Phaselis Hadrianus Kapısı: Arkeolojik Alanlarda Yerinde Sergilemeye Bir Örnek

Yıl 2021, Cilt: 11, 1 - 15, 30.06.2021

Ayça Akçay

Öz

Phaselis’te yer alan Hadrianus Kapısı doğa, zaman ve insani faktörler nedeniyle yıkılmış durumda olduğundan bu monümental yapının blokları alanda dağınık halde bulunmakta ve ziyaretçiler tarafından algılanamamaktadır. Bu kapsamda alanın bütüncül bir yaklaşımla sergilenmesi ve ziyaretçilerin yapıyı doğru algılayabilmesi için yerinde sergileme yöntemleri uygulanmıştır. Phaselis Hadrianus Kapısı’nda uygulanan yerinde sergileme yönteminde öncelikle koruma uygulamaları ve belgeleme çalışmaları ele alınmıştır. Bu araştırmalara bağlı uygulamaların kent ölçeğinde, ziyaretçi odaklı bir sergi deneyimine nasıl dönüştüğü, sergileme elemanlarının ve içeriklerinin tasarımı çalışmanın ilerleyen bölümlerinde anlatılmıştır. Bu çalışmada arkeolojik bir yapının yerinde sergilenmesinde dijital metotlar kullanılarak, iç mimarlık disiplininin barındırdığı estetik, algısal ve boyutsal kavramlarla sentezlenerek kültürel farkındalık yaratıla- cağı öngörülmüştür. Konunun tasarım disiplinleri içerisinde önemli bir yaklaşım olduğu ve olacağı, ardıl çalışmalarda yeni teknolojik metotlarla daha da geliştirilebileceği ve yeni başlangıçlara, farklı üretimlere referans olacağı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yerinde Sergileme, Sergi Tasarımı, Koruma, Phaselis, Hadrianus Kapısı

Kaynakça

• Akçay A. 2020, Arkeolojik Alanlarda Yerinde Sergileme Kavramı: Phaselis Hadrianus Kapısı Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi. Ankara.
• Akçay A. 2016, Kültürel Miras Araştırmalarında Kullanılan Yeni Teknolojik Yaklaşımlar: Phaselis Yazıtları Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi, Antalya 2016.
• Akçay A. & Gürel B. 2018, “Görülenin Ötesine Gitmek: Sayısal Görüntüleme Metotları Işığında Termessos’tan Sütunlu Bir Lahit Üzerine Yeni Değerlendirmeler”. Eds. Murat Arslan-Ferit Baz, Arkeoloji, Tarih ve Epigrafi'nin Arasında: Prof. Dr. Vedat Çelgin'in 68. Doğum Günü Onuruna Makaleler. İstanbul, 1-18.
• Gürel B., A. Akçay & N. Tüner-Önen 2019, “Phaselis Teritoryumu’nda Kolalemis ve Ailesine Ait Khamosorion ve Çiftlik Yerleşimi". Phaselis V, 413-424. http://dx.doi.org/10.18367/Pha.19028
• Arslan M. & Tüner-Önen N. 2019, “Phaselis Kenti’nde 2019 Yılında Gerçekleştirilen Yüzey Araştırmaları ve Kazı Çalışmaları”. Phaselis V, 425-463. Doi: 10.18367/Pha.19029.
• Bitgood S. 2000, “The Role of Attention in Designing Effective Interpretive Labels”. Journal of Interpretation Research 5/2, 1-12.
• Durukan A. 2020, “Yeniden İşlevlendirilmiş Anıtsal Yapılarda Deneyim Odaklı Tasarım: Antalya Kaleiçi ve Balbey Örneği”. MJH X, 195-210. Doi: 10.13114/MJH.2020.526
• Göktuğ T. H., A. Yorulmaz, R. S. Göktürk & B. Deniz 2017, “Determination of Heavy Metal Pollution at Phaselis Bay (Beydağları Coastal National Park-Turkey) by Analyzing of Soil and Quercus Cupressus L.”. 3rd International Congress on Applied Biological Sciences (9-12 Haziran 2017).
• Hueber F. 1991, “Arkeolojik Yapıların ve Alanların Koruma ve Restorasyon Sorunları”. Arkeolojik Sit Alanlarının Korunması ve Değerlendirilmesi I. Ulusal Sempozyumu (14-16 Ekim 1991), 37-42.
• Hughes P. (2015). Exhibition Design. London 2015.
• ICOMOS (1990). Arkeolojik Mirasın Korunması ve Yönetimi Tüzüğü. Çev. Z. Ahunbay. Kaynak: http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_tr0574229001536913919.pdf Erişim Tarihi: 08.01.2021
• Matero F., K. L. Fong, E. D. Bono, M. Goodman, E. Kopelson, L. McVey, J. Sloop & C. Turton 1998, “Archaeological Site Conservation and Management: An Appraisal of Recent Trends”. Conservation and Management of Archaeological Sites 2, 129-142.
• Okatan F. 2004, Attaleia Kent Kapıları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi. Antalya.
• Tüner Önen N. 2008, Phaselis Antik Kenti ve Teritoryumu. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Akdeniz Üniversitesi. Antalya.
• Velarde G. 2017, Designing Exhibitions. New York.