Spor Komplekslerinin Deprem Sonrası Kullanımı ve Potansiyelleri: Kahramanmaraş ve Gaziantep Örnekleri

Year 2023, Volume: 8 Issue: Special Issue, 198 - 221, 26.12.2023

Şeyma Gebel Derya Koç Hilal Aycı

https://doi.org/10.30785/mbud.1334040

Abstract

Deprem sonrasında barınma, afetzedelerin en temel ihtiyaçlarından biridir. Afet sonrası halkın geçici olarak barınma ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kullandıkları spor kompleksleri sahip oldukları özelliklerinden dolayı deprem bölgelerinde çok önemli mekânlar haline gelmektedir. Geniş hacimleri, dönüştürülebilir mekân potansiyeli, temel ihtiyaçların karşılanması konusunda ıslak hacimlerin varlığı ve açık-kapalı alanları bir arada bulundurmasından dolayı spor kompleksleri geçici kullanımlar için potansiyeller barındırır. Bu çalışmada, 6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş merkezli yaşanan depremler sonrasında geçici barınma alanı olarak kullanılan Kahramanmaraş ilinde bulunan Batıpark Spor Kompleksi ve Gaziantep ili Nurdağı ilçesinde bulunan Vali Mehmet Lütfullah Bilgin Spor Salonu’nun deprem sonrası mekânsal kullanımı iki örnek özelinde ele alınmakta ve spor komplekslerinin potansiyellerinin ortaya konulması amaçlanmaktadır. Sonuç olarak, sahip oldukları mekânsal özelliklerinden dolayı spor komplekslerinin deprem sonrası dönüşümü ve kullanımı deprem ülkesi olan Türkiye için büyük önem taşımakta, bu iki örneklemden elde edilen değerlendirmeler ise olası depremler için önemli veriler sunmaktadır.

Keywords

Deprem, spor kompleksi, geçici barınma, Kahramanmaraş, Gaziantep

Thanks

Bu çalışma kapsamında belirlenen Kahramanmaraş ve Gaziantep’e ait iki örneklemde, süreç boyunca bölgeye dair detaylı bilgilere ulaşmamızı ve fotoğraflamamıza izin veren çadırkent yetkililerine teşekkürlerimizi sunarız. Makalede ulusal ve uluslararası araştırma ve yayın etiğine uyulmuştur. Çalışmada etik kurul izni gerekmemiştir.

Post-Earthquake Utilization and Potentials of Sports Complexes: The Cases of Kahramanmaraş and Gaziantep

Abstract

Shelter after an earthquake is one of the most basic needs of disaster victims. Sports complexes, which are used by the people to meet their temporary shelter needs after the disaster, become very important places in earthquake zones due to their characteristics. Due to their large volumes, transformable space potential, the presence of wet areas to meet basic needs and the combination of indoor and outdoor areas, sports complexes have potential for temporary use. In this study, the post-earthquake spatial use of Batıpark Sports Complex in Kahramanmaraş province and Vali Mehmet Lütfullah Bilgin Sports Hall in Nurdağı district of Gaziantep province, which were used as temporary shelter areas after the earthquakes centered in Kahramanmaraş on February 6, 2023, were discussed and it was aimed to reveal the potentials of sports complexes. As a result, due to their spatial characteristics, the post-earthquake transformation and utilization of sports complexes are of great importance for Turkey, which is an earthquake country, and the outputs obtained from these two samples provide important data for possible earthquakes.

