TÜRKİYE’DE YEREL GAZETE YÖNETİCİLERİNİN MESLEK ETİĞİ ALGISI

Year 2016, Volume: 9 Issue: 2, 174 - 204, 25.01.2016

Erhan Arslan , Berna Arslan

https://doi.org/10.18094/si.19297

Cited By: 5

Abstract

Topluma karşı sorumluluk bilinci ile hareket etmesi gereken medyanın etik değerler çerçevesinde işlevini yerine getirmesi hiç kuşkusuz ki hayati bir önem taşımaktadır. Medyayı kullanan kitlenin, medya örgütlerine duydukları güvenin tesisinde ya da tam tersi güven erezyonunda medyanın etik değerlere ne kadar bağlı kaldığı belirleyici olmaktadır. Bu çalışma, yerel basın kuruluşlarının yönetim kadrosunun perspktifinden etik konusunu ele almaktadır. Başka bir anlatımla, etik konusunda olayın öznesini merkeze koymaktadır. Söz konusu bu çalışma, hem Türkiye’deki yerel basın kuruluşlarının ana hatlarıyla genel yapısını ortaya koymaya hem de bu kuruluşların perspektfinden etik olgusunu tartışmayı amaçlamaktadır. Çalışmanın kuramsal bölümünde literatür taraması ile elde edilen bilgiler ışığında; etik, medya ve etik, gazetecilikte etik sorunlar gibi konular ele alınmaktadır. Uygulama bölümünde ise 9 kentte, 55 yerel gazetenin genel yayın yönetmeni ya da yazı işleri müdürü statüsündeki yöneticilerine 27 sorudan oluşan bir anket uygulanmıştır. Bu çalışma kapsamında gerçekleştirilen anket, pratikte etik olgusunun Türkiye’deki yerel basın tarafından nasıl algılandığı konusunda önemli ipuçları vermektedir.

