Havayolu Operasyonlarında DEA Yöntemi ile Yeni Uçuş Rotasının Belirlenmesi

Year 2024, Volume: 7 Issue: 2, 304 - 315, 22.10.2024

Ali Akbaba

https://doi.org/10.51513/jitsa.1524224

Abstract

Havayolu işletmelerinin faaliyetlerine devam edebilmeleri için büyümeleri kritik öneme sahiptir. Taşınan yolcu sayısını ve/veya kargo miktarını bir önceki döneme göre arttırmak pazardan daha fazla pay alamanın yollarından biridir. Havayolları bir önceki döneme göre daha fazla yolcu veya kargo taşıyarak büyüme hedeflerine ulaşabilir. Uçak ve ekip kaynağını ilave yolcu seferi ile değerlendirmek daha fazla yolcu ve/veya kargo taşımak anlamına gelmektedir. Bu noktada potensiyel uçuş rotaları arasında maksimum kar edecek olanın seçilmesi kaynağın optimum değerlendirlmesinde önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı havayolu sektöründe uçak kaynağının optimum fayda sağlayacak şekilde kullanılması için DAE (data envelopment analysis) yönetimi ile potensiyel uçuş rotaları arasından Pazar analizi sonucu oluşan talep tahminleri ile sağlanan gelir ve gider temelinde etkin olanların seçilerek bunlar arasından uçuş saati ve transit yolcu sayısı gibi faktörlerin değerlendirilmesi sonucunda sefer düzenlenecek uçuş rotasının belirlenmesi olarak ifade edilebilir. Çalışma iki fazdan oluşmaktadır. Ilk fazda üç aşamalı olarak VZA yöntemi ile etkin olan uçuş rotaları belirlenmektedir. Ikinci fazda ise uçuş saati ve transit yolcu sayısı verileri değerlendirilerek etkin olarak belirlenen uçuş rotaları arasından sefer düzenlenecek uçuş rotasına verilmiştir. Çalışma sonucunda havayollarının yeni uçuş rotası belirlerken VZA yönteminin uçuş rotası ile ilgili diğer faktörler ile birlikte kullanılabileceği belirtilebilmektedir.

Keywords

Havayolu uçuş rotası, etkinlik, Veri zarflama analizi, Uçuş gelirleri, uçuş giderleri, transit yolcu

