COĞRAFYA EĞİTİMİNDE BÖLGE KAVRAMI

Yıl 2012, Sayı: 25, 319 - 339, 02.10.2013

Hakan Koç , Bülent Aksoy

Öz

Bu araştırmanın amacı ülkemizin çeşitli yükseköğretim kurumlarında
coğrafya eğitimi alan lisans öğrencilerinin bölge kavramı konusundaki bilişsel
düzeylerini belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda Türkiye’de altı farklı
üniversitenin Eğitim ve Edebiyat Fakültelerinin coğrafya Öğretmenliği ve
Coğrafya Bölümlerinde öğrenim gören 165 lisans öğrencisine bölge kavramı ve
özelliklerini içeren yapılandırılmamış 8 adet sorudan oluşan bir anket
uygulanmıştır. Betimsel tarama yöntemi ve içerik analizi yöntemi kullanılan bu
araştırmadan elde edilen verilerin çözümlenmesinde, araştırma problemi ve alt
problemlerine uygun olarak, frekans, yüzde aritmetik ortalama değerleri
kullanılmış; t- Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) teknikleri
uygulanmıştır. Lisans öğrencilerinin bölge kavramına ilişkin bilişsel düzeyleri
bölüm ve üniversite değişkenine göre farklılaşırken, cinsiyetlerine göre
farklılaşmadığı bulunmuştur. Coğrafya eğitimi alan lisans öğrencilerinin, bölge
kavramına ve bölge türüne yönelik bilişsel düzeyleri 1. ve 6. sorularda oldukça
yüksek iken 2.,3.,4.,5. ve 7. sorularda oldukça düşük olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Bölge, Şekilsel Bölge (Homojen / Tekdüze), Fonksiyonel Bölge, Coğrafya Eğitimi

Kaynakça

• Atalay, İ., Mortan, K. (1997), Türkiye Bölgesel Coğrafyası, İnkılâp Kitapevi, İstanbul.
• Arslan, K. (2005), Bölgesel Kalkınma Farklılıklarının Giderilmesinde Etkin Bir Araç: Bölgesel Planlama ve Bölgesel Kalkınma Ajansları, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Yıl:4 Sayı:7 Bahar 2005/1 s.275-294.
• Boyce, D. (2004), A short history of the field of regional science, Regional Science, 83, page, USA.
• Cole, J., (1996), Geography of the World’s Major Regions, Routledge, London anda Newyork.
• Chrıstensen, D. (2005), Geography and Planning: Some Perspective, The Professional Geographer, Volume:29, Issue:2, February, U.S.A.
• Ecemiş Kılıç, S., Mutluer, M., (2004), Coğrafyada ve Bölge Planlamada Bölge Kavramının Karşılaştırmalı Olarak İrdelenmesi, Ege Coğrafya Dergisi, sayı:13, s: 17-28, İzmir.
• Efe, R., (2002), Coğrafyada Beş Temel Kavram ve Bunların Öğretim Metot ve Teknikleri, Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı:5, s:28-42, İstanbul.
• Gökçe, O. (1995), İçerik Çözümlemesi, Selçuk Üniversitesi Basımevi, Konya.
• Hartshorne R. (1958), What Do We Mean by Region, Annual Meeting of The Association Of American Geographers, August 18-22, U.S.A
• Hobbs, S. (2003), World Regional Geography, Brooks /Cole – Thomson 511 Forest Lodge Road Pacific Grove, CA 93950 USA.
• Karasar, N. (2005), Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayınları, Ankara.
• Kostbade, T. (1968), The Regional Concept and Geographic Education, Journal Of Geography, 67:1, U.S.A.
• Özçağlar, A. 2003, “Türkiye’de Yapılan Bölge Ayrımları ve Bölge Planlama Üzerindeki Etkileri”, Ankara Üniv. Türkiye Cografyası Aras. Uyg. Merk., Cografi Bilimler Dergisi, c:1, s:1, Ankara.
• Özey, R. (2006), Coğrafi Bölgelerin Siyasi Bölgeler Olarak Algılanması ve Sonuçları, AB Sürecindeki Türkiye’de Bölgesel Farklılıklar” IV. Ulusal Coğrafya Sempozyumu. Ankara.
• Özey, R. (2012), Doğal Bölgeler Coğrafyası. Aktif Yayınevi. İstanbul.
• Phılıp, S., Andy, W., Kathleen, S.M. (2002), Using the Internet to Integrate Thematic and Regional Approaches in Geographic Education, The Professional Geographer, Volume:54, Issue:3, pages:332-348, U.S.A.
• Robınson, L.J., (1956), Geography and Regional Planning, Canadian Geographer, Volume 2, issue 8, December, Canada.
• Taş, B. (2006), AB Uyum Sürecinde Türkiye İçin Yeni Bir Bölge Kavramı: İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS), Afyonkarahisar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:8, Sayı:2, s: 186 – 198, Afyonkarahisar.
• Tavşancıl, E., Aslan, E. (2001), İçerik Analizi ve Uygulama Örnekleri, Epsilon Yayıncılık Hizmetleri, İstanbul.
• Tunçdilek, N. (1987), Geoekoloji’nin İlkeleri: Dogal Bölgeler, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Tümertekin, E. (1994), Beşeri Coğrafyaya Giriş, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Basımevi ve Film Merkezi, İstanbul.
• Tümertekin, E., ve Özgüç, N. (1998). Beşeri Coğrafya, İnsan, Kültür, Mekan, Çantay Kitapevi, İstanbul.
• Tümertekin, E., Özgüç, N., (2000). Coğrafya, Geçmiş, Kavramlar, Coğrafyacılar, Çantay Kitapevi, İstanbul.
• Whıttlesey, D. (1954), The Regional Concept and The Regional Method, American Geography, İnventory and Prospect, Syracuse University Pres, p: 19-68, USA.
• Walter, B., Bernard, F. (1973), A Thematic Approach To Regional Geography, The Journal Of Geography, Volume:72, page 1428, November, USA.
• Wong, D. (1998), Creating a web- based electronic reserve library for teaching world regional geography, Journal of Geography in Higher Education, vol,22, no:2, USA.
• Yiğit, A. (2008), Geçmişten Günümüze Türkiye’yi Bölgelere Ayırma Çalışmaları ve Yapılması Gerekenler, IV. Ulusal Coğrafya Sempozyumu, s: 32-44, Ankara.