PRENATAL TANI TESTLERI SONRASINDA RISKLI GEBELIK TANISI ALAN GEBELERIN SÜRECE YÖNELIK GÖRÜŞLERI

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 1, 1 - 19, 08.06.2018

Yeliz Doğan Merih , Feriha İliter Dilek Coşkuner Potur , Ayşegül Alioğulları

Öz

Amaç: Çalışmada, riskli gebelik tanısı alan gebelerin sürece
yönelik görüşlerini belirleyerek, belirlenen ihtiyaçlar dahilinde etkin
hemşirelik süreçlerini geliştirmek ve sunulan hizmet basamaklarını iyileştirmek
 amaçlanmıştır.

Materyal-Metod:  Çalışma, İstanbul’da bir Kadın ve Çocuk Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde Ocak -
Mayıs 2015 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir.  Araştırmanın örneklemini, prenatal tanı sonrası riskli gebelik tanısı ile
perinatoloji polikliniğine başvuran, ve araştırmaya katılmayı kabul etmiş 285 gebe
oluşturmuştur. Çalışmada veri aracı
olarak, katılımcıların bireysel, sosyo-demografik özelliklerini, gebelik
öykülerini ve riskli gebelik sürecine yönelik görüşlerini belirlemek için araştırmacılar
tarafından geliştirilen 30 soruluk veri formu kullanılmıştır. Elde edilen verileri
SPSS programı dahilinde yüzdelik hesaplama, t test ve varyans analizi ile değerlendirilmiştir.
Araştırma için etik kurul onayı ve araştırmaya katılan
gebelerden yazılı onam alınmıştır.

Bulgular: 
Olgularımızın yaş ortalamasının 30±6.21 olduğu, %46.3’ünün ilköğretim mezunu olduğu, %28.1’inin çalıştığı,
%60.7’ sinin gelirinin giderine denk olduğu saptanmıştır. Gebelerin sağlık
öyküleri değerlendirildiğinde; %14'ünün sigara içtiği, %13.3'ünün akraba evliği
yaptığı,%20'sinin kronik bir hastalığının olduğu ve %14'ünün sürekli ilaç
kullandığı saptanmıştır.

Gebelerin prenatal tanı testleri hakkında bilgi durumu
değerlendirildiğinde, %76 oranıyla ikili testin birinci sırada, %75 oranıyla
ayrıntılı ultrasonun ikinci sırada olduğu, 
mevcut gebeliklerindeki risk durumunun %45.3 oranıyla ayrıntılı
ultrasonla konulduğu, test sonucu ile ilgili %22.5'nin genetik danışmanlık
aldığı belirlenmiştir. Kadınların engelli çocuk tanısı konulduğunda
gebeliğinizi sonlandırır mısınız? sorusuna %80.4 oranı ile sonlandırmam
kararını verdiği, bunun nedenini ise %40 oranında "engellide olsa o benim
bebeğim yaşama hakkı var olarak belirttikleri", %10'unun gebeliğini
sonlandırmayı seçtiği, bunun nedeni olarak ise %35 oranında "ona engelli
bir yaşam vererek haksızlık yapmak istemiyorum" olarak ifade ettikleri
belirlenmiştir.

Sonuç ve
Öneriler: Çalışma sonucunda gebelerin riskli gebelik süreci konusunda orta düzeyde
bilgi sahibi oldukları, gebelik kontrollerinde gebe eğitim odalarından danışmanlık
alma konusunda istekli oldukları, sürece ait beklentilerinin daha fazla
bilgilendirilmek, aile odaklı ve destekleyici hizmete yönelik olduğu
saptanmıştır. Prenatal hizmet sunumlarında başvuranların beklenti ve
memnuniyetlerinin sürekli ölçülerek sürecin bu değerlendirmeler doğrultusunda
iyileştirilmesi, hizmetin daha kaliteli ve istendik bir özellik kazanması
açısından önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Gebelik, Görüş, Risk

Kaynakça

• 1. Akçay P, Terzioğlu, F (2007).Amniyosentez ve koryon villus örneklemesi uygulanan gebe kadınların yaşadıkları sorunlar ve anksiyete düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi,23-34.
• 2. Akpulat U (2006). Maternal periferik kanda fetal genomik DNA’nın belirlenmesi. 9 Eylül Üniversitesi Tıbbi Biyoloji ve Genetik Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. İzmir.
• 3. Al RA, Yalvac S, Atlar OY, Dolen Ib (2009). Perceived Pain and Anxiety Before and After Amniocentesis Among Pregnant Turkish Women. Clin Exp Obstet Gynecol. 36(3):184-6.
• 4. Armstrong, D., & Hutti, M. (1998). Pregnancy after perinatal loss: the relationship between anxiety and prenatal attachment. Journal of Obstetric, Gynecologic, & Neonatal Nursing, 27(2), 183-189.
• 5. Atar Güler S, Kemin VD (2007). Gebeliğe ilişkin bilgi düzeyi, etkenleri ve bunun doğum öncesi bakım üzerine etkisi. Türkiye Klinikleri J Gynecol Obst. 17:101-109
• 6. Aydemir, H., & Hazar, H. U. (2014). Düşük Riskli, Riskli, Yüksek Riskli Gebelik Ve Ebenin Rolü.
• 7. Bakır N, Ölçer Z, Oskay Ü (2014). The levels and affecting factors of prenatal attachment in high risk pregnant. International Refereed Journal of Gynaecology and Maternal Child Health 1(1):26-37.
• 8. Balci O, Acar A, Mahmoud AS, Colakoglu MC (2011). Effect of Pre-Amniocentesis Counseling on Maternal Pain and Anxiety. J. Obstet. Gynaecol. Res.37(12):1828–1832.
• 9. Baldwin AL (1967). Theories of child development. New York: Willey; p.118-122.
• 10. Coşkun A (1996). Perinatal Hemşirelik Yaklaşımı ve Ekip Çalışmasının Önemi. Perinatoloji Dergisi, 1996; 4(3): 0.
• 11. Coşkun A (2008). Yüksek Riskli Gebelikler Fetus / Yenidoğana Etkisi ve Hemşirelik Yaklaşımı, Dağoğlu T (ed.), Görak G (ed.). Temel Neonatoloji ve Hemşirelik İlkeleri.2. Baskı. ISBN: 978-975-420-630-2 İstanbul - ss: 59-65.
• 12. Coşkuner Potur D, Yiğit F, Çıtak Bilgin N (2009). Anne Adaylarının Fetal Sağlığı Değerlendiren Testlere Yaklaşımının Kalitatif İncelenmesi,Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Cilt:2,Sayı:3.
• 13. Della Vedova AM, Dabrassi F, Imbasciati A (2008)., Assessing prenatal attachment in a sample of Italian women. J Reprod Infant Psyc, 26(2):86-98.
• 14. Dereli Yılmaz S, Kızılkaya Beji N (2010). Gebelerin stresle başa çıkma, depresyon ve prenatal bağlanma düzeyleri ve bunları etkileyen faktörler, Genel Tıp Derg. 20(3)
• 15. Dereli Yılmaz S, Kızılkaya Beji N (2013). Prenatal Bağlanma Envanterinin Türkçe’ye Uyarlanması: Güvenilirlik Ve Geçerlilik Çalışması, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 2013;16:2
• 16. Dönmez S, Dağ H, Kazandı M (2012). Amniyosentez Öncesi Gebelerde Anksiyete ve Depresyon Risk Düzeylerinin Belirlenmesi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 4: 255-261.
• 17. Dülgerler Ş, Ergin E, Erten G (2005). Gebelerin ruhsal belirti dağılımlarının incelenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 21(1):115-126.
• 18. Erkal Aksoy Y, Yılmaz S, Aslantekin F (2016). Riskli Gebelerde Prenatal Bağlanma Ve Sosyal Destek. Turkiye Klinikleri J Health Sci, 1(3):163-9.
