5510 Sayılı Kanuna Göre Sosyal Güvenlik Kurumunun Ölüm Sigortası Kapsamında Üçüncü Kişilere Rücuunda “Kast” Şartının İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 28 Sayı: 1, 466 - 488, 30.06.2022

Nurşen Caniklioğlu , Nuray Kovancı

https://doi.org/10.33433/maruhad.1098174

Öz

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 39. maddesi ile uzun vadeli sigorta kolundan bağlanan aylıklar için Sosyal Güvenlik Kurumu’na rücu hakkı tanınmıştır. Dolayısıyla üçüncü bir kişinin kastı nedeniyle sigortalının ölümü halinde 5510 sayılı Kanun uyarınca hak sahiplerine bağlanacak aylığın başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değerinin yarısı Kurumca üçüncü kişilere rücu edilir (m. 39/1). Belirtilmelidir ki Kurumun rücu hakkı, üçüncü kişinin kasıtlı fiili ile sınırlandırılmıştır. Üçüncü kişi, kasta dayanmayan eylemi sonucunda sigortalının ölümüne neden olmuş ise bağlanan ölüm aylığı sebebiyle Kurum karşısında sorumlu tutulamaz.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Güvenlik Kurumu, Ölüm Sigortası, Üçüncü Kişi, Rücu Hakkı, Kast

