Remuneration Assurance for Workers in Turkey

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 291 - 310, 31.12.2022

Seçil Gürün Karatepe

https://doi.org/10.47140/kusbder.1183013

Cited By: 2

Öz

Remuneration, which is one of the most important issues of Labor Law, will have an impact not only on the worker but also on the whole society. In an environment where the worker's right to wage is not regulated, heavy burdens may arise on the state as well as himself and his family being in a difficult situation. In this context, protective and detailed regulations have been made in the Turkish Labor Legislation, especially in the Labor Law No. 4857. In case the wage of the worker is not paid, the right to terminate the employment contract with just cause, the right to demand his wage with interest and the right to abstain from working are recognized. In addition, restrictions on the foreclosure, clearing and deduction of wages, and regulations such as wage guarantee fund are of utmost importance within the scope of the protection of wage receivables. The aim of this study is to reveal the important points of the legal dimension of the protective measures in the possible wage disputes of the employee, whose livelihood is wages, against the employer, who is the strong side of the employment contract. In this context, remuneration in Turkish Labor Legislation has been examined within the framework of the relevant Laws. As a result of the research, although many regulations regarding the protection of wage receivables are in the legislation, the necessity of increasing the awareness of the worker, who has the right to wage, has been reached. It is extremely important to raise the awareness of employees with worker status through training plans to be formed by public institutions, trade unions, non-governmental organizations and academics.

Anahtar Kelimeler

Fee, wage claim, wage assurance, non-timely payment of wage, underpayment of fee

Türkiye'de İşçinin Ücret Alacağının Güvencesi

Öz

İş Hukukunun en önemli konularından olan ücret alacağı sadece işçiyi değil tüm topluma etki yapacak bir alacaktır. İşçinin ücret hakkının düzenlenmediği bir ortamda kendisi ve ailesinin zor duruma düşmesinin yanı sıra devlet üzerinde de ağır yükler oluşabilecektir. Bu kapsamda başta 4857 sayılı İş Kanunu olmak üzere Türk İş Mevzuatında işçiyi koruyucu ve ayrıntılı düzenlemeler yapılmıştır. İşçinin ücretinin ödenmemesi durumunda, iş sözleşmesini haklı nedenle feshetme hakkı, ücretini faiziyle talep etme hakkı ve iş görmekten kaçınma hakları tanınmıştır. Bununla birlikte ücretin haciz, takas ve kesinti yapılmasına ilişkin sınırlamalar, ücret garanti fonu gibi düzenlemeler de ücret alacağının korunması kapsamında son derece önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı, iş sözleşmesinin güçlü tarafı olan işveren karşısında, genellikle geçim kaynağı ücret olan işçinin muhtemel ücret uyuşmazlıklarındaki koruyucu önlemlerin, hukuki boyutunun önemli noktalarını ortaya koymaktır. Bu kapsamda Türk İş Mevzuatında ücret alacağı ilgili Kanunlar çerçevesinde incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda ücret alacağının korunmasına yönelik pek çok düzenleme Mevzuatta bulunmakla birlikte ücret hakkının sahibi olan işçinin, korumalar noktasında farkındalığının artırılması gerekliliğine ulaşılmıştır. Kamu kurumları, sendikalar, sivil toplum kuruluşları ve akademisyenlerce oluşturulacak eğitim planlamalarıyla işçi statüsünde olan çalışanların bilinçlendirilmesi son derece önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ücret, Ücret Alacağı, Ücret Güvencesi, Ücretin Zamanında Ödenmemesi, Ücretin Eksik Ödenmesi, Fee, wage claim, wage assurance, non-timely payment of wage, underpayment of fee

