TÜRKİYE’DEKİ KONAKLAMA İSTATİSTİKLERİNİN İLLERE GÖRE MEKÂNSAL ANALİZİ

Yıl 2017, Sayı: 36, 83 - 96, 10.07.2017

İsmail Kervankıran , Mukaddes Aktürk

Öz

Dünya’da ve Türkiye’de bugün en önemli
ekonomik sektörlerden biri olarak görülen turizmde meydana gelen zamansal ve
mekânsal değişim, turizme daha stratejik bakma gerekliliğini ortaya
çıkarmıştır. Turizm sektöründe yapılan yenilik ve düzenlemeler sadece bireylerin
memnuniyetini sağlamak için değil, aynı zamanda bu alanda oluşabilecek
sorunlara karşı etkin çözümler bulmamıza da faydası olacaktır. Turizmde
uygulanacak olan teknoloji ve bilgi sistemlerinin etkin kullanımı sonucunda,
turizm talebinin hangi mekânda daha çok yoğunlaştığı ya da bu mekânlarda
meydana gelen zamansal değişimin nasıl ve ne yönde olduğunu değerlendirmede en
etkin araçlardan birisi CBS’dir. Turizm mekânlarında meydana gelen değişimin
gözlemlenmesi ve yorumlanması turizm politikaları ve turizm planlaması
uygulamalarına katkı sağlayacaktır. Bu çalışmada, Türkiye’de illere göre
işletme belgeli tesislerde konaklama sayılarının mekânsal dağılımı analiz
edilmiştir. Veriler, Kültür ve Turizm Bakanlığıyla, TUİK’ten elde edilmiştir.
Bu veriler doğrultusunda CBS aracılığıyla illere göre konaklama sayılarının
zamansal ve mekânsal dağılımı değerlendirilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Türkiye, turizm, mekânsal analiz, konaklama

Spatial Analysis of Accommodation Statistics by Province in Turkey

Öz

As one of the most important economic sectors in Turkey and the world today,
the temporal and spatial changes occurring in the tourism sector necessitates a
more strategic investigation. Innovations and regulations in the tourism sector
will not only provide satisfaction to the individual, but also help us find
effective solutions to the problems that may arise in this area. GIS is one of
the most effective means of assessing how and where tourism demand is
concentrated or whether the temporal change taking place in these places is the
result of effective use of technology and information systems to be implemented
in tourism. Observation and interpretation of the changes taking place in the
spatial areas using GIS will also contribute to tourism policy and tourism
planning applications. In this study, the spatial distribution of tourism
accommodation facilities according to provinces in Turkey was analyzed. The
data was obtained from the Ministry of Culture and Tourism, as well as
TURKSTAT. GIS was used to map the spatial and temporal distribution of the
number of tourism accommodations by province. The spatial analysis methods
revealed a spatial clustering and temporal changes in the distribution of the
number of tourism accommodation. 

