Sağlık Çalışanlarında İş Stresinin Yaşam Doyumuna Etkisi
Year 2025,
Volume: 8 Issue: 1, 224 - 236, 28.03.2025
Hasan Kabak
,
Gözde Sunman
Abstract
Bu araştırma, sağlık çalışanlarında iş stresinin yaşam doyumu üzerindeki etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Ayrıca sağlık çalışanlarının demografik özelliklerine göre iş stresi ve yaşam doyumu düzeylerindeki farklılıkları ortaya koymak araştırmanın alt amacıdır. Tanımlayıcı ve kesitsel bir araştırma olarak planlanan çalışmanın evrenini, Ankara ilinde yer alan tüm sağlık çalışanları oluşturmaktadır. Ancak zaman ve maliyet kısıtları nedeniyle, Ankara Gölbaşı Şehit Ahmet Özsoy Devlet Hastanesinde görev yapan 204 sağlık çalışanı bu araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Araştırma sonucunda sağlık çalışanlarının iş stresi seviyelerinin yüksek olduğu ve bu stresin yaşam doyumlarını olumsuz yönde etkilediği bulunmuştur. Yüksek iş stresine maruz kalan sağlık çalışanlarının yaşam doyumları düşük bulunmuştur. Ayrıca, demografik faktörlerin (yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi) iş stresi ve yaşam doyumu arasındaki ilişkide önemli bir rol oynadığı tespit edilmiştir. Son olarak, çalışmanın genel değerlendirmesi yapılmış ve ileri araştırmalar için önerilerde bulunulmuştur. Bu çalışma, sağlık çalışanlarının iş stresiyle başa çıkma stratejilerini geliştirmek ve yaşam doyumlarını artırmak için önemli bir kaynak oluşturmayı düşünülmektedir.
Ethical Statement
Bu makale Araştırma ve Yayın Etiğine uygundur. Beyan edilecek herhangi bir çıkar çatışması yoktur. Araştırmanın ortaya konulmasında herhangi bir mali destek alınmamıştır. Makale yazım ve intihal/benzerlik açısından kontrol edilmiştir. Makale, “en az iki dış hakem” ve “çift taraflı körleme” yöntemi ile değerlendirilmiştir. Makalede kullanılan ölçek için yazar(lar) tarafından ölçeğin orjinal sahibinden izin alındığı beyan edilmiştir. Yazar(lar), dergiye imzalı “Telif Devir Formu” belgesi göndermişlerdir. Bu araştırmanın yapılması ile ilgili olarak Kapadokya Üniveritesi Etik Komisyonundan 24/04/2024 tarih ve 72331 sayılı “Etik İzni Belgesi” alınmıştır
Supporting Institution
Araştırmanın ortaya konulmasında herhangi bir mali destek alınmamıştır.
References
- AKGEMCİ, Tahir (2001), “Örgütlerde Stres ve Yönetimi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, S.15(1-2), ss.302-305.
- AKKAN, Burak (2022), “Covıd-19 Kliniklerinde Çalışan Personelin İş Aile Çatışması ve İş Stresinin Yaşam Doyumuna Etkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü, Sakarya.
- ATASOY, Ahmet ve YORGUN, Songül (2013), “Sağlık Çalışanlarında İş Gerilimi ve İş Stres Düzeyinin Değerlendirilmesi”, Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, S.6(2), ss.71-88.
- AVŞAROĞLU, Selahattin, DENİZ, M. Engin ve KAHRAMAN, Ali (2005), “Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.14, ss.115-129.
- BAL, Pervin Nedim ve GÜLCAN, Aynur (2014), “Genç Yetişkinlerde İyimserliğin Mutluluk ve Yaşam Doyumu Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi”, Asya Öğretim Dergisi, S.2(Özel Sayı 1), ss.41-52.
- BALTAŞ, Acar ve BALTAŞ, Zuhal (2010), Stres ve Başa Çıkma Yolları, Remzi Kitapevi, İstanbul.
