181, 175-204.
• 23. AFAD. Türkiye’deki Suriyelilerin Demografik Görünümü, Yașam Koșulları ve Gelecek Beklentilerine Yönelik Saha Araștırması. Ankara: T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı 2017. https://www.afad.gov.tr/upload/Node/24384/xfiles/17a-Turkiye_deki_Suriyelilerin_Demografik_Gorunumu_Yasam_Kosullari_ve_Gelecek_Beklentilerine_Yonelik_Saha_Arastirmasi_2017.pdf Erişim (12.12.2019).
• 24. UNHCR. Statistical Yearbook 2016. Geneva: United Nations Office of the High Commissioner for Refugees (İnternette), 2016. http://www.unhcr.org/statistics Erişim (02.12.2019).
• 25. T.C. Sağlık Bakanlığı. Geçici Koruma Yönetmeliği. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/10/20141022-15.html Erişim (10.12.2019).
• 26. Aygül, H.H. Mülteci emeğinin Türkiye işgücü piyasalarındaki görünüm ve etkileri. Vizyoner Dergisi 2018, 9(20), 68-82.
• 27. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü. https://istanbulism.saglik.gov.tr/ Erişim (01.01.2020).
• 28. Özpınar, E. Bebek Ölüm Hızı Türkiye Genelinde Azalıyorken Neden Suriyeli Nüfusun Fazla Olduğu Yerlerde Neden Artıyor. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı 2016.
• 29. Çiçeksöğüt, A. Uluslararası göç hukuku perspektifinde yerinden edilmiş Suriyelilerin Türkiye'deki statüsü. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi; 2016, 6, 2146-3417.
• 30. TTB. Suriyeli Sığınmacılar ve Sağlık Hizmetleri Raporu. Ankara: Türk Tabibler Birliği Yayınları. http://www.ttb.org.tr/kutuphane/siginmacirpr.pdf Erişim (18.12.2019).