Keywords

Etik; yerel basın; medya; basın etiği; gazetecilik

References

• Adaklı G (2010) Gazetecilik Etiğini Belirleyen Yapısal Unsurlar: Mülkiyet ve Kontrol Sorunu, Bülent Çaplı, Hakan Tuncel (Ed.) Televizyon Haberciliğinde Etik içinde (s. 61-96). Fersa Yayıncılık, Ankara.
• Aslan H (2013) Gazetecilik Eğitimine Kuramsal Bir Yaklaşım: Gazetecinin Toplum Mühendisliği İle İlişkisini Kurgulamada Görsel Okuryazarlık ve Eleştirelliğin Önemi, The Journal of Academic Social Science Studies, Volume 6 Issue 1, 241-260.
• Atabek N (2006) Gazete Haberlerinde Etik Standartların Yükseltilmesinde Okur Temsilcisinin Rolü, Selçuk İletişim, 4 (2), 5-17.
• Aydın M. ve ark. (2013) Türkiye Sosyal-Siyasal Eğilimler Araştırması, http://www.khas.edu.tr/news/970, erişim tarihi: 02.04.2015
• Belsey A ve Chadwick R (2011) Medya ve Gazetecilikte Etik Sorunlar, Nurçay Türkoğlu (çev.), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Bertrand C-J (2004) Medya Etiği, Basın-Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
• Bodur F. (1997) Yerel Basında Yönetim ve Örgüt Yapısı, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.”
• Bülbül A R (2001) İletişim ve Etik, Nobel Yayıncılık, Ankara.
• Canikoğlu S K (2013) İfade Özgürlüğü Nedir? Eleştiri Hakkı İle İlişkisi Nasıl Kurulur?,http://bianet.org/biamag/biamag/148053-ifade-ozgurlugu-nedir-elestiri-hakki-ile-iliskisi-nasil-kurulur, erişim tarihi: 15.06.2015.
• Cohen-Almagor R (2002) İfade Medya ve Etik, S. Nihat Şad (çev.), Phoenix Yayınları, Ankara.
• Curran J (1997) Medya ve Demokrasi: Yeniden Değer Biçme, Medya Kültür Siyaset (der. ve çev. Süleyman İrvan), Ark Yayınevi, Ankara.
• Çaplı B (2002) Medya ve Etik, İmge Yayınevi, Ankara.
• Çetintaş E (2006) Haber Fotoğrafı Üretim Süreci Koşullarının Etik Açıdan Değerlendirilmesi, Küresel İletişim Dergisi, Sayı 2, Güz.
• Dağtaş E ve Dağtaş B (2007) Eskişehir Kent Basını ve Gazeteciliği Üzerine Bir Profil Denemesi: Gazetecilerin Kent Basınına İlişkin Tutumları, Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi. Sayı: 6, Yaz,( s. 9-46), İstanbul
• Dedeoğlu G (2014) Demokrasi Basın ve Haber Etiği, Sentez Yayıncılık, Bursa.
• Demir V (2006) Medya Etiği, Beta Yayınevi, İstanbul.
• Doğan A ve Göker G (2009) Medya ve Etik Sempozyumu, 07-09 Ekim 2009, ISBN: 978- 975- 19- 4699- 7, Elazığ, 533-549.
• Erdoğan İ (2006) Medya ve Etik: Eleştirel Bir Giriş, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, Sayı: 23, Yaz-Güz 2006, (s.1-26)
• Evers H (2010) Medya Etiği, Bülent Çaplı, Hakan Tuncel (Ed.), Televizyon Haberciliğinde Etik içinde (s. 45-59), Fersa Yayıncılık, Ankara.
• Gezgin S (2007) Türkiye’de Yerel Basın, İ.Ü. İletişim Fakültesi Yayınları, İstanbul.
• Girgin A (2003) Yazılı Basında Haber ve Habercilik Etiği, İnkilap Yayınevi, İstanbul.
• Güreli N (1997) Yerel Gazeteciliğin Özellikleri ve Önemi, Yerel Basında Gazeteciliğin Tanımı, İşlevi, Çalışma Koşulları ve Sorunları, Yerel Basın Eğitim Seminerleri Dizisi içinde (s. 9-11), İstanbul.
• İnal A (2010) Tarihsel Gelişimi İçinde Gazetecilik Etiğini Yeniden Düşünmek, Bülent Çaplı, Hakan Tuncel (Ed.), Televizyon Haberciliğinde Etik içinde (s. 27-44). Fersa Yayıncılık, Ankara.
• İrvan S (2003) Medya ve Etik, Habercinin El Kitabı (Medya, Etik ve Hukuk), Sevda Alankuş Kural (der.), IPS İletişim Vakfı Yayınları, İstanbul.
• Karabay N (2000) Kuramsal Bir Yaklaşımla Gazetecilik ve Haber, Meta Basımevi, İzmir.
• Köse H ve Bakan U (2010) Erzurum Yerel Gazetelerinin Hizmet Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi (VZA) Yöntemiyle Ölçülmesi, Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, Sayı: 13, Kış, (s,7-28).
• Matelski J M (1996) TV Haberciliğinde Etik, Bahar Öcalan Düzgören (çev.), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
• Meens T (2010) Ombudsman: Okur/İzleyici İle Medya Arasındaki Kilit İsim, Bülent Çaplı, Hakan Tuncel (Ed.) Televizyon Haberciliğinde Etik içinde (s. 145-159), Fersa Yayıncılık, Ankara.
• Moyers B (1993) Eski Haber İyi Haberdi, Vehbi Sargın (çev.), New Perspectives Quarterly içinde (s. 39-42), İstanbul.
• Özbay C (2014) Dünyada ve Osmanlı’da Basının Tarihsel Gelişimi, Doğu Kitabevi, İstanbul.
• Özgen M (1998) Kurumsal, Kuramsal ve Tarihsel Açıdan Gazetecinin Etik Kimliği, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Yayınları, İstanbul.
• Özkaya B I (2003) Medya Etiği: Kuramsal Yaklaşımlar, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Sayı 16, (s.123-135), İstanbul.
• Öztürk Ş (2015) Sosyal Medyada Etik Sorunlar, Selçuk İletişim, 9 (1), Doi: 10.18094/si.57598, (s.287-311).
• Pieper A (1999) Etiğe Giriş, Veysel Atayman - Gönül Sezer (çev.), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Price W and Roberts D F (1989) Public Ppinion Process, Handbook of Communication Science, Charles R B and Stevan H C (Ed.), California.
• Sümer B (2010) Haber Kaynakları İle Maddi İlişkiler, Bülent Çaplı, Hakan Tuncel (Ed.) Televizyon Haberciliğinde Etik içinde (s. 205-210), Fersa Yayıncılık, Ankara.
• Taş Oğuzhan (2010) Medya Etiğinin Tarihsel Temelleri ve Gelişimi, Bülent Çaplı, Hakan Tuncel (Ed.) Televizyon Haberciliğinde Etik içinde (s. 3-23). Fersa Yayıncılık, Ankara.
• Tokgöz O (1988) Türkiye’de Yerel Basının Konumu: Rolü ve Önemi, A.Ü. Basın-Yayın Yüksekokulu Yıllık, Ankara
• Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, Türkiye Gazetecileri Hak Ve Sorumluluk Bildirgesi, http://www.tgc.org.tr/bildirge.asp, erişim tarihi: 14.05.2015.
• Türkiye İstatistik Kurumu, http://www.tuik.gov.tr/PreHaber Bultenleri. do?id= 18523 erişim tarihi: 12.08.2015
• Uzun R (2011) İletişim Etiği: Sorunlar ve Sorumluluklar, Dipnot Yayınları, Ankara.
• Uzun R (2014) Medya-Siyaset İlişkileri: Türkiye’de Savunucu Gazetecilik Olgusunun İncelenmesi, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi - Sayı 39/Güz, E-ISSN: 2147-4524 .
• Ünlüer A O (2006) Medyada Etik Söylem ve Medya Etiğini Biçimleyen Temel Belirleyiciler Üzerine Bir Değerlendirme, Küresel İletişim Dergisi, sayı 2, Güz.
• Vural A M (1996) Yerel Kamuoyunun Kitle İletişim Aracı Olarak Yerel Basın, Yeni Türkiye, Yıl: 2, Sayı: 12, Ankara.
• Vural İ K (2006) Televizyon Haberciliğinde Görüntü Kullanımına İlişkin Etik Sorunlar: 15 Kasım 2003 Sinagog, 20 Kasım 2003 HSBC Bankası ve İngiliz Konsolosluğu’na Yönelik Terör Eylemlerine İlişkin Görüntülerin Etik Açıdan Değerlendirilmesi, Küresel İletişim Dergisi, sayı 2, Güz.
• Yaşın C (2009) Türkiye’de Yerel Basının Yapısal Özellikleri ve Üretim Koşulları, İletişim, 28, (s.115-152), Ankara.
• Yatkın A (2007) Medya ve Etik, Medyada Etik Sorunlar, Uluslararası Medya ve Siyaset Sempozyumu, 15-17 Kasım 2007, ISBN 978-975-483-754-4, Cilt:2, Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi, (s. 689-705), İzmir.
• Yılmaz N (2009) Yerel Basının Etik Sorunları, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Sayı: 36, (s. 131-143), İstanbul.
• Yüksel E ve Gürcan H İ (2005) Haber Toplama ve Yazma, Tablet Kitabevi, Konya.