- BUMİN, Gonca, TATLI İbrahim Yavuz, CEMALİ, Mustafa, KARA, Sevgi ve AKYÜREK, Gökçen (2019). “Vardiyalı ve Gündüz Çalışan Sağlık Çalışanlarında Uyku Kalitesi, Reaksiyon Zamanı, Stres ve İyilik Halinin Karşılaştırılması”, Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi; S. 6(3), ss.170-176.
- COHEN, Sheldon ve WILLIAMSON, Gail M. (1988), “Perceived Stress in a Probability Sample of the United States”, The Social Psychology of Health: Claremont Symposium on Applied Social Psychology (Eds. Shirlynn Spacapan, Stuart Oskamp), Sage Publisher, Newbury Park, ss.31-67.
- ÇAMKERTEN, Sami, TATAR, Arkun ve SALTUKOĞLU, Gaye (2020), “Sağlık Çalışanlarının Stres Düzeylerinin Incelenmesi”, Sağlık Akademisyenleri Dergisi, S.7(4), ss.257-265.
- DAĞLI, Abidin ve BAYSAL, Nigah (2016), “Yaşam Doyumu Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, S.15(59), ss.1250-1262.
- DEMİRBİLEK, Nesip ve BOZANOĞLU, Büşra (2023), “Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Doyumu, İletişim Becerileri ve Yaşam Boyu Öğrenme Düzeyleri Arasındaki İlişki”, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S.24(1), ss.312-333.
- DIENER, Ed, EMMONS, Robert, LARSEN, Randy J. ve GRIFFIN, Sharon (1985), “The Satisfaction with Life Scale”, Journal of Personality Assessment, S.49(1), ss.71-75.
- DİKMEN, Ahmet Alpay (1995), “İş Doyumu ve Yaşam Doyumu İlişkisi”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, S.50(03), ss.115-140.
- ERDOĞMUŞ, Yıldız, GELMİŞ, Seydi, KATAR, Yusuf ve GÜRFİDAN, Süleyman (2024), “Öğretmenlik Mesleğinde İş Doyumu, Stres ve Tükenmişlik Durumları Arasındaki İlişki”, International Journal of Original Educational Research, S.2(1), ss.482-495.
- ERŞAN, Etem Erdal, YILDIRIM, Gülay, DOĞAN, Orhan ve DOĞAN, Selma (2013), “Sağlık Çalışanlarının İş Doyumu ve Algılanan İş Stresi İle Aralarındaki Ilişkinin Incelenmesi”, Anadolu Psikiyatri Dergisi, S.14(2), ss.115-121.
- GÖKLER, Rıza (2012), “Modern Çağın Hastalığı; Stres ve Etkileri / The Disease of Modern Era; Stress and its Effects”, Journal of History Culture and Art Research, S.1(3), ss.154-168.
- GÖKMEN, Gökhan (2017), “Kamu Çalışanlarında İş Tatmini, Duygusal Emek ve İş Stresi: Konya’da Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bartın.
- GULUZADE, Aygun (2019), “Sağlık Çalışanlarında İş Stresi ile Tükenmişlik İlişkisinin İncelenmesi: Ankara’da Bir Üniversite Hastanesi Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüü, Ankara.
- GÜNDOĞAR, Duru, SALLAN GÜL, Songül, USKUN, Ersin, DEMİRCİ, Serpil ve KEÇECİ, Diljin (2007), “Üniversite Öğrencilerinde Yaşam Doyumunu Yordayan Etkenlerin İncelenmesi”, Klinik Psikiyatri Dergisi, S.10(1), ss.14-27.
- KABA, İlker, EROL, Murat ve GÜÇ, Kadir (2018), “Yetişkin Yaşam Doyumu Ölçeğinin Geliştirilmesi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.18(1), ss.1-14.
- KESER, Aşkın (2005), “İş Doyumu ve Yaşam Doyumu İlişkisi: Otomotiv Sektöründe Bir Uygulama”, Çalışma ve Toplum Dergisi, S.4(7), ss.77-96.