Keywords

Earthquake, sports complex, temporary shelter, Kahramanmaras, Gaziantep

References

• AFAD. (2015). 04.11.2015 sayılı Geçici Barınma Merkezlerinin Kurulması, Yönetimi ve İşletilmesi Hakkında Yönerge. 2s. Erişim Adresi (20.08.2023): https://www.aile.gov.tr/uploads/athgm/uploads/pages/goc-afet-ve-acil- durumlarda-psikososyal-destek/gecici-barinma-merkezlerinin-kurulmasi-yonetimi-ve-isletilmesi-hakkinda- yonerge.pdf
• AFAD. (2019). Türkiye Deprem Tehlike Haritası. Erişim Adresi (25.04.2023): https://www.afad.gov.tr/turkiye- deprem-tehlike-haritasi
• AFAD. (2022). Türkiye Afet Risk Azaltma Planı (Tarap) 2022-2030. Erişim Adresi (25.04.2023): https://www.afad.gov.tr/kurumlar/afad.gov.tr/e_Kutuphane/Planlar/28032022-TARAP-kitap_V6.pdf
• AFAD. (2023a). 06 Şubat 2023 Kahramanmaraş (Pazarcık Ve Elbistan) Depremleri Saha Çalışmaları Ön Değerlendirme Raporu
• AFAD. (2023b). 06 Şubat 2023 Pazarcık-Elbistan (Kahramanmaraş) Mw: 7.7 – Mw: 7.6 Depremleri Raporu. 140 s.
• Allan, P., & Bryant, M. (2010, March). The critical role of open space in earthquake recovery: a case study. In EN: Proceedings of the 2010 NZSEE Conference (2010, Nueva Zelandia) (pp. 1-10).
• Aman, D. D. ve Aytac, G. (2022). Multi-criteria decision making for city-scale infrastructure of post-earthquake assembly areas: Case study of Istanbul. International Journal of Disaster Risk Reduction, 67, 102668.
• Anadolu Ajansı. (2023). Deprem Bölgelerinde Vatandaşın Hizmetinde Olan Tesisler. Erişim Adresi (21.06.2023): https://www.aa.com.tr/tr/info/infografik/32147
• Anonim. (2023a). Batıpark Spor Salonu Açık Sahası. Erişim Adresi (05.06.2023): https://tr.foursquare.com/v/bat%C4%B1park-futbol-sahas%C4%B1/5120b3cbe4b03a91d36aafd8? openPhotoId=5bdef5a716ef67002c9d90f9
• Anonim. (2023b). Batıpark Spor Salonu. Erişim Adresi (05.06.2023): https://www.marasnews.com/batipark- teslim-edildi/8923/
• Anonim. (2023c). Batıpark Spor Salonu. Erişim Adresi (05.06.2023): https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Kahramanmaras_onikisubat_serintepe_mah_batipark_spor.jpg
• Atalı, L. ve Sertbaş, K. (2014). Spor tesisleri ve alanlarının deprem sonrası afet hizmetlerine yönelik kullanımı. Megaron Dergisi, 14-18.
• Bourdieu, P. (1995). Spor Sosyolojisi Notları” Nazlı Ökten (Çev.). İstanbul: Hayalet Gemi.
• Can, İ. ve Saka, A. E. (2022). Deprem sonrası geçici barınma birimleri için alternatif bir çözüm önerisi: WikiGEB. Online Journal of Art & Design, 10(2).
• Çınar, A. K., Akgün, Y. ve Maral, H. (2018). Afet sonrası acil toplanma ve geçici barınma alanlarının planlanmasındaki faktörlerin incelenmesi: İzmir-Karşıyaka örneği. Planlama, 28(2), 179-200.
• Erdin, H. E., Celik, H. Z., Silaydin, M. B. ve Partigoc, N. S. (2023). The Determination of Criteria and Method for Social Infrastructure Areas as Gathering Areas in case of Disaster and Emergency Situations.
• Ertürkmen Aksoy, B. S., Memlük Çobanoğlu, N. O. ve Kapusuz Balcı, B. B. K. (2022). Ankara spor kulüpleri etkinliklerinin rekreatif boş zaman etkinliğine dönüşümü ve yeni" Mahal" lerinin üretimi: 1922-1946. Journal of Ankara Studies, 10(2).
• Gebel, Ş. (2023). Yazar arşivine ait fotoğraflar. Kahramanmaraş. 18 Nisan 2023.