Anahtar Kelimeler

Turkey, tourism, spatial analysis, accommodation

Kaynakça

• Akal, M. (2004). Forecasting Turkey's tourism revenues by ARMAX Model. Tourism Management, 26, 359-365.
• Alaeddinoğlu F., Toroğlu E. & Elibüyük M. (2006). Türkiye’de bölgesel farklılıklarının göre konaklama tesislerin gelişimi ve değişimi. IV. Ulusal Coğrafya Sempozyomu Kitabı içinde (s. 171-179). Ankara.
• Atalay, A. (2010). Türkiye’de trafik kazalarının mekânsal ve zamansal analizi. (Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum). http://tez.yok.gov.tr/Ulusal Tez Merkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Barutçugil, İ. S. (1986). Turizm Ekonomisi ve Turizmin Türkiye Ekonomisindeki Yeri. İstanbul: Beta Yayınları.
• Başaraner, M. (1997). Turistik amaçlı coğrafi bilgi sistemi oluşturulması. (Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul). http://tez.yok.gov.tr/Ulusal Tez Merkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Claverıa, O. & Datzira, J. (2010). Forecasting tourism demand using consumer expectations. Tourism Review, 65, 18- 36.
• Çımat, A. & Bahar, O. (2003). Turizm sektörünün Türkiye ekonomisi içindeki yeri ve önemi üzerine bir değerlendirme. Akdeniz İ.İ.B.F Dergisi, 6, 1-18.
• Çubukçu, K. M. (2015). Planlamada ve Coğrafyada Temel İstatistik ve Mekânsal İstatistik. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Gökdeniz, A., Dinç, Y., Aşık, N. A., Münger, L. & Taşkır, H. (2009). Türkiye’de iç turizm kavramı ve iç turizmde önemli bir destinasyon olan Ayvalık’ta müşteri arz ve talebine yönelik ampirik bir araştırma ışığında geliştirme stratejileri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(22).
• Gökovalı, U., Bahar, O. ve Kozak, M. (2007). Determinants of length of stay: a practical use of survival analysis. Tourism Management, 28(3), 736-746.
• Gürbüz, M. & Karabulut, M. (2010). Fatih Polis Merkez Amirliğinin (Adana) sorumluluk sahasında çocuk suçlarının cbs ile haritalandırılması ve analizi. Polis Bilimleri Dergisi, 10(2), 51-78.
• Karabulut E. (2003). Hastalıkların Yer ve zamana göre kümelenmesinde kullanılan yöntemlerin karşılaştırılması. (Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara). http://tez.yok.gov.tr/Ulusal Tez Merkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Kervankıran, İ. & Çuhadar, M. (2016). Türkiye’de yabancı turist dağılımının mekânsal kümelenme analizi. Journal of Recreation and Tourism Research, 53-64.
• Kervankıran, İ. & Eryılmaz, A. G. (2015). Müzelerin Türkiye turizmindeki yeri nedir? Türkiye’de müze turizminin mekânsal dağılımına genel bir bakış. I. Eurasia International Tourism Congress.
• Kervankıran, İ. (2015). Turizmde mekânsal veri analizi tekniklerinin kullanımı: Türkiye’de ilçelere göre konaklama örneği. Journal of World of Turks, 7(2), 217-241.
• Kozak, N., Kozak, M. A. & Kozak, M. (2006). Genel Turizm İlkeler – Kavramlar, (6. Basım). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Lee, J. & Wong W. S. D. (2001). Point Discriptors, Statistical Analysis with Arcview GIS. Chichester: John Willey and Sons, Inc.
• Lee, J. & Wong, D. (2000). Statistical Analysis with ArcView GIS. New York: John Wiley & Sons.
• Li, G., Wong, K.K. F., Song, H. S. & Witt S. F. (2006). Tourism demand forecasting: A time varying parameter error connection model. Journal of Travel Research, 45, 175-185.
• Oktayer, N. Susam N. & Çak, M. (2007). Türkiye’de Turizm Ekonomisi. İstanbul: İTO Yayınları.
• Okuyucu, A. & Akgiş, Ö. (2016). Türkiye’de konaklama sektörünün yapısal ve mekânsal değişimi: 1990-2013. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1, 249-269.
• Öz, Ö. (2004). Türkiye’de ekonomik faaliyetlerin mekânsal dağılımı ve rekabetçi yapısı. ODTÜ Gelişme Dergisi, 211- 241.
• Özgür, M. & Aydın, O. (2011). Türkiye’de evlilik göçünün mekânsal veri analizi teknikleriyle değerlendirilmesi. Coğrafi Bilimler Dergisi, 9 (1), 29-40.
• Pişkin, G. (2011). Aliağa ve çevresindeki arkeolojik yerleşimlerin CBS ile mekânsal analizi. (Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir). http://tez.yok.gov.tr/Ulusal Tez Merkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Sandal, E. K., Karabulut, M. & Gürbüz, M. (2003). Türkiye’nin ağırlıklı nüfus merkezleri. Coğrafi Bilimler Dergisi, 1(2), 13-24.
• Tağıl, Ş. (2007). Balıkesir’de hava kirliliğinin solunum yolu hastalıklarının mekânsal dağılışı üzerine etkisini anlamada jeo-istatistiksel teknikler. Coğrafi Bilimler Dergisi, 5(1), 37-56.
• Tat, R. (2008). Türkiye’de sektörlere göre temel işgücü dağılımının ilçe bazında yer seçme katsayısı (lq) ve mekânsal istatistik yöntemleriyle incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir). http://tez.yok.gov.tr/Ulusal Tez Merkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Temurçin, K. (2014). Large-Scale industrial enterprises in Turkish İndustry: Their structures, characteristics and spatial distribution. 30th jubilee. International Scientific Conference, 1-2 December, Kraków, Poland.
• Toskay, T. (1989). Turizm Olayına Genel Yaklaşım. İstanbul: Der Yayınları.
• Uçak, H. (2011). Türkiye’nin yurtdışı turizm talebi. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 12(2), 91-100.
• UNWTO, (2011). (Unite Nations World Tourism Organization).
• UNWTO, (2016). (Unite Nations World Tourism Organization).
• Urry, J. (2009). Turist Bakışı (E. Tataroğlu ve İ. Yıldız, Çev.). Ankara: BilgeSu.
• Yakar, M. (2011). Nüfus dağılımının mekânsal analizi: Afyonkarahisar ili örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, (19), 388-406.
• Yakar, M. (2013). XXI. yüzyılın başında Türkiye’de iller arası göçlerin mekânsal ve istatiksel analizi. Journal of World of Turks, 5(3), 239-263.
• Yakar, M., Temurçin, K. & Kervankıran, İ. (2017). Suicide in Turkey: İts changes and regional differences, bulletin of geography. Socio–economic Series, 123-143.
• Yavan, N. (2012). Türkiye’de yatırım teşviklerinin bölgesel belirleyicileri: Mekânsal ve istatistiksel bir analiz. Coğrafi Bilimler Dergisi, 10(1), 9-37.
• Yavuz, Ç. N. (2006). Türkiye’de turizm gelirlerinin ekonomik büyümeye etkisinin testi: Yapısal kırılma ve nedensellik analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 162-171.
• Yavuz, H. (2010). Türkiye’de bazı iklim parametrelerinin coğrafi bilgi sistemleri destekli zamansal ve mekânsal analizi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Afyon). http://tez.yok.gov.tr/Ulusal Tez Merkezi/ adresinden edinilmiştir.