- MELCHIOR, Maria, CASPI, Avshalom, MILNE, Barry J., DANESE, Andrea, POULTON, Richie ve MOFFITT, Terrie E. (2007), “Work Stress Precipitates Depression and Anxiety in Young, Working Women and Men”, Psychological Medicine, S.37(8), ss.1119-1129.
- MUHSİNOĞLU, Sündüz (2023), “Bir Kamu Hastanesinde Çalışanların Psikolojik Sağlamlık Düzeylerinin İş Motivasyonu ve İş Stresi Düzeylerine Etkisinin Değerlendirilmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
- SUSANTO, Perengki, HOQUE, Mohammad Enamul, JANNAT, Taslima, EMELY, Bamy, ZONA, Mega Asri ve ISLAM, Asadul (2022), “Work-Life Balance, Job Satisfaction, and Job Performance of Smes Employees: The Moderating Role of Family-Supportive Supervisor Behaviors”, Frontiers in Psychology, S.13, ss.1-12.
- SÖYLER, Sait (2018), “Sağlık Çalışanlarının Maruz Kaldıkları İş Stresi İle İş Doyumu İlişkisinin İncelenmesi: Bir Meta-Analiz Çalışması”, Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, S.3(4), ss.190-205.
- TABACHNICK, Barabara G. ve FIDELL, Linda S. (2013), Using Multivariate Statistics, Allyn and Bacon Publisher, Boston, 6th Edition.
- TOPUZ, Ayşe (2006), “Hemşirelerde Rol Çatışması ve Rol Belirsizliği, İş Stresi ve Aralarındaki İlişkinin Belirlenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
- VAN DER HEIJDEN, Beatrice I. J. M., MULDER, Regina H., KONIG, Christoph ve ANSELMANN, Veronika (2018), “Toward a Mediation Model for Nurses’ Well-Being and Psychological Distress Effects of Quality of Leadership and Social Support At Work”, Nursing Outlook, S.66(3), ss.296-306.
- WONG, Carol A., LASCHINGER, Heather K. Spence ve CUMMINGS, Greta G. (2019), “Authentic Leadership and Nurses’ Voice Behaviour and Perceptions of Care Quality”, Journal of Nursing Management, S.27(2), ss.256-265.
- XIE, Yujin TIAN, Jing, JIAO, Yang, LIU, Ying, YU, Hong ve SHI, Lei (2021), “The Impact of Work Stress on Job Satisfaction and Sleep Quality for Couriers in China: The Role of Psychological Capital”, Frontiers in Psychology, S.12, ss.1-8.
The Effect of Job Stress on Life Satisfaction in Healthcare Workers
Year 2025,
Volume: 8 Issue: 1, 224 - 236, 28.03.2025
Hasan Kabak
,
Gözde Sunman
Abstract
This study examines the effect of job stress on life satisfaction among healthcare workers. It also investigates how demographic characteristics (age, gender, and education level) influence job stress and life satisfaction levels. Designed as a descriptive and cross-sectional study, the research population includes all healthcare workers in Ankara. Due to time and cost constraints, the sample comprises 204 healthcare workers employed at Ankara Gölbaşı Şehit Ahmet Özsoy State Hospital. Results indicate that healthcare workers experience high levels of job stress, which negatively impacts their life satisfaction. Those exposed to higher job stress reported lower life satisfaction. Demographic factors significantly moderated the relationship between job stress and life satisfaction. The study concludes with recommendations for future research and aims to provide healthcare professionals with strategies to improve coping mechanisms for job stress and enhance life satisfaction.
Ethical Statement
This paper complies with Research and Publication Ethics, has no conflict of interest to declare, and has received no financial support. The article has been checked for spelling and plagiarism/similarity. The article was evaluated by "at least two external referees" and "double blinding" method. For the scale used in the article, it is declared by the authors that permission was obtained from the original owner of the scale. The author(s) sent a signed "Copyright Transfer Form" to the journal. Regarding the conduct of this research, an “Ethics Permission Certificate” dated 24/04/2024 and numbered 72331 was obtained from the Ethics Committee of the University of Kapadokya.