References

• Akbaba, A. (2022). Düzensiz Operasyonların Havayolu Ücret Politikalarına ve Gelir Yönetimine Etkisiüzerine Modelleme. İşletme Araştırmaları Dergisi, 14(4), 2833–2847.
• Angelos T. Kottas and Michael A. Madas. (2018). Comparative Efficiency Analysis of Major International Airlines Using Data Envelopment Analysis: Exploring Effects of Alliance Membership and Other Operational Efficiency Determinants, Journal of Air Transport Management, 70, P.1-17.
• Augusto Voltes-Dorta, Rodrigo Britto, Bradley Wilson, (2019). Efficiency of global airlines incorporating sustainability objectives: A Malmquist-DEA approach, Journal of Air Transport Management, 119, 102634.
• Barbara T.H. Yen and Jun-Sheng Li. (2022). Route-based performance evaluation for airlines – A metafrontier data envelopment analysis approach. Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review, 162, 102748.
• Chiman Heydari, Hashem Omrani, Rahim Taghizadeh, (2020). A fully fuzzy network DEA-Range Adjusted Measure model for evaluating airlines efficiency: A case of Iran. Journal of Air Transport Management, 89, 101923.
• Considerations Airlines Must Make When Planning New Routes (Sabre). Erişim Tarihi: 26.05.2024, https://www.sabre.com/insights/4-considerations-airlines-must-make-when-planning-new-routes/ .
• Erwin T.J. Lin. (2008). Route-based performance evaluation of Taiwanese domestic airlines using data envelopment analysis: A comment. Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review, 44 (5), P. 894-899,
• Flight Operations Risk Assessment Checklist - New Destination (SKYbrary). Erişim Tarihi: 25.06.2024, https://skybrary.aero/articles/flight-operations-risk-assessment-checklist-new-destination .
• Flight Operations Risk Assessment Checklist - New Destination (Aviation for Aviators). Erişim Tarihi: 28.05.2024, https://aviationforaviators.com/2021/03/23/which-planes-are-used-for-short-medium-and-long-haul-flights/ .
• Hokey Min and Seong-Jong Joo. (2016). A Comparative Performance Analysis of Airline Strategic Alliances Using Data Envelopment Analysis, Journal of Air Transport Management, 52, P.99-110.
• How Do Airlines Plan New Routes? (Simple Flying). Erişim Tarihi: 23.06.2024, https://simpleflying.com/how-airlines-plan-new-routes.
• How Airlines Launch New Routes (Airways). Erişim Tarihi: 25.05.2024, https://airwaysmag.com/how-airlines-launch-new-routes/ .
• Madhavan, M., Ali Sharafuddin, M., Piboonrungroj, P., & Yang, C.-C. (2023). Short-term Forecasting for Airline Industry: The Case of Indian Air Passenger and Air Cargo. Global Business Review, 24(6), 1145-1179.
• M. Deveci, N.Ç Demirel and E. Ahmetoğlu. (2017). Airline new route selection based on interval type-2 fuzzy
• MCDM: A case study of new route between Turkey- North American region destinations. Journal of Air Transport Management, 59, 83-99.
• Okursoy ve Tezsürücü. (2014). Veri Zarflama Analizi ile Göreli Etkinliklerin Karşılaştırılması: Türkiye’deki İllerin Kültürel Göstergelerine İlişkin Bir Uygulama, European Journal of Operational Research, 21(2), P.1-18.
• Özden, Ü., H. (2008) Veri Zarflama Analizi (VZA) ile Türkiye’deki Vakıf Üniversitelerinin Etkinliğinin Ölçülmesi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 37 (2), P, 167-185.
• Özçelik H. ve Kandemir B.. (2017). Veri Zarflama Analizi Ve İmalat Sektöründe Bir Uygulama, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22 (1), P.43-53.
• How Do Airlines Plan New Routes? (AN Aviaion Service). Erişim Tarihi: 23.05.2024, https://an.aero/how-airlines-plan-for-new-route/ .
• The Practice of Airport And Airline Route Development (International Airport Review). Erişim Tarihi: 26.06.2024, https://www.internationalairportreview.com/article/111407/route-development-risks-limitations-flaws-results/ .
• Qin, Peng. (2018). The Revenue and Cost of the Airline Company, Research in Economics and Management, 3 (2) P.134-138.
• S.S. Ganji, Abbas Mardani, Rasul Jahed, (2024). Assessment of Iranian airlines using network cross-efficiency DEA and the regret theory. Case Studies on Transport Policy, 18, 101266.
• Ulrich Gunter and Bozana Zekan. (2021). Forecasting Air Passenger Numbers with a GVAR model. Annals of Tourism Research, 89, 103252.
• Unal Y, Z., Sevkli, M., Uysal, O., Turkyilmaz, A. (2021). A New Approach to Fleet Assignment and Aircraft Routing Problems. Transportation Research Procedia, 59, P. 67-75.
• Wen-Chun Tseng, Xin Wang, Yu-Cheng Ting, (2024). Evaluating air route performance with context-dependent data envelopment analysis: A case study in Taiwan. Asian Transport Studies, 10, 100148.
• Wenliang M., Wang, Q., Yang, H., Zhang, Y. (2019). An Analysis of Price Competition and Price Wars in Australia's Domestic Airline Market. Transport Policy, 81. P. 163-172.
• Yu-Chun Chang, Wei-Hao Lee, Chi-Hung Wu. (2019). Airline new route selection using compromise programming - The case of Taiwan-Europe. Journal of Air Transport Management, 76, 10-20,