• 19. Fonseca A., Nazaré B., Canavarro M.C (2012). Parental psychological distress and quality of life after a prenatal or postnatal diagnosis of congenital anomaly: a controlled comparison study with parents of healthy infants. Disability and Health Journal, 5(2), 67-74.
• 20. Gilbert ES, Harmon JS (2002). Yüksek Riskli Gebelik ve Doğum El Kitabı. Palme Yayıncılık, (Ed: Lale Taşkın). 117-197.
• 21. Gourounti C, Karpathiotaki N, Vaslamatzis G. (2015). Psychosocial Stress in High Risk Pregnancy. International Archives of Medicine, 8.
• 22. Gümüşdaş M, Apay SE, Özorhan EY (2014). Riskli olan ve olmayan gebelerin psiko-sosyal sağlıklarının karşılaştırılması. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 1(2), 32-42.
• 23. Kaasen A, Helbig A, Malt UF, Næs T, Skari H, Haugen G (2017). Maternal psychological responses during pregnancy after ultrasonographic detection of structural fetal anomalies: A prospective longitudinal observational study. PloS one, 12(3), e0174412.
• 24. Kızılkaya Beji N, Dereli Yılmaz S (2013). Prenatal Bağlanma Envanterinin Türkçe’ye Uyarlanması: Güvenilirlik ve Geçerlilik Çalışması. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 16:2.
• 25. Körükcü Ö, Kukulu K (2010). Perinatal kayıp ve ebeveynlere yansıması. Dicle Tıp Dergisi, 37(4).
• 26. Kuru A. Yüksek Lisans Tezi; “Gebelerin Risk Durumunun Belirlenmesinde Kullanılan “Knox Skorlama Sisteminin Geçerliliğinin Değerlendirilmesi” Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Ebelik Anabilim Dalı, Tez Yöneticisi; Yrd. Doç. Dr. Neriman Soğukpınar. İzmir - 2007.
• 27. Ng CCM, Lai FM, Yeo GSH (2004). Assessment of Maternal Anxiety Levels Before and After Amniocentesis. Singapore Med J. 45(8):370-374.
• 28. Schetter DC, Sagrestano LM, Feldman P, Killingsworth C (1996). Social support and pregnancy. In: Pierce GR, Sarason BR, Sarason IR, eds. Handbook of Social Support and the Family. 1st ed. New York: Plenum Press; p.399-401.
• 29. Siddiqui A, Hägglöf B (2000). Does maternal prenatal attachment predict postnatal mother-infant interaction? Early Hum Dev 59(1):13-25.
• 30. Şen E, Şirin, A. (2013). Preterm eylem tanısı alan gebelerin kaygı, depresyon ve algılanan sosyal destek düzeyini etkileyen faktörler. Gaziantep Medical Journal, 19(3), 159-163.
• 31. Tercyak KP, Johnson SB, Roberts SF, Cruz AC (2001). Psychological Response to Prenatal Genetic Counceling and Amniocentesis. Patient Education and Counseling, 43:73-84.
• 32. Titapant V, Chuenwattana P (2015). Psychological effects of fetal diagnoses of non‐lethal congenital anomalies on the experience of pregnant women during the remainder of their pregnancy. Journal of Obstetrics and Gynaecology Research, 41(1), 77-83.
• 33. Turan T, Ceylan SS, Teyikçi S. (2008). Annelerin düzenli prenatal bakım alma durumları ve etkileyen faktörler. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 3(9), 157-172.
• 34. Yali AM, Lobel M (1999). Coping and distress in pregnancy: an investigation of medically high risk women. J Psychosom Obstet Gynecol 20:39-52.