İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Dinleme Becerisi Farkındalıklarının Sosyo - Ekonomik Düzeye Göre İncelenmesi

Yıl 2011, Cilt: 2 Sayı: 1, 178 - 188, 01.12.2011

Abdullah Şahin

Öz

Bireylerin içsel bir süreç olarak değerlendirilen dinleme becerisi konusundaki farkındalıklarını yansıtma durumları, bu becerinin gelişmesine önemli katkılar sağlayacaktır. Bu çalışma, ilköğretim 6. sınıfta öğrenim gören öğrencilerin, dil öğrenimindeki temel becerilerden biri olan dinleme becerisi farkındalıklarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda, Erzurum ilinde sosyo-ekonomik düzeyi farklı devlet okullarında öğrenim gören 238 ilköğretim 6. sınıf öğrencisi örnekleme alınmış, çalışma içerisinde bu okullar algılanan sosyo-ekonomik düzeyine göre A, B, C ve D şeklinde kodlanmıştır. Araştırmada, betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak, Şahin ve Aydın (2009) tarafından geliştirilmiş 46 maddeden oluşan Likert tipi “Dinleme Becerisi Farkındalık Anketi” kullanılmıştır. Çalışma sonunda elde edilen veriler SPSS 16.0 paket programında, Tek Yönlü Varyans Analizi (One Way ANOVA) ve LSD Post Hoc testi analiz yöntemleriyle değerlendirilmiştir. Araştırma sonucuna göre; sosyo-ekonomik düzeyi farklı ilköğretim okullarında öğrenim gören 6. Sınıf öğrencilerinin dinleme becerisi farkındalık durumları açısından aralarındaki farkların anlamlı olduğu; sosyo-ekonomik düzey düştükçe ölçeğin 5 boyutunda da puanların düştüğü ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türkçe Eğitimi, Dinleme Eğitimi, Dinleme Becerisi, Farkındalık, Sosyo-ekonomik Düzey

A Study on 6th Grade Students’ Self-awareness on Listening Skills According to Their Socio-economic Level

Öz

Self-awareness and self-reflection concerning the listening skills considered to be an internal process will contribute a lot to the development of this skill. This study is to determine the level of 6th grade students’ self-awareness on one of the four skills, listening. In this respect, 238 6th grade students with different socio-economic level participated in the survey studying in Erzurum and the schools that joined the survey and perceived socio-economic levels of students were encoded as A, B, C, D. In the study, descriptive scanning design was used. As data collection tool, Likert type 46 item scale for “Awareness of Listening Skills” developed by Şahin and Aydın (2009) was employed. The data collected were analyzed by One Way ANOVA and LSD Post Hoc test in SPSS 16.0 program. The results of the study showed that the there was found significant difference between the socio-economically different students at primary schools in terms of awareness of listening skills and socio-economic level was proportional to the scale; as the socio-economic level decreases so do the scores in the scales’ 5 dimensions.

Anahtar Kelimeler

Turkish Education, Listening Education, Listening Skills, Awareness, Socio-Economic level

