Flowering Phenology in a Clonal Seed Orchard of Scots Pine (Pinus sylvestris L.)

Year 2009, Volume: 9 Issue: 2, 106 - 123, 01.06.2009

Sezgin Ayan D. Ali Çelik

Abstract

Keywords

-

Bir Klonal Sarıçam (Pinus sylvestris L.) Tohum Bahçesinde Çiçeklenme Fenolojisi

Abstract

Çalışma, Kastamonu Taşköprü-Tekçam’da kurulan sarıçam (Pinus sylvestris L.) klonal tohum bahçesinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, 30 klon ve her klonda 5 ramette klonların 2008 yılı çiçeklenme fenolojisi incelenmiş ve göstermiş oldukları farklılıklar tespit edilmiştir. 2008 yılında yürütülen bu çalışmada; erkek çiçeklerin ilk görülmeye başlandığı tarih 24 Nisan, polen dağılımının başlama tarihi 10 Mayıs olup; polen dağılımının tamamıyla sona ermesi ise 06 Hazirana kadar sürmüştür. Maksimum polen dağılım süresi ise 6-12 gün olarak gerçekleşmiş olup, toplam polen dağılımı 25 gün devam etmiştir. Dişi çiçeklerin ilk görülmeye başlandığı tarih 30 Nisan, polen kabulünün başlama tarihi ise 13 Mayıs olup; polen kabulünün tamamıyla sona ermesi ise 06 Hazirana kadar sürmüştür. Toplam polen kabulü 24 gün olmuştur. Maksimum polen kabul süresi ise 6-12 gün olarak gerçekleşmiştir. Erkek çiçek polen saçımı ile dişi çiçek polen kabul dönemleri arasında hem zamanlama hem de süre açısından bir uyum olduğu gözlenmiştir. Dolayısıyla çalışılan tohum bahçesinde üretilen tohumlarda, genetik çeşitliliği düşürecek ebeveyn uyumsuzluğu olmadığı söylenebilir