• Google Haritalar. (2023). Google Haritalar Görseli. Erişim Adresi (20.04.2023): https://www.google.com/maps/place/Nurda%C4%9F%C4%B1+%C4%B0l%C3%A7e+Stadyumu/@37.1839724,36.7 34265,371m/data=!3m1!1e3!4m14!1m7!3m6!1s0x152e5c4f95555555:0xf086b5a687a5c645!2sVali+Mehmet+L%C3 %BCtfullah+Bilgin+Spor+Salonu!8m2!3d37.195342!4d36.7267216!16s%2Fg%2F1ptz5x9gj!3m5!1s0x152e5c5e6556af b1:0xa4b6703329bb4944!8m2!3d37.183973!4d36.734156!16s%2Fg%2F11bycgmdx2?entry=ttu
• Gökgöz, B. İ., İlerisoy, Z. Y. ve Soyluk, A. (2020). Acil durum toplanma alanlarının AHP yöntemi ile değerlendirilmesi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (19), 935-945.
• Güleç, G. (2012). Olay-kentler: Yeni bir bağlamsal mimarlık terminolojisi. (AVERY INDEX). Mimarlık, no.366, 35-39.
• Güleç, G. (2021). Güncel bir konu / güncel bir soru: Sosyal mekâna ne oldu? (DAAI). Mimar. İst, no.72, 13-17.
• Harita Genel Müdürlüğü Atlas. (2023). Harita Genel Müdürlüğü Görseli. Erişim Adresi (25.04.2023): https://atlas.harita.gov.tr/mobile/#15.07/37.17951/36.73319
• Koç, D. (2023). Yazar arşivine ait fotoğraflar. Gaziantep.
• Omidvar, B., Baradaran‐Shoraka, M. ve Nojavan, M. (2013). Temporary site selection and decision‐making methods: a case study of Tehran, Iran. Disasters, 37(3), 536-553.
• Özturan, Ö., Öztürk, N. ve Ertaş Beşir, S. (2021). Pandemi sürecinde vernaküler mimaride kolektif çalışma “Muyinga Kütüphanesi”. Journal of Architectural Sciences and Applications, 6 (2), 404-413. DOI: 10.30785/mbud.929826
• Öztürk, M. ve Kırca M. (2023). Bölüm 24/Kahramanmaraş Merkezli Depremler Sonrası İçin Akademik Öneriler. Afet Yönetim Planlarında Açık ve Yeşil Alanların Önemi ve Gerekliliği Üzerine Bir Araştırma. Özgür Publications.
• Press, F. ve Hamilton, R. M. (1999). Mitigating natural disasters. Science, 284 (5422), 1927-1927.
• Sağlık, A., Temiz, M., Kartal, F. ve Şenkuş, D. (2022). Examining the concept of quality of space in public open spaces: The example of Çanakkale Özgürlük Park. Journal of Architectural Sciences and Applications, 7(2), 795- 812.
• Şekkeli, Z. (2020). Afet ve acil durum lojistiği kapsamında acil durum toplanma merkezi seçiminde AHP yöntemi: Kahramanmaraş On İki Şubat Belediyesinde bir uygulama. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(2), 903-930. Retrieved from http://www.itobiad.com/tr/issue/54141/689756
• Şipal, Y. Z. (2023). 6 Şubat 2023 Depreminin afet yönetim ve deprem lojistiği açısından değerlendirilmesi. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 8 (2), 821-825. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/ikcusbfd/issue/78150/1267773
• Uyar, H. E. (2021). Deprem sonrası toplanma alanlarının İstanbul örneğinde incelenmesi.
• Uyar, H. E. ve Özkan, E. (2023). Deprem Sonrası İlk Durak: İstanbul’da Toplanma Alanlarına Dair Bir İnceleme. Afet ve Risk Dergisi, 6(1), 206-222.
• Yavuz Kumlu, K. B. ve Tüdeş, Ş. (2019). Determination of earthquake-risky areas in Yalova City Center (Marmara region, Turkey) using GIS-based multicriteria decision-making techniques (analytical hierarchy process and technique for order preference by similarity to ideal solution). Natural Hazards, 96, 999-1018.