Supporting Institution
No financial support was received for the conduct of the research.
References
- AKGEMCİ, Tahir (2001), “Örgütlerde Stres ve Yönetimi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, S.15(1-2), ss.302-305.
- AKKAN, Burak (2022), “Covıd-19 Kliniklerinde Çalışan Personelin İş Aile Çatışması ve İş Stresinin Yaşam Doyumuna Etkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü, Sakarya.
- ATASOY, Ahmet ve YORGUN, Songül (2013), “Sağlık Çalışanlarında İş Gerilimi ve İş Stres Düzeyinin Değerlendirilmesi”, Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, S.6(2), ss.71-88.
- AVŞAROĞLU, Selahattin, DENİZ, M. Engin ve KAHRAMAN, Ali (2005), “Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.14, ss.115-129.
- BAL, Pervin Nedim ve GÜLCAN, Aynur (2014), “Genç Yetişkinlerde İyimserliğin Mutluluk ve Yaşam Doyumu Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi”, Asya Öğretim Dergisi, S.2(Özel Sayı 1), ss.41-52.
- BALTAŞ, Acar ve BALTAŞ, Zuhal (2010), Stres ve Başa Çıkma Yolları, Remzi Kitapevi, İstanbul.
- BUMİN, Gonca, TATLI İbrahim Yavuz, CEMALİ, Mustafa, KARA, Sevgi ve AKYÜREK, Gökçen (2019). “Vardiyalı ve Gündüz Çalışan Sağlık Çalışanlarında Uyku Kalitesi, Reaksiyon Zamanı, Stres ve İyilik Halinin Karşılaştırılması”, Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi; S. 6(3), ss.170-176.
- COHEN, Sheldon ve WILLIAMSON, Gail M. (1988), “Perceived Stress in a Probability Sample of the United States”, The Social Psychology of Health: Claremont Symposium on Applied Social Psychology (Eds. Shirlynn Spacapan, Stuart Oskamp), Sage Publisher, Newbury Park, ss.31-67.
- ÇAMKERTEN, Sami, TATAR, Arkun ve SALTUKOĞLU, Gaye (2020), “Sağlık Çalışanlarının Stres Düzeylerinin Incelenmesi”, Sağlık Akademisyenleri Dergisi, S.7(4), ss.257-265.
- DAĞLI, Abidin ve BAYSAL, Nigah (2016), “Yaşam Doyumu Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, S.15(59), ss.1250-1262.
- DEMİRBİLEK, Nesip ve BOZANOĞLU, Büşra (2023), “Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Doyumu, İletişim Becerileri ve Yaşam Boyu Öğrenme Düzeyleri Arasındaki İlişki”, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S.24(1), ss.312-333.
- DIENER, Ed, EMMONS, Robert, LARSEN, Randy J. ve GRIFFIN, Sharon (1985), “The Satisfaction with Life Scale”, Journal of Personality Assessment, S.49(1), ss.71-75.
- DİKMEN, Ahmet Alpay (1995), “İş Doyumu ve Yaşam Doyumu İlişkisi”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, S.50(03), ss.115-140.
- ERDOĞMUŞ, Yıldız, GELMİŞ, Seydi, KATAR, Yusuf ve GÜRFİDAN, Süleyman (2024), “Öğretmenlik Mesleğinde İş Doyumu, Stres ve Tükenmişlik Durumları Arasındaki İlişki”, International Journal of Original Educational Research, S.2(1), ss.482-495.
- ERŞAN, Etem Erdal, YILDIRIM, Gülay, DOĞAN, Orhan ve DOĞAN, Selma (2013), “Sağlık Çalışanlarının İş Doyumu ve Algılanan İş Stresi İle Aralarındaki Ilişkinin Incelenmesi”, Anadolu Psikiyatri Dergisi, S.14(2), ss.115-121.