Kaynakça

• 4857 Sayılı İş Kanunu. (2003, 10 Haziran). Resmî Gazete (Sayı: 25134): https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2003/06/20030610.htm#1 adresinden alındı
• Akın, M. (2022). Türk İş Hukukunda Ücretin Korunması. Kayseri: Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Ana Bilim Dalı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Akyiğit, E. (2005). Ücreti Geciken İşçinin Çalışmaktan Kaçınma Kaçınması, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, 5, 671-696.
• Akyiğit, E. (2008). İş Kanunu Şerhi 2. Cilt, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Bedük, M. N. Karabacak, E. (2018). İşçinin Ücretinin Zamanında Ödenmemesinin Hukuki Sonuçları, Atlas Ulusal Sosyal Bilimler Dergisi, 2(3), 193-211.
• Çelik, N., Caniklioğlu, N., Canbolat, T. (2017). İş Hukuku Dersleri. İstanbul: Beta Basım.
• Çetinkaya, S. (2021). Fazla Çalışma ve Ücrete Dâhil Edilmesi. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Anabilim Dalı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Çil, Ş. (2010). İş Hukukunda İşçinin Ücreti, Ankara: Turhan Kitabevi.
• Çopuroğlu, Ç. (2013). Ücret ve Korunması, Ankara: Turhan Kitabevi. Ertürk, Ş. (2010). Ücret Garanti Fonundan Yararlanmak İmkansızlaşıyor Mu?, Sicil İş Hukuk Dergisi, 2010/II(18), 184-192.
• Demir, F. (2018). En Son Yargıtay Kararları Işığında İş Hukuku ve Uygulaması (7. B.). İzmir: Legal Kitabevi. İş Mahkemeleri Kanunu. (2017, 25 Ekim) Eylül 21, 2022 tarihinde T. C. Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.7036.pdf adresinden alındı
• İŞKUR, Ağustos 19, 2022 tarihinde Ücret Garanti Fonu: https://www.iskur.gov.tr/is-arayan/issizlik-sigortasi/ucret-garanti-fonu/ adresinden alındı.
• Karacan Çetin, H. (2007). 4857 Sayılı İş Kanunu’na Göre İşçinin Çalışmaktan Kaçınma Hakkı, İstanbul Barosu Dergisi, Özel Sayı, 09/2007, 199- 223.
• Kıymaz, T. (2007). Ücretin Korunmasına Dair Hükümler Bağlamında “Ücret Garanti Fonu”, Sicil İş Hukuku Dergisi, 2007/III (7), s. 36-41.
• Mollamahmutoğlu, H. (2004). İş Hukuku, Ankara: Turhan Kitabevi.
• Mollamahmutoğlu, H., Astarlı, M., Baysal, U. (2019). İş Hukuku Ders Kitabı, Ankara: Ayrıntı Basımevi.
• Özdemir, C. S. (2019). İşçi Ücreti Takas Edilebilir mi?, Mali Çözüm Dergisi, (29), 285-292.
• Özdemir, E. M., Urhanoğlu, İ. (2022). Türk İş Hukukunda Ücret Güvencesi, Yıldırım Beyazıt Law Review, (2022/2), 1437-1472.
• Soyer, M. P. (2014). İşçinin İş Görmekten Kaçınma Hakkı - Koşulları, Kullanılması ve Hukuki Sonuçları, Sarper
• Süzek’e Armağan, C. 1, İstanbul: Beta Yayınları.
• Sümer, H. H. (2022). İş Hukuku, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Süzek, S. (2007). İşçi Ücretlerinin Ödenmemesinin Hukuki Sonuçları, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 56(4), 207-221.
• Süzek, S. (2018). İş Hukuku, 15. Baskı, İstanbul: Beta Yayın.
• Süzek, S. (2020). İş Hukuku, 19. Baskı, İstanbul: Beta Yayın.
• Şakar, M. (2018). İş Hukuku Uygulaması, İstanbul: Beta Basım.
• Terzioğlu, A. (2019). İş Hukukunda İşverenin Borcu Olarak Ücret, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(72), 1934-1952.
• Tiryaki, H. (2009). Ücret Garanti Fonu ve Yararlanma Şartları, Mali Çözüm Dergisi, (93), 251-262.
• Tuncay, A. C., Ekmekçi, Ö. (2019). Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri, İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Türe, M. G. (2020). Ücret Garanti Fonu, Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 5(1), 3259-3285.
• Ücret Garanti Fonu Yönetmeliği. (2009, 28 Haziran). Resmi Gazete (Sayı: 27272), Eylül 19, 2022 tarihinde https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2009/06/20090628-8.htm adresinden alındı.
• Yangın, D. D. (2012). Ücretin Ödenmemesi Sebebiyle İşçinin İş Görmekten Kaçınma Hakkı, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 3(10), 205-236.
• Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, E. 2014/1795, K. 2017/4486, Eylül 23, 2022 tarihinde https://legalbank.net/ adresinden alındı.
• Yargıtay 7. Hukuk Dairesi, E. 2013/9951, K. 2013/6385, Eylül 22, 2022 tarihinde https://calismatoplum.org/Content/pdf/yargitay-kararlari-2472-9b0cad4f.pdf adresinden alındı.
• Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, E. 2004/13259, K. 2005/3782, Eylül 23, 2022 tarihinde https://legalbank.net/ adresinden alındı.
• Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, E. 2014/5348, K. 2015/19018, Eylül 22, 2022 tarihinde https://calismatoplum.org/Content/pdf/yargitay-kararlari-4520-5cc1d118.pdf adresinden alındı.
• Yavaş, M. (2009). Maaş ve Ücret Haczi, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 22(84), 93-120.
• Yiğit, E. (2020). Ücret Garanti Fonu, Sicil İş Hukuku Dergisi, (44), 134-145.