Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Bir Aktivist Olarak Hasan Basri Çantay’ın Düşüncesinde Pratik Ahlâk Temaları: Din ve Ahlâk Psikolojisi Perspektifinden Semantik Analizler

Yıl 2015, Cilt: 2 Sayı: 2, 107 - 156, 20.12.2015

Mustafa Koç

Öz

Bu makalenin amacı, bir aktivist olarak Hasan Basri Çantay’ın düşüncesinde yer alan bazı

pratik ahlâk temalarının semantik analizlerini yapmaktır. Çantay’ın hayatı, eserleri ve kişiliğiyle

ilgili kısa bilgiler verilerek başlanan makalede ele alınan pratik ahlâk temalarının

semantik analizleri, sosyal bütünleşme ve sosyal çözülme ile din arasındaki ilişki dikkate

alınarak yapılmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda ‘(i) hoşgörülü olmak, (ii) iyiliği emretmek-

kötülüğü yasaklamak, (iii) kötülüğe iyilikle karşılık vermek, (iv) yetimi korumak’ gibi

sosyal bütünleşmeye vurgu yapan ahlâkî değerler ile ‘(i) nifak/sosyal düzeni bozmak, (ii)

dalkavukluk yapmak, (iii) evlilik dışı cinsel ilişkide bulunmak, (iv) içki içmek vb zararlı

alışkanlıklar’ gibi sosyal çözülmeye vurgu yapan ahlâkî problemler din ile ilişkilendirilerek

ele alınmıştır. Sonuç olarak, etno-metodolojik ve nomotetik yaklaşımlara dayalı pratik

ahlâk temalı düşüncelerini oluşturan Çantay’ın, (a) yaşadığı dönemin bireysel ve sosyal

sorunlarına ilgi duyduğu; (b) ülkenin savaş dönemi ve sonrasındaki çözüm bekleyen sorunlarına

dinsel ve etik değerler çerçevesinde pratik çözüm önerileri içeren ‘sosyal ahlâk

reçeteleri’ sunmaya çalıştığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hasan Basri Çantay Sosyal Ahlâk Sosyal Bütünleşme Sosyal Çözülme

Kaynakça

  • Ağırman, Cemal, “Fert ve Toplumun Yetim ve Öksüzlere Karşı Sorumlulukları”, Dinbilimleri Akademik Arastırma Dergisi, 7/2, 2007, ss.9-30.
  • Alper, Hülya, “Nifak ya da İmanda Çatışma: Kur’ân-ı Kerîm Bağlamında Nifak Psikolojisi Üzerine Bir İnceleme”, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 22/1, 2002, ss. 5-24.
  • Altıkardeş, İsmet, Din Sosyalleşme ve Hoşgörü, (İstanbul: Rağbet Yayınları, 2003).
  • Altuntaş, Halil, “Kur’an ve Sünnet Perspektifiyle Yetimler ve Öksüzler”, 4. Din Şûrası-Tebliğ ve Müzakeleri-2 içinde, (Ankara: D.İ.B. Yayınları, 2009), ss. 100-114.

Yıl 2015, Cilt: 2 Sayı: 2, 107 - 156, 20.12.2015

Mustafa Koç

Öz

Kaynakça

  • Ağırman, Cemal, “Fert ve Toplumun Yetim ve Öksüzlere Karşı Sorumlulukları”, Dinbilimleri Akademik Arastırma Dergisi, 7/2, 2007, ss.9-30.
  • Alper, Hülya, “Nifak ya da İmanda Çatışma: Kur’ân-ı Kerîm Bağlamında Nifak Psikolojisi Üzerine Bir İnceleme”, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 22/1, 2002, ss. 5-24.
  • Altıkardeş, İsmet, Din Sosyalleşme ve Hoşgörü, (İstanbul: Rağbet Yayınları, 2003).
  • Altuntaş, Halil, “Kur’an ve Sünnet Perspektifiyle Yetimler ve Öksüzler”, 4. Din Şûrası-Tebliğ ve Müzakeleri-2 içinde, (Ankara: D.İ.B. Yayınları, 2009), ss. 100-114.
Toplam 4 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm Makale
Yazarlar

Mustafa Koç

Yayımlanma Tarihi 20 Aralık 2015
Yayımlandığı Sayı Yıl 2015 Cilt: 2 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Koç, M. (2015). Bir Aktivist Olarak Hasan Basri Çantay’ın Düşüncesinde Pratik Ahlâk Temaları: Din ve Ahlâk Psikolojisi Perspektifinden Semantik Analizler. Karadeniz Teknik Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (KTUİFD), 2(2), 107-156.
AMA Koç M. Bir Aktivist Olarak Hasan Basri Çantay’ın Düşüncesinde Pratik Ahlâk Temaları: Din ve Ahlâk Psikolojisi Perspektifinden Semantik Analizler. Karadeniz Teknik Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (KTUİFD). Aralık 2015;2(2):107-156.
Chicago Koç, Mustafa. “Bir Aktivist Olarak Hasan Basri Çantay’ın Düşüncesinde Pratik Ahlâk Temaları: Din Ve Ahlâk Psikolojisi Perspektifinden Semantik Analizler”. Karadeniz Teknik Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (KTUİFD) 2, sy. 2 (Aralık 2015): 107-56.
EndNote Koç M (01 Aralık 2015) Bir Aktivist Olarak Hasan Basri Çantay’ın Düşüncesinde Pratik Ahlâk Temaları: Din ve Ahlâk Psikolojisi Perspektifinden Semantik Analizler. Karadeniz Teknik Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (KTUİFD) 2 2 107–156.
IEEE M. Koç, “Bir Aktivist Olarak Hasan Basri Çantay’ın Düşüncesinde Pratik Ahlâk Temaları: Din ve Ahlâk Psikolojisi Perspektifinden Semantik Analizler”, Karadeniz Teknik Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (KTUİFD), c. 2, sy. 2, ss. 107–156, 2015.
ISNAD Koç, Mustafa. “Bir Aktivist Olarak Hasan Basri Çantay’ın Düşüncesinde Pratik Ahlâk Temaları: Din Ve Ahlâk Psikolojisi Perspektifinden Semantik Analizler”. Karadeniz Teknik Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (KTUİFD) 2/2 (Aralık 2015), 107-156.
JAMA Koç M. Bir Aktivist Olarak Hasan Basri Çantay’ın Düşüncesinde Pratik Ahlâk Temaları: Din ve Ahlâk Psikolojisi Perspektifinden Semantik Analizler. Karadeniz Teknik Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (KTUİFD). 2015;2:107–156.
MLA Koç, Mustafa. “Bir Aktivist Olarak Hasan Basri Çantay’ın Düşüncesinde Pratik Ahlâk Temaları: Din Ve Ahlâk Psikolojisi Perspektifinden Semantik Analizler”. Karadeniz Teknik Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (KTUİFD), c. 2, sy. 2, 2015, ss. 107-56.
Vancouver Koç M. Bir Aktivist Olarak Hasan Basri Çantay’ın Düşüncesinde Pratik Ahlâk Temaları: Din ve Ahlâk Psikolojisi Perspektifinden Semantik Analizler. Karadeniz Teknik Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (KTUİFD). 2015;2(2):107-56.
 Kapak Resmi İndir