SİNEMADA ÖZEL YETENEKLİ ÇOCUKLAR: FRED, VİTUS, ISHAAN VE MARY

Yıl 2024, Cilt: 21 Sayı: 2, 670 - 680, 31.08.2024

Nesrin Kula Demir , Ümit Demir

https://doi.org/10.33437/ksusbd.1360638

Öz

Sinema, her ne kadar temsillerini gerçek hayatta yer alan karakterlerden seçse de söz konusu temsiller gerçekliğin birebir yansıması değildir. Yönetmenin seçtiği temsil biçimleri izleyicinin zihninde gerçek hayatın birebir tasviri olarak algılanmaktadır. Günümüzde “üstün zekâlı” yerine “üstün yetenekli” kavramının kullanımı tercih edilmektedir. Üstün yetenekli çocuk; aynı yaş, deneyim veya çevre şartlarına sahip akranlarına göre, üstün performans gösteren veya yüksek düzeyde başarı elde eden çocuklar ve gençler olarak tanımlanmaktadır. Özel yetenekli çocukların özelliklerinin tam olarak bilinmemesi, onlar hakkında mitler oluşmasına neden olmaktadır. Çalışmada özel yetenekli çocukların sinemada nasıl temsil edildiği sorusuna cevap aranmaktadır. Çalışmada öyküsünde özel yetenekli çocukların ana karakter olarak yer aldığı dört film-Küçük Adam Tate (1991), Küçük Dahi (2006), Yerdeki Yıldızlar (2007) ve Deha (2017)-, amaçlı örnekleme yöntemiyle seçilmiştir. Filmlerde, özel yetenekli çocukların ve ailelerinin karşılaştığı sorunlar ve engeller niteliksel içerik analiz yöntemiyle çözümlenmiştir. Filmlerde özel yetenekli çocukların genellikle sosyal becerilerde, akranları ile iletişim kurmakta zorlandığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Temsil, Özel Yetenek, Üstün Zekâ, Sinema, Çocuk

Kaynakça

• Abisel N. (2003). Sessiz sinema. İstanbul: Om Yayınevi.
• Akarsu, Ö. & Mutlu, B. (2017). Üstün yetenekli çocukları anlamak: Çocukların sosyal ve duygusal sorunları. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7 (2), 112-116. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/duzcesbed/issue/31475/340521
• Berger, A. A. (2000). Media and communication research methods. Sage Publications.
• Bildiren, A. (2018). Üstün yetenekli çocuklar. Pegem Akademi Yayınları.
• Chandler, D. ve Munday, R. (2018), Medya ve iletişim sözlüğü. Çev. Babacan Taşdemir, İletişim Yayınları.
• Diken, H. İ. (2015). Özel eğitime gereksinim duyan çocuklar ve özel eğitim. (11.Baskı). Pegem Akademi Yayınları.
• Gökçe, O. (1994). İçerik çözümlemesi. Eskişehir: Turkuaz Yayıncılık.
• Hall, S. (2017). Temsil: Kültürel temsiller ve anlamlandırma uygulamaları. (İ. Dündar, Çev.). Pinhan Yayınları.
• Harrison, C. (2004). Giftedness in early childhood: The search for complexity and connection. Roeper Review, 26 (2), 78-84.
• Levent, F. (2011). Üstün yetenekli çocukların hakları. Çocuk Vakfı.
• Marshall, G. (1999). Sosyoloji sözlüğü. Osman Akınhay, (D. Kömürcü, Çev.). Bilim ve Sanat Yayınları. Millî Eğitim Bakanlığı, Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2022_06/13131619_BYLYM_VE_SANAT_MERKEZLERY_YONERGESY.pdf, erişim tarihi 27.11.2022.
• Mutlu, E. (1998). İletişim sözlüğü. Bilim Sanat/Ark Yayınları.
• Pektaş, D., Çetin, A., Işık, E., Kırman, A. & Metin, N. (2020). Üstün yetenekli çocukların konu edildiği filmlerin gelişimsel ve eğitsel açıdan incelenmesi. Hacettepe University Faculty of Health Sciences Journal, 7 (2), 206-228. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/husbfd/issue/54381/531398
• Varol, S. F. (2016). Temsil, ideoloji, Kimlik. Varlık Yayınları.
• Yıldırım, A.& Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.