Bu araştırmanın amacı çocukluk çağı travmaları, duygu düzenleme süreçleri ve dissosiyasyonun sosyal kaygı açısından yordayıcılığını incelemektir. İlişkisel tarama modeli ve kartopu örnekleme yönteminin kullanıldığı araştırmaya 18-55 yaş aralığında 451 katılımcı alınmıştır. Veriler Demografik Bilgi Formu, Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği, Duygu Düzenleme Süreçleri Ölçeği, Dissosiyatif Yaşantılar Ölçeği ve Liebowitz Sosyal Kaygı Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Analizler için basit doğrusal regresyon, çoklu regresyon ve hiyerarşik regresyon analizleri uygulanmıştır. Analizler sonucunda duygu düzenleme süreçlerinin alt boyutu olan öncül odaklı duygu düzenleme süreçlerindeki artışın sosyal kaygı belirtilerinde düşüşe sebep olduğu (R2=0.027, F=6.208, p=0.002); dissosiyatif yaşantılardaki artışın sosyal kaygı belirtilerinde artışa sebep olduğu (R2=0.043, F=20.282, p=0.001) tespit edilmiştir. Hiyerarşik regresyon analizine sosyal kaygı üzerinde çocukluk çağı travmalarının (β =0.271) ve dissosiyatif yaşantıların (β =0.291) pozitif yönde, duygu düzenleme süreçlerinin (β =-0.144) ise negatif yönde etkili olduğu belirlenmiştir. Ayrıca tek başına çocukluk çağı travmalarının sosyal kaygıyı açıklama oranı (R2=0.020); çocukluk çağı travmaları ile dissosiyatif yaşantıların birlikteliğinin sosyal kaygıyı açıklama oranı (R2=0.056); çocukluk çağı travmaları, dissosiyatif yaşantılar ve duygu düzenleme süreçlerinin birlikteliğinin sosyal kaygıyı açıklama oranı ise (R2=0.067) yüksek olarak belirlenmiştir. Bulgular gerek klinik çalışmalarda psikoterapilerin yapılandırılmasında ve gerekse toplum ruh sağlığını korumaya yönelik sağlık politikalarının yapılandırılmasında kullanıldığında sosyal anksiyetenin oluşması ve/veya tedavisinde yardımcı olabilir.
The aim of this study is to examine the predictors of childhood traumas, emotion regulation processes and dissociation in terms of social anxiety. 451 participants between the ages of 18-55 were included in the study, in which the relational screening model and snowball sampling method were used. Data were collected using Demographic Information Form, Childhood Trauma Scale, Emotion Regulation Processes Scale, Dissociative Experiences Scale and Liebowitz Social Anxiety Scale. Simple linear regression, multiple regression and hierarchical regression analyzes were applied for the analyses. As a result of the analysis, the increase in the antecedent-focused emotion regulation processes, which is the sub-dimension of emotion regulation processes, caused a decrease in social anxiety symptoms (R2=0.027, F=6.208, p=0.002); It was determined that the increase in dissociative experiences caused an increase in social anxiety symptoms (R2=0.043, F=20.282, p=0.001). In the hierarchical regression analysis, it was determined that childhood traumas (β = 0.271) and dissociative experiences (β = 0.291) had a positive effect on social anxiety, while emotion regulation processes (β = -0.144) had a negative effect. In addition, the rate of explaining social anxiety by childhood traumas alone (R2=0.020); the ratio of childhood traumas and dissociative experiences to explain social anxiety (R2=0.056); the coexistence of childhood traumas, dissociative experiences and emotion regulation processes explained social anxiety as high (R2=0.067). When the findings are used both in the structuring of psychotherapies in clinical studies and in the structuring of health policies to protect community mental health, they can be helpful in the formation and/or treatment of social anxiety.
Primary Language | English |
---|---|
Subjects | Clinical Psychology |
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Publication Date | December 25, 2023 |
Acceptance Date | October 17, 2023 |
Published in Issue | Year 2023 |