Kaynakça

• Akkoyun, F. (2001). Gestalt Terapi. (1. Basım), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 85- 89.
• Aydın, G. (2009). Zihin Haritalama Tekniğinin Dinleneni Anlamaya Etkisi. (Yayım- lanmamış Yüksek Lisans Tezi), Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Barın, M. (2002). “Yabancı Dil Öğretiminde Dinleme Becerisinin Önemi”. Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (28-29), 17-22.
• Buzan, T. (2006), Aklını En İyi Şekilde Kullan, (Çev. Banu Ergüder), İstanbul: Arion Yayınevi.
• Cemiloğlu, M. (2001). İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi, İstanbul: Alfa Yayınevi.
• Cihangir, Z. (2004). Kişilerarası İletişimde Dinleme Becerisi, Ankara: Nobel Yayınları.
• Doğan, Y. (2008). İlköğretim Yedinci Sınıf Öğrencilerinin Dinleme Becerisini Geliştirmede Etkinlik Temelli Çalışmaların Etkililiği, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi Bahar, Cilt: 6, Sayı: 2, s.261-286.
• Dökmen Ü. (2000). “Farkına Varmak”. (Yarına Kim Kalacak/ Evrenle Uyumlaşma Sürecinde Varolmak Gelişmek Uzlaşmak). 1. Basım, İstanbul: Sistem Yayıncılık, 122-139.
• Funk, H. D. and Funk, G. D. (1989). Guidelines for Developing Listening Skills, The Reading Teacher, 42, 9, Academic Research Library, pp.660-663.
• Gelb, M. J. (2002). Düşünmenin Tam Zamanı (çev. Taylan Bilgiç), İstanbul: Arion Yayınevi.
• Göğüş, B. (1978). Orta Dereceli Okullarımızda Türkçe Yazın Eğitimi, Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
• Grugeon, E., Dawes, L., Smith, C., Hubbard, L. (2005). Teaching Speaking & Listening in the Primary School, David Fulton Publishers Ltd., London.
• Gücüyeter, B. (2009). Türk Dili ve Edebiyatı Derslerinde Dinleme Eğitimi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2009 13 (2): 161-170.
• Güneş, F. (2007). Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma. Ankara: Nobel Yayınları.
• http://www.paradoks.org/old/makale/yil5_sayi1/nkaslan51.pdf
• Karasar, N. (1991). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Ankara: Nobel Yayınları.
• Kemple, K.M., Nissenberg, S.A. (2000). Nurturing Creativity in Early Childhood Education: Families are part of it. Early Childhood Education Journal, 28 (1), 67-71.
• Küçükaslan, N. (2009). Yemekte Görgü Kuralları ve Sosyo-kültürel Açıdan Önemi, Paradoks, Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 5 (1), E. Tarihi: 17.03.2011,
• Mendelsohn, D. J. (2006). Learning How To Listen Using Learning Strategies, Peter Jordens (ed.) Current Trends in the Development and Teaching of the Four Language Skills, Mouton de Gruyter is a Division of Walter de Gruyter GmbH & Co. KG, Berlin.
• Osada, N. (2004). “Listening Comprehension Research: A Brief Review of the Past Thirty Years”. Dialogue, 3, 54.
• Ozman, E., Gürbüz, B. (2006). Yapılandırmacı Öğrenme Kuramı Işığında Dinleme Becerilerinin Geliştirilmesine ve Değerlendirilmesine Yönelik Bir Örnek, Eğitimde Çağdaş Yönelimler III ‘Yapılandırmacılık ve Eğitimi Yansımaları’ Sempozyumu Bildiri Kitabı, s. 140-142, İzmir: Özel Tevfik Fikret Okulları.
• Özbay, M. (2005). Bir Dil Becerisi Olarak Dinleme Eğitimi, Ankara: Akçağ Yayınları.
• Özdemir, E. (1983). “Ana Dili Öğretimi”, Türk Dili Dergisi Dil Öğretimi Özel Sayısı, Ağustos, Sayı:379 s.27.
• Robertson, A. K. (2008). Etkili Dinleme, (çev. E. Sabri Yarmalı), İstanbul: Hayat Yayınları.
• Sever, S. (2004). Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sever, S., Kaya, Z., Aslan, C. (2006). Etkinliklerle Türkçe Öğretimi, İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Shafir, R. Z. (2003). Dinlemenin Zen’i, (çev. Işık Uçkun), İstanbul: Ruh ve Madde Yayınları.
• Şahin, A., Aydın, G. (2009). İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Türkçe Dersi Dinleme Becerisi Farkındalıklarının Belirlenmesine Yönelik Bir Anket Geliştirme. The Journal of International Social Research, Vol. 2 / 9, s. 454- 464.
• Şahin, A., Aydın, G., Şahin, E. (2009). Effect of the Computer-Based Concept Maps on Comprehension of the Listened Text and Retention. European Journal of Educational Studies, 1 (2), 109-115 (2009).
• Taşer, S. (2000). Konuşma Eğitimi. İstanbul: Papirus Yayınları.
• Yalçın, A. (2002). Türkçe Öğretim Yöntemleri, Ankara: Akçağ Yayınları.
• Yapıcı, M. (2002). Sıfır-Beş Yaş Arası Çocukların Yaratıcılığının Geliştirilmesinde Ailenin Rolü. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (1), 237-245.