- GÖKLER, Rıza (2012), “Modern Çağın Hastalığı; Stres ve Etkileri / The Disease of Modern Era; Stress and its Effects”, Journal of History Culture and Art Research, S.1(3), ss.154-168.
- GÖKMEN, Gökhan (2017), “Kamu Çalışanlarında İş Tatmini, Duygusal Emek ve İş Stresi: Konya’da Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bartın.
- GULUZADE, Aygun (2019), “Sağlık Çalışanlarında İş Stresi ile Tükenmişlik İlişkisinin İncelenmesi: Ankara’da Bir Üniversite Hastanesi Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüü, Ankara.
- GÜNDOĞAR, Duru, SALLAN GÜL, Songül, USKUN, Ersin, DEMİRCİ, Serpil ve KEÇECİ, Diljin (2007), “Üniversite Öğrencilerinde Yaşam Doyumunu Yordayan Etkenlerin İncelenmesi”, Klinik Psikiyatri Dergisi, S.10(1), ss.14-27.
- KABA, İlker, EROL, Murat ve GÜÇ, Kadir (2018), “Yetişkin Yaşam Doyumu Ölçeğinin Geliştirilmesi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.18(1), ss.1-14.
- KESER, Aşkın (2005), “İş Doyumu ve Yaşam Doyumu İlişkisi: Otomotiv Sektöründe Bir Uygulama”, Çalışma ve Toplum Dergisi, S.4(7), ss.77-96.
- MELCHIOR, Maria, CASPI, Avshalom, MILNE, Barry J., DANESE, Andrea, POULTON, Richie ve MOFFITT, Terrie E. (2007), “Work Stress Precipitates Depression and Anxiety in Young, Working Women and Men”, Psychological Medicine, S.37(8), ss.1119-1129.
- MUHSİNOĞLU, Sündüz (2023), “Bir Kamu Hastanesinde Çalışanların Psikolojik Sağlamlık Düzeylerinin İş Motivasyonu ve İş Stresi Düzeylerine Etkisinin Değerlendirilmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
- SUSANTO, Perengki, HOQUE, Mohammad Enamul, JANNAT, Taslima, EMELY, Bamy, ZONA, Mega Asri ve ISLAM, Asadul (2022), “Work-Life Balance, Job Satisfaction, and Job Performance of Smes Employees: The Moderating Role of Family-Supportive Supervisor Behaviors”, Frontiers in Psychology, S.13, ss.1-12.
- SÖYLER, Sait (2018), “Sağlık Çalışanlarının Maruz Kaldıkları İş Stresi İle İş Doyumu İlişkisinin İncelenmesi: Bir Meta-Analiz Çalışması”, Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, S.3(4), ss.190-205.
- TABACHNICK, Barabara G. ve FIDELL, Linda S. (2013), Using Multivariate Statistics, Allyn and Bacon Publisher, Boston, 6th Edition.
- TOPUZ, Ayşe (2006), “Hemşirelerde Rol Çatışması ve Rol Belirsizliği, İş Stresi ve Aralarındaki İlişkinin Belirlenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
- VAN DER HEIJDEN, Beatrice I. J. M., MULDER, Regina H., KONIG, Christoph ve ANSELMANN, Veronika (2018), “Toward a Mediation Model for Nurses’ Well-Being and Psychological Distress Effects of Quality of Leadership and Social Support At Work”, Nursing Outlook, S.66(3), ss.296-306.
- WONG, Carol A., LASCHINGER, Heather K. Spence ve CUMMINGS, Greta G. (2019), “Authentic Leadership and Nurses’ Voice Behaviour and Perceptions of Care Quality”, Journal of Nursing Management, S.27(2), ss.256-265.
- XIE, Yujin TIAN, Jing, JIAO, Yang, LIU, Ying, YU, Hong ve SHI, Lei (2021), “The Impact of Work Stress on Job Satisfaction and Sleep Quality for Couriers in China: The Role of Psychological Capital”, Frontiers in Psychology, S.12, ss.1-8.