Farklı Disiplinler Açısından İklim Değişikliği Sorunu: Lisansüstü Tezler Üzerinden Bibliyometrik Bir İnceleme

Yıl 2022, Cilt: 19 Sayı: 3, 1660 - 1673, 31.12.2022

Gülizar Çakır Sümer

https://doi.org/10.33437/ksusbd.1172241

Öz

Günümüzde küresel boyuta ulaşan yıkıcı etkileri ile birlikte iklim değişikliğine yönelik farkındalık düzeyi artmaktadır. Sosyal, ekonomik, ekolojik boyutlarıyla yaşamın hemen her alanını kapsayan iklim değişikliğinin nedenlerini ve sonuçlarını ortaya koymak; iklim değişikliğine yönelik önleme ve uyum politikalarını saptayıp uygulamak artık pek çok alan için zorunlu hale gelmiştir.
Hemen her sektörü ve alanı etkilemesi iklim değişikliğinin farklı disiplinler tarafından incelenmesine neden olmuştur. Bu bağlamda iklim değişikliğinin hangi disiplinlere hangi konularda ve yoğunlukta yansıdığını ortaya koymak bu çalışmanın ana temasını oluşturmaktadır. Bu durumun tespitinde lisansüstü tezler önemli bir kaynaktır. Bu nedenle çalışmada iklim değişikliğine yönelik tez çalışmaları bibliyometrik analiz çerçevesinde farklı parametrelere göre incelenmiştir. YÖK veri tabana kayıtlı 405 adet tez, yıl, üniversite, ait olduğu disiplin ve iklim değişikliğinin incelendiği konulara göre değerlendirilmiştir.
Sonuç olarak sosyal bilimler ve fen bilimlerine ait farklı disiplinler içerisinde iklim değişikliği konusunun yer bulduğu görülmüştür. Sosyal bilimler alanında iklim değişikliğine yönelik tezler iktisat, uluslararası ilişkiler ve eğitim bilimlerinde yoğunlukta iken; fen bilimlerinde ise çevre mühendisliği, inşaat mühendisliği ile şehir ve bölge planlama ilk üç sırada yer almıştır. İklim değişikliğine yönelik tezlere en çok konu olan şehir ise İstanbul’dur.

Anahtar Kelimeler

İklim değişikliği, küresel ısınma, disiplinlerarası iklim değişikliği, sosyal bilimlerde iklim değişikliği, fen bilimlerinde iklim değişikliği.

Kaynakça

• KAYNAKÇA Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (2021), Paris Anlaşması, https://iklim.csb.gov.tr/ paris-anlasmasi-i-98587. (10.03.2021).
• Giddens, Anthony (2011), İklim Değişikliği Siyaseti, (Çev. E. Baltacı), Phoenix Yayınevi, Ankara.
• Güler, Çağatay, Vaizoğlu, Songül. A., Tekbaş, Faruk (2011), Küresel Isınma ve İklim Değişikliği, Yazıt Yayıncılık, Ankara.
• IPCC (2014). Climate Change 2014. https://www.ipcc.ch/site/assets/uploads/ 2018/02/WGIIAR5-PartA_FINAL.pdf (10.03.2021).
• Karakaya, Etem (2008), “Giriş”, Küresel Isınma ve Kyoto Protokolü (Yay. Haz. E. Karakaya), Bağlam Yayıncılık, İstanbul: 11-20.
• NOAA climate.gov (2015), What's the difference between global warming and climate change? https://www.climate.gov/news-features/climate-qa/ whats-difference-between-global-warming-and-climate-change. (21.02. 2021).
• NASA (2021), Overview: Weather, Global Warming and Climate Change. https://climate.nasa.gov/resources/global-warming-vs-climate-change/. (23.02.2021).
• Şan, Filiz (2014), Disiplinlerarasılık Açısından Bir Bilim Dalı Olarak Çeviribilim, Sakarya Üniversitesi, SBE Doktora Tezi, Sakarya.
• Türkeş, Murat (2008), “İklim Değişikliği ve Küresel Isınma Olgusu: Bilimsel Değerlendirme”, İçinde Küresel Isınma ve Kyoto Protokolü, (Yay. haz. Etem Karakaya), Bağlam Yayıncılık, İstanbul, ss.21-58.
• UN (2021), The Paris Agreement. https://unfccc.int/process-and-meetings/the- paris-agreement/the-paris-agreement. (10.03.2021).
• UNFCC (1992), United Nations Framework Convention On Climate Change.
• https://unfccc.int/resource/docs/convkp/conveng.pdf. (08.03.2021).
• USGS (2021), What is the difference between global warming and climate change? https://www.usgs.gov/faqs/what-difference-between-global-warming-and-climate-change-1?qt-news_science_products=0#qt-news_science_products. (23.02.2021). Uzmen, Reşat (2007), Küresel Isınma ve İklim Değişikliği, Bilge Kültür Sanat Yayınları, İstanbul. World Economic Forum (2020), The Global Risks Report 2020. http://www3.weforum.org/docs/WEF_Global_Risk_Report_2020.pdf (10.03.2021).
• YÖK (2022), Tez Merkezi, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/.