Keywords

Sarıçam, Polen kabulü, Erkek çiçek, Fenolojik harita, Maksimum polen dağılımı

References

• Anonim. 1999. Orman Ağaçları ve Tohumları Islah araştırma Müdürlüğü 1998 Yılı Çalışma Raporu 1999 Yılı Çalışma Programı, Orman Bakanlığı, 071 (7): 16-18 Ankara.
• Anonim. 2004. Orman Ağaçları ve Tohumları Islah Araştırma Müdürlüğü, 2003 Yılı Çalışma Raporu 2004 Yılı Çalışma Programı, Orman Bakanlığı, 1-15, Ankara.
• Anonim. 2006. Orman Varlığımız. Çevre ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü, 1- 160, Ankara.
• Boes T.K., Brandle J.R., Lovett W.R. 1991. Characterization of flowering phenology and seed yield in Pinus sylvestris clonal seed orchards in Nebreska. Canadian Journal of Forestry Research, 21, 1721-1729s.
• Boydak M. 1977. Eskişehir-Çatacık Mıntıkası Ormanlarında Sarıçamın Tohum Verimi Üzerine Araştırmalar. I.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, İstanbul, İ.Ü Yayın No: 2325, O.F. Yayın No: 230, 193s. İstanbul.
• Boydak M. 1989. Orman Ağaçları Islahı Finlandiya Örneği ve Türkiye ile Kıyaslanması. Tohum Temini ve Ağaç Islahı Semineri, 15-17 Mayıs 1989, 17s. Antalya.
• Çelik D.A. 2008. Taşköprü-Tekçam Sarıçam (Pinus sylvestris L.) Klonal Tohum Bahçesindeki Çiçeklenme Fenolojisi, Yüksek Lisans Tezi (Danışman: Doç. Dr. Sezgin AYAN), Gazi Üniv. Fen Bilimleri Ens., Orman Müh. ABD, 114s., Ankara.
• Çelik D. A., Ayan S. 2009. Pinus sylvestris L. Klonal Tohum Bahçesinde Çiçeklenme Varyasyonu, K. Ü. Orman Fakültesi Dergisi, Yıl. 9, Sayı.1, s. 25-34, Kastamonu
• Çılgın Ş., Ayan S., Sıvacıoğlu A., İktüeren Ş. Genetica, 43 (5-6):322-325. 2007. Hanönü (Kastamonu)-Günlüburun Karaçam (Pinus nigra Arnold.. subsp. pallasiana Lamb. Holmboe.) Tohum Bahçesinde Bazı Klonların Kozalak ve Tohum Özellikleri, K. Ü. Orman Fakültesi Dergisi, Yıl.7, Sayı.2, s. 169– 179, Kastamonu.
• Ertekin M. 2006. Yenice-Bakraz Orijinli Genetica, 46(4):224–228. Karaçam (Pinus nigra Arnold) Tohum orchard of Aleppo pine grown in Greece. Silvae Bahçesinde Çiçeklenme, Kozalak Verimi ve Tohum Özellikleri Açısından Klonal Farklılıklar. Doktora Tezi, ZKÜ Bartın Orman Fakültesi, 191s. Bartın.
• Genç M. 2004. Silvikültürün Temel Esasları. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Yayını, Yayın no:44, Isparta, 237-247.
• Gezer A., Yücedağ C. 2006. Ormancılıkta Bitki Genetiği ve Islaha Giriş. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Yayını, Yayın no:67, Isparta, 116.
• Gömöry D., Bruchânik R., Longauer R. 2003. Fertility variation and flowering asynchrony in Pinus sylvestris: consequences for the genetic structure of progeny in seed orchards. Forest Ecology and Management, 174, 117-126.
• Kang K.S., Lindgren D. 1998. Fertility variation and its effect on the relatedness of seeds in Pinus densiflora, Pinus thunbergii and Pinus koraiensis clonal seed orchards. Silvae Genetica, 47:196-201.
• Kaya N. 2001. Kızılçamın (Pinus brutia Ten.) Çameli-Göldağı Orjinli Asar-Antalya Klonal Tohum Bahçesinde Eşleşme sistemiyle Genetik Kontaminasyonun Saptanması. Doktora Tezi. A.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü. Biyoloji Anabilim Dalı. 80s. Antalya.
• Keskin, S. 1998. Kızılçamın (Pinus brutia Ten.) Bir Tohum Bahçesinde Çiçeklenme Özellikleri Bakımından Klonal Farklılıkların Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı. 98s. Antalya.
• Keskin S. 1999. Çameli-Göldağı orijinli Kızılçam Tohum Bahçesinde Çiçek ve Kozalak Verimi Açısından Klonal Farklılıklar ve Çiçeklenme Fenolojisi. Batı Akdeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü, Teknik Bülten No: 9, 96. Antalya.
• Larsen, C. S. 1956. Genetics in Silviculture, Oliver & Boyd. Edinburgh, 224 pp.
• Matziris D.I. 1993. Variation in cone production in a clonal seed orchard of Black Pine. Silvae Genetica, 42 (2-3):137-140.
• Matziris D.I. 1994. Genetic variation in the
• Matziris D. 1997. Variation in growth,
• Matziris D. 1998. Genetic variation in cone and seed characteristics in a clonal seed orchard of Aleppo pine grown in Greece. Silvae Genetica, 47 (1): 37-41.
• Nikkanen T., Ruotsalainen S. 2000. Variation in flowering abundance and its impact on the genetic diversity of the seed crop in a Norway spruce seed orchard, Silva Fennica, 34 (3): 205- 222.
• Nikkanen T. 2001. Reproductive phenology in a Norway spruce seed orchard. Silva Fennica, 35 (1): 39-52.
• Nicodemus A., Varghese M., Nagarajan B., Lindgren D. 2007. Fertility variation across years in two clonal seed orchards of Teak and its impact on seed crop. Seed Orchard Conference, Umeå, 26-28 September. 189-194.
• O'Reilly C., Parker W.H., Barker J. 1982. Effect of pollination period and strobili number on random mating in a clonal seed orchard of Picea mariana. Silvae Genetica, 31,( 3): 90-94.
• Öztürk, H., Şıklar, S. 2000. Türkiye Milli Ağaç Islahı ve Tohum Üretim Programı, Orman Ağaçları ve Tohumları Islah Araştırma Müdürlülüğü Dergisi, Sayı:1, Ankara, s. 464-479.
• Parantainen A., Pulkkinen P. 2003. Flowering and airborne pollen occurrence in Pinus sylvestris seed orchard consisting of Northern clones. Scandinavian Journal of Forest Research, 18: 111–117.
• Reynolds S., El-Kassaby Y.A. 1990. Parental balance in Douglas-fir seed orchards-cone crop vs. Seed Crop. Silvae Genetica, 39, 1, 40-42.
• Tunçtaner K. 2007. Orman Genetiği ve Ağaç Islahı. Türkiye Ormancılar Derneği Eğitim Dizisi: 4, 364. Ankara.
• URL1. 2009. Tohum Meşcereleri. Orman Ağaçları ve Tohumları Islah Araştırma Müdürlüğü. http:// http://www.ortohum.gov.tr/Tohmes.htm
• URL2. 2009. Tohum Bahçeleri. Orman Ağaçları ve Tohumları Islah Araştırma Müdürlüğü. http://www.ortohum.gov.tr/Tohbah.htm
• URL3. 2009. Sarıçam Tohum Bahçeleri. Orman Ağaçları ve Tohumları Islah Araştırma Müdürlüğü. http://www.ortohum.gov.tr/Saricam.htm.
• Ürgenç S. 1967. Türkiye’de Çam Türlerinde Tohum Tedarikine Esas Teşkil Eden Problemlere Ait Araştırmalar, T.C. Tarım Bakanlığı O.G.M. Yayınları, Sıra No: 468, Seri No: 44, 192 s. İstanbul.
• Ürgenç S. 1982. Orman Ağaçları Islahı, İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, 2836/293, 414 s, İstanbul.
• Xie C.Y., Knowles P. 1994. Mating system and effective pollen immigration in a Norway spruce (Picea abies L. Karst) plantation. Silvae Genetica, 43, 48-52.
• Yazdani R., Fries A. 1992. Flower abundance, phenology and pollination pattern in a Pinus contorta seed orchard. Pinus contorta from untamed forest to domasticated crop. Meeting of lUFRO WP 2.02.06 and Frans Kempe Symposium, August. 24-28, 375-387.
• Yazdani R., Lindgren D., Yazdani F., Pascual L., Eriksson U. 1995. Flowering Phenology, empty seeds and polen contaminations in a clonal seed orchard of Pinus sylvestris in Northern Sweden. Population genetics and genetic conservation of forest trees, 309-319.
• Zhuowen Z. 2002. Differences in flowering characteristic among clones of Cunninghamia lanceolata (LAMB.) Hook. Silvae Genetica, 51, 5-6, 206-210.
• Zobel B.J. and Talbert J. 2003. Applied Forest Tree Improvement, John Wiley&Scons, 505. New York.