Karl Popper’ın Gözünden Analitik Felsefenin Dilbilimsel Dönemi

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 1, 249 - 260, 30.06.2016

Ali Bilge Öztürk

Öz

Bu makalede sıkça yapılan hatanın aksine Karl Popper’ın analitik gelenekten bir filozof olarak değerlendirilemeyeceği savunulmaktadır. Bu savunu şu gerekçelerle temellendirilmeye çalışılmıştır: Öncelikle analitik filozof kimliği analitik felsefenin dilbilimsel döneminde ortaya çıkan bir kimliktir. Bu kimlik temelde felsefenin doğasına uygun yönteminin ne olduğu, felsefi soruların nasıl bir doğaya sahip olduğu, felsefi soruların sınırlarının ne olduğu, felsefenin amaçlarının ne olduğu gibi meta-felsefi sorunlara yönelik belirli bir kavrayışa işaret eder. Karl Popper’ın felsefenin doğasına ilişkin görüşleri bu çerçevede incelendiğinde görülecektir ki, onun meta-felsefi yaklaşımı analitik felsefeye analitik kimliğini veren meta-felsefi yaklaşımla bağdaştırılamaz. Hatta dahası Karl Popper bu kimliği oluşturan meta-felsefi çerçevenin açık bir reddiyecisidir. Çalışma bu noktayı göstermeye çalışan iki ayrı bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde analitik filozof kimliğini ortaya çıkaran meta-felsefi çerçeve Wittgenstein ve Carnap örnekleri üzerinden açık kılınmaya çalışılmaktadır. İkinci bölümde ise Karl Popper’ın, meta-felsefi yaklaşımı, onun Wittgenstