Roma Çağı Baetica Mozaiklerinde Küp Tasarımları

Year 2018, Issue: 11, 315 - 331, 30.11.2018

Sebastián Vargas Vázquez

https://doi.org/10.26658/jmr.440632

Cited By: 2

Abstract

Küp ve prizma, Roma mozaikleri içinde yer alan geometrik kompozisyonlar arasında sık görülen bileşenlerdendir. Çoğunlukla birçok döşemenin ikinci plandaki süslemesine ait serbest elementler olarak görülen bu desenler, mozaik frizlerinde ya da panellerinde kimi zaman diğer geometrik desenlerle beraber farklı kompozisyonları şekillendirmek için, kimi zaman özel bir motif ve tek bir tema olarak üniter ve/veya modüler paneller olarak da görülmektedir. Bu makale ikincisine odaklanacaktır.

Geometrik Tasarımlar, kataloğumuzda, üç boyutlu küpler veya “devrilme blokları” olan bu modüler bileşimler ve uzun küpler veya prizmalar, sırasıyla E3 ve E3A modellerini tanımlamaktadır. Bunların Roma Çağı Baeticası'nda önemli sayıdaki döşemede mevcut olmasına rağmen, Italica, Hispalis veya Carmo gibi köklü bir mozaik geleneğine sahip olanlarda görülmedikleri için yaygın olarak kullanıldıkları düşünülemez. Aksine, Astigi ve Corduba bu tasarımların görüldüğü mozaiklerin en çok tespit edildiği yerlerdir.

Bu makalede her iki modelin gelişim süreci de analiz edilecek ve bu kompozisyonların aktardıkları hareket duygusuna rağmen, kendi karakteristiklerine göre baskın ve sağlam olarak nasıl farklı etkiler yaratabileceği, göz- lemlendikleri açıya göre veya hafif bir renk değişimi ile nasıl farklı optik değişimler yarattıkları ele alınacaktır. Bu son özellik, tasarımın üç boyutlu bir etki ile ilgili ana özelliğine izin vermek için gereklidir.

Keywords

Roma Çağı’nda Baetica, geometrik mozaik, geometrik desen, kompozisyon, küp

Cube Designs in Roman Baetica Mosaics

Abstract

The cube and the prism are frequent components of geometrical compositions featured in Roman mosaics. They can be found as free elements belonging to the secondary decoration of many pavements, or as part of friezes or mosaic panels, sometimes mixed with other geometrical figures to shape various compositions and sometimes used as exclusive motifs and single theme, forming unitary and/or modular panels. This paper will focus on the latter.

In our catalogue of Geometrical Designs, these modular compositions with three-dimensional cubes or “tumbl- ing blocks” and with elongated cubes or prisms define models E3 and E3A respectively. Even though these are present in a significant number of pavements in the Roman Baetica, we cannot assume their widespread use since they are so far absent from sit es with a well-established mosaic tradition, such as Italica, Hispalis or Carmo. In contrast, Astigi and Corduba are the cities where more pavements with these designs have been found.

In this paper we will also analyse the process of development of both models, and how these compositions, dominant and solid by their own characteristics despite the sense of movement they transmit, can produce diverse effects and create different optical perceptions by simply changing the point of view from which they are observed or with a slight colour change. This last aspect is essential to allow the design its main feature, which relates to a three-dimensional effect.

Keywords

Roman Baetica, geometric mosaic, geometric design, composition, cube

References

• Atencia 1991 R. Atencia, “Excavaciones de urgencia en las termas romanas de Santa María (Antequera, Málaga)”, Actas de las IV Jornadas de Arqueología Andaluza, Jaén, 157-159.
• Atencia et al. 1990 R. Atencia – M. Romero – I. Rueda, “Excavaciones de urgencia en las Termas Romanas de Santa María. Campaña de 1988”, Anuario Arqueológico de Andalucía, 1988, III, 220-226.
• Blázquez 1981 J. M. Blázquez, Mosaicos romanos de Córdoba, Jaén y Málaga, CSIC, CMRE XIV, Madrid.
• De los Santos Gener 1955 S. De los Santos Gener, Memoria de las Excavaciones del Plan Nacional, realizadas en Córdoba (1948-1950). Ministerio de Educación, Informes y Memorias 31, Madrid.
• Décor II C. Balmelle – M. Blanchard Lemée – J.-P. Darmon – S. Gozlan – M.-P. Raynaud, Le Décor Géométrique de la Mosaïque Romaine II, Paris, 2002.
• López Monteagudo 2005 G. López Monteagudo, “Narciso y otras imágenes reflejadas en la musivaria romana”, LMGR IX, 959-973.
• López Monteagudo 2006 G. López Monteagudo, “Oceanus on the Roman Mosaic Pavements of Spain”, 12th International Conference Cura Aquarum in Ephesus, 485-491.
• López Monteagudo 2011 G. López Monteagudo, “La iconografía del dios Oceanos en los mosaicos hispano-romanos”, LMGR X, 287-302.
• López Monteagudo 2013 G. López Monteagudo, “El desnudo reflejado”, L. Neira (ed.), Desnudo y Cultura. La configuración del cuerpo en los mosaicos romanos, Madrid, Creaciones Vincent Gabriel, 193-208.
• López Monteagudo et al. 1999/2000 G. López Monteagudo - J. M. Blázquez - L. Neira, “Recientes Hallazgos de mosaicos romanos figurados en Hispania”, LMGR VII, 2, 509-541.
• López Monteagudo - Neira 2010 G. López Monteagudo - L. Neira, “Mosaico”, P. León, (coord.), Arte Romano de la Bética III, Mosaico, Pintura, Manufacturas, Sevilla, Fundación Focus-Abengoa, 1-189.
• Moreno 1995 M. F. Moreno, Aproximación al estudio de la decoración musiva en Colonia Patricia Corduba, Tesis de Licenciatura (inédita) Universidad de Córdoba.
• Recio 1973 A. Recio, “Una villa romana en Martos”, Crónica del XII Congreso Arqueológico Nacional, Jaén, 625-647.
• Romero 1992 Manuel Romero, “Termas romanas en Antequera”, RAMadrid 129, 56-62.
• Salies 1994 G. Salies, “Irritations optiques dans l’ornamentation pavimenale romaine”, VI Coloquio Internacional sobre mosaico antiguo, Palencia-Mérida, 423-430.
• San Nicolás 1999 P. San Nicolás, “Leda y el cisne en la musivaria romana”, Espacio, Tiempo y Forma, Serie I, Prehistoria y Arqueología, Tomo 12, 347-387.
• San Nicolás 2005 P. San Nicolás, “Sobre una particular iconografía de Leda en el mosaico hispano de Écija”, LMGR IX, 975-985.
• Secilla - Márquez 1991 R. Secilla - C. Márquez, “Una casa romana en el S.E. de Colonia Patricia Corduba: un ejemplo a seguir”, La casa urbana hispanorromana, Zaragoza, 337-342.
• Vargas Vázquez 2009 S. Vargas Vázquez, “Jugando con las imágenes: El juego de la geometría en la musivaria romana”, Romula 8, 199-225.
• Vargas Vázquez 2014 S. Vargas Vázquez, Diseños geométricos en los mosaicos de Écija (Sevilla), BAR 2654, Oxford.
• Vargas Vázquez 2015 S. Vargas Vázquez, “La roseta de triángulos en Andalucía”, J. García - I Mañas - F. Salcedo (eds.), Navigare necesse est. Estudio en homenaje a José María Luzón Nogué, Madrid, 585-596.
• Vargas Vázquez 2016a S. Vargas Vázquez, Diseños geométricos en los mosaicos del Conventus Astigitanus, Roman Archaeology 13, Oxford.
• Vargas Vázquez 2016b S. Vargas Vázquez, “Pavimentos musivos del Yacimiento romano de Fuente Álamo (Puente Genil, Córdoba): Los mosaicos de la villa” Romula 15, 185-226.
• Vargas Vázquez - López Monteagudo 2014 S. Vargas Vázquez - G. López Monteagudo, “Talleres musivos hispanorromanos. Formas de producción y áreas de dispersión”, M. Bustamante – D. Bernal (eds.), Artífices idóneos. Artesanos, talleres y manufacturas en His-pania, Anejos de AESPA LXXI, Mérida, 127-142.
• Vargas Vázquez - López Monteagudo 2016 S. Vargas Vázquez - G. López Monteagudo, “Decoración musiva”, R. Hidalgo (coord.), Las villas romanas de la Bética, Sevilla, 419-441.
• Vargas Vázquez et al. 2017 S. Vargas Vázquez - G. López Montagudo - S. García-Dils, Mosaico romanos de Écija, CMRE XIV, Madrid-Écija.