Kaynakça

• Akıllıoğlu T, ‘Yasaların (Anayasa Dahil) Zaman İçinde Uygulanması’ (1984) 1 Anayasa Yargısı 279-291.
• Akın L, ‘5754 Sayılı Yasa Sonrasında Yeni Malullük Sigortası’ Prof. Dr. Ali Güzel’e Armağan Cilt 2 (Beta 2010).
• Alp NS, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Kapsamında Rücu Davaları (1. Baskı, Seçkin 2018).
• Antalya OG, Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt: V/1, 2 (Genişletilmiş 2. Baskı, Seçkin 2019).
• Antalya OG ve Topuz M, Medeni Hukuk Cilt: 1 (Genişletilmiş 4. Baskı, Seçkin 2021).
• Araslı U, ‘Rücu Davalarında Tavan Sınırlamasının İptali ve Ortaya Çıkardığı Sorunlar ve 01.07.1994 Günlü YİBBGKK’(2007) (6) Sicil İş Hukuku Dergisi 185-205.
• Arıcı K, Türk Sosyal Güvenlik Hukuku (Gazi Kitabevi 2015).
• Artuk ME, Gökcen A, Alşahin ME ve Çakır K, Ceza Hukuku Genel Hükümler (13. Baskı, Adalet 2019).
• Aslanköylü R, ‘Sosyal Güvenlik Hukukunda Sosyal Güvenliğe İlişkin Kanunların Geriye Yönelik Uygulanıp Uygulanamayacağı ve Kazanılmış Hak Kavramı’ (2009) (15) Sicil İş Hukuku Dergisi 213-220 (Kanunların Geriye Yönelik Uygulanıp Uygulanamayacağı).
• Aslanköylü R, En Son Değişikliklerle Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Şerhi -SSK ve Bağ-Kur Kanunu ile Karşılaştırmalı- Cilt: 1-2 (3. Baskı, Bilge 2017) (Şerh).
• Aydos OS, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (Güncellenmiş 2. Baskı, Seçkin 2022).
• Başbuğ A, Sosyal Sigortalar Kurumunun İşverene ve Üçüncü Kişiye Rücuu (Kamu-İş 1992).
• Caniklioğlu N, ‘506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu Açısından Geride Kalanların Korunması’ (Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi 1997).
• Caniklioğlu N, ‘Sosyal Sigortaların Genel Hükümleri ve Türleri’ Yargıtay’ın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi 2012 (Ankara 2014) 377-531 (Yargıtay’ın 2012 Yılı Kararlarının Değerlendirilmesi).
• Civan OE, ‘İş Kazası veya Meslek Hastalığından Doğan Rücu Hakkının Hukuki Niteliği ve Sosyal Güvenlik Kurumu Karşısında Sorumluluğun Koşulları’ (2015) 64 (3) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 531-594.
• Çenberci M, Sosyal Sigortalar Kanunu Şerhi (Olgaç Matbaası 1985).
• Çenberci M ve Uygur T, Bağ-Kur Kanunu Şerhi (Olgaç Matbaası 1979).
• Demirbaş T, Ceza Hukuku Genel Hükümler (Güncellenmiş 15. Baskı, Seçkin 2020).
• Eren F, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (26. Baskı, Yetkin 2021).
• Eren F ve Dönmez Ü, Eren Borçlar Hukuku Şerhi, Cilt II m. 49-82 (Yetkin 2022).
• Gerek N, Sosyal Güvenlik Hukuku (2. Baskı, Anadolu Üniversitesi 2002).
• Gökalp Civan A, ‘Sosyal Güvenlik Hukukunda Ölüm Sigortası’ (Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi 2019).
• Gökçek Karaca N, ‘AB Ülkeleri ve Türkiye’de Zorunlu Sosyal Sigorta Sisteminde Ölüm Sigortasından Hak Sahiplerine Sağlanan Sosyal Güvenlik Yardımları’, A. Can Tuncay’a Armağan (Legal 2005) 999-1044.
• Gözler K, Hukuka Giriş (Genişletilmiş 16. Baskı, Ekin 2019).
• Günay Cİ, İş Davaları, Açıklama, Dava Dilekçesi, İlgili Mevzuat, Yargı Kararları (6. Baskı, Yetkin 2019).
• Güzel A, ‘Sosyal Sigortalar Kurumunun İşverene Rücuu ve Uygulamada Ortaya Çıkan Sorunlar’ Destekten Yoksunluk ve Cismani Zararlarda Sorumluluk ve Tazminat, İş Hukukuna İlişkin Sorunlar ve Çözüm Önerileri 1996 Yılı Toplantısı (Galatasaray Üniversitesi Yayınları 1996) 279-309.
• Güzel A ve Okur AR, Sosyal Güvenlik Hukuku (Yenilenmiş 10. Bası, Beta 2004).
• Güzel A, Okur AR ve Caniklioğlu N, Sosyal Güvenlik Hukuku (Yenilenmiş 19. Bası, Beta 2021).
• Helvacı S ve Erlüle F, Medeni Hukuk -Medeni Hukuka Giriş- Kişiler Hukuku- Aile Hukuku (6. Bası, Legal 2020).
• İçel K, ‘Ceza Hukukunda Temel Kusurluluk Şekli “Kast” ’ (2007) (12) İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 61-70 (‘Kast’).
• İçel K, Ceza Hukuku Genel Hükümler (Yenilenmiş Bası, Beta 2016) (Ceza Hukuku).
• Katoğlu T, ‘Olası Kasıt ve Suça Teşebbüs’ Prof. Dr. Nevzat Toroslu’ya Armağan Cilt: 1 (Ankara 2015) 611-626.
• Kılıçoğlu A, ‘Özel ve Sosyal Sigortalarda Halefiyet ve Rücu’ (1974) 31 (1) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi395-446.
• Kılıçoğlu AM, ‘Haksız Fiillerden Sorumlulukta Ceza Hukuku İle Medenî Hukuk İlişkisi’ (1973) 29 (3) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 185-225.
• Kılıçoğlu AM, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (Gözden Geçirilmiş – Güncelleştirilmiş 24. Bası, Turhan 2020) (Borçlar Hukuku).
• Koca M ve Üzülmez İ, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler (Gözden Geçirilmiş ve Güncellenmiş 13. Baskı, Seçkin 2020).
• Oğuzman MK ve Öz MT, Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt: II (Genişletilmiş 15. Bası, Vedat 2020).
• Okur AR, ‘Çalışmanın Gelir ve Aylıklara Etkisi’ Prof. Dr. Sarper Süzek’e Armağan Cilt: II (Beta 2011) 2141-2179 (Çalışmanın Gelir ve Aylıklara Etkisi).
• Özdemir H, ‘Sosyal Güvenlik Kurumunun Rücu Alacağının Hukuki Niteliği’ (2019) 45 (2) Yargıtay Dergisi 635-676.
• Özekes M, ‘Özel Hukuk-Kamu Hukuku ve Yargılama Hukuku Bakımından Kanunların Zaman İtibariyle Uygulanması’ Prof. Dr. Fırat Öztan’a Armağan Cilt: II (Ankara 2010) 2859-2875.
• Özen M, Öğreti ve Uygulama Işığında Ceza Hukuku Genel Hükümler (Gözden Geçirilmiş ve Güncellenmiş 3. Baskı, Adalet 2019).
• Sözer AN, ‘Kanunların Önceye Etki Yasağı: Sosyal Sigortalar Hukuku Bakımından Bir Değerlendirme’ (2013) 8 (Özel Sayı) Yaşar Üniversitesi Dergisi 2477-2534.
• Sözer AN, Türk Sosyal Sigortalar Hukuku (Güncellenmiş 4. Baskı, Beta 2019) (Türk Sosyal Sigortalar Hukuku).
• Şakar M, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku (Yenilenmiş 13. Baskı, Beta 2020).
• Tekinay SS, Akman S, Burcuoğlu H ve Altop A, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (Yeniden Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş Yedinci Baskı, Filiz 1993).
• Tuncay AC, ‘5510 Sayılı Kanun Açısından Ölüm Sigortası’ Prof. Dr. Ali Güzel’e Armağan Cilt 2 (Beta 2010) 1231-1244 (Ölüm Sigortası).
• Tuncay AC, ‘5510 Sayılı Kanun Açısından Maluliyet Sigortası’nın Esasları’ Ali Güneren’e Armağan (İstanbul Barosu Yayınları 2010) 13-28.
• Tuncay AC, ‘Sosyal Sigortaların Genel Hükümleri ve Türleri’ Yargıtay’ın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi 2013 (İstanbul 2015) 463-602.
• Tuncay AC ve Ekmekçi Ö, Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri (Yenilenmiş 20 nci Bası, Beta 2019).
• Turan E, ‘5510 Sayılı Yasa Kapsamında Rücuan Tazminat Davaları’ (2009) (15) Sicil İş Hukuku Dergisi 193-211.
• Ünlütepe M, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (1. Baskı, Seçkin 2021).
• Yaşar Y ve G. Diken NM, ‘Karar İncelemesi - Bilinçli Taksir ve Olası Kast (Dolus Eventualis) Farkının Değerlendirilmesi’ (2018) 7 (1) Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi 97-113.
• Yavuz C, ‘Türk Borçlar Kanunu Tasarısı’na Göre “Kusursuz Sorumluluk” Halleri ve İlkeleri’ (2008) 14 (4) Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 29-61.
• Zafer H, Ceza Hukuku Genel Hükümler TCK m. 1-75 (4. Bası, Beta 2015).