Gençler Arasında Popüler Olan Dizilerin Değerler Açısından Analizi

Yıl 2024, Cilt: 21 Sayı: 1, 218 - 239, 30.04.2024

Fatih Çınar , Murat Ömer Şuhudi Güven

https://doi.org/10.33437/ksusbd.1189878

Öz

Bu araştırmanın amacı, gençler arasında popüler olan TV dizilerinin ve bu dizilerde yer alan olumlu/olumsuz değerlerin tespit edilmesidir. Betimsel tarama modelinin benimsendiği araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden söylem ve içerik analizinden faydalanılmıştır. Araştırmanın örneklemine dahil edilecek dizilerin belirlenmesinde 217 ortaokul ve lise öğrencisinin dizi tercihleri dikkate alınmıştır. Gençler arasında en çok izlenen diziler belirlenmiş ve bu diziler türlerine göre sınıflanmıştır. Daha sonra dizi türlerine uygun en yüksek oy alan dört dizi belirlenmiştir. Dizilerden hangi bölümlerin izleneceği ile ilgili olarak da öncelikle o güne kadar dizilerin kaçıncı bölümlerinin yayınlandığı tespit edilmiş ve kura yöntemi ile incelenecek bölüm tespit edilmiştir. Verilerin elde edilmesinde Ferdinand de Saussure’nin gösterge, gösteren, gösterilenden anlama ulaşmayı hedefleyen yaklaşımı dikkate alınmıştır. Kesitlerin söylem çözümlemesinde ise Shalom H. Schwartz’ın değer sınıflaması modelinden yararlanılmıştır. Araştırmada Diriliş Ertuğrul dizisi hariç diğer dizilerin (Sen Anlat Karadeniz, Bizim Hikaye ve Çukur) ilgili bölümleri bağlamında olumsuz görsel gösterge karnesine sahip olduğu; yine aynı şekilde söylem analizlerinde Diriliş Ertuğrul dizisi hariç diğer dizilerde olumsuz söylemlere daha çok yer verildiği tespit edilmiştir. Buradan hareketle araştırmada, örneklem dahilindeki dizilerin çoğunluğunun değerler üzerinde olumsuz etkileri olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma gençler arasında en popüler Türk dizilerinin değerler üzerine olumsuz etkilerini bulgulamakla birlikte gençlerin yoğun bir şekilde olumsuz değer örneklerine maruz kaldığını; bilinçli ailelere ve yetişkinlere duyulan ihtiyacı ortaya çıkarmıştır.

Anahtar Kelimeler

Televizyon, Diziler, Gençlik, Değerler, Göstergebilim, Medya

Destekleyen Kurum

YOK

Proje Numarası

YOK

Analysis of TV Shows Popular With Teens In terms of Values

Öz

The aim of this research is to determine the TV series popular among young people and the positive/negative values in these series. In the research, in which the descriptive survey model was adopted, discourse and content analysis, which are qualitative research methods, were used. The TV series preferences of 217 secondary and high school students were taken into account in determining the TV series to be included in the sample of the study. The most watched serials among young people were determined and these serials were classified according to their genres. Then, the four highest rated sequences suitable for sequence types were determined. Regarding which episodes of the TV series will be watched, first of all, it was determined how many episodes of the TV series were broadcast until that day, and the section to be examined was determined by drawing lots. In obtaining the data, Ferdinand de Saussure's approach aiming to reach the meaning from the sign, the signifier, the signified was taken into consideration. In the discourse analysis of the sections, the value classification model of Shalom H. Schwartz was used. In the research, it was found that, except for the Diriliş Ertuğrul series, the other TV series (Sen Tell Karadeniz, Bizim Hikaye and Çukur) had a negative visual indicator score in the context of the relevant episodes; Likewise, in discourse analysis, it has been determined that negative discourses are given more place in other TV series except Diriliş Ertuğrul. From this point of view, in the study, it was concluded that the majority of the sequences in the sample had negative effects on the values. While the research finds the negative effects of the most popular Turkish TV series among young people on values, young people are heavily exposed to negative values; revealed the need for conscious families and adults

Anahtar Kelimeler

Television, TV Series, Youth, Values, Semiotics, Media, Television, TV Series, Youth, Values, Semiotics, Media

Proje Numarası

YOK

Kaynakça

• 2021 Yılı faaliyet raporu. (2022). Ankara: RTÜK Strateji Geliştirme Dairesi.
• Asoğlu, M., Takatak, H., Göbelek, M., Karka, İ., Pirinççioğlu, F., Çelik, H., & Kıvrak, Y. (2018). Medyadaki şiddet unsurlarının üniversite gençlerinin ruh sağlığı üzerine etkisi. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 15(2), 64-71.
• Berkant, H. G. (2014). Değerler eğitimine yönelik öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 9(5), 427- 440.
• Büyükyonca, G. (2019). Türk televizyon dizilerinin geleneksel Türk aile yapısına olan etkisinin popüler kültür bağlamında incelenmesi: Bir aile dizisi üzerine analiz. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Can, Y. (2019). Televizyon Dizilerindeki Şiddet Kültürünün Ortaöğretim Öğrencileri Üzerindeki Etkisi. Yüksek Lisans Tez. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Erjem, Y., & Çağlayandereli, M. (2006). Televizyon ve gençlik: Yerli dizilerin gençlerin model alma davranişi üzerindeki etkisii. 30(1), 15-30.
• Kırtepe, S. (2014). Televizyon dizilerinin toplum üzerindeki etkileri sosyo-kültürel bir çözümleme (Erzurum Örneği. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Sünbül Olgundeniz, S., & Özgökbel Bilis, P. (2019). Türkiye'de Ulusal Kanallarda Yayınlanan Dizi Fragmanlarında Şiddetin Sunumu. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi , 32, 606-620.
• Şahin, M. (2010). Teachers’ perceptions of bullying in high schools: A Turkish study. Social Behavior and Personality: an International Journal, 38(1), 127-142.
• Televizyon yayınlarında şiddet araştırma raporu. (2020). Ankara: RTÜK Kamuoyu, Yayın Araştırmaları Ve Ölçme Dairesi Başkanlığı.
• Ünal, O. (2021). Dizi ve filmlerin değerler üzerindeki yansımasına yönelik sosyal bilgiler öğretmen adaylarının görüşleri. Değerler Eğitimi Dergisi, 19(41), 77-311.
• Yılmaz, Ü. (2013). Dizilerde tüketim kültürünün gençlerin yaşam tarzı üzerine etkileri. Yüksek Lisans Tez. İstanbul: İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Zavalsız, Y. S., & Soydaş Dağcı, Y. (2019). Televizyon Dizilerinin Toplum Üzerindeki Etkisi (Karabük Örneği). Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD), 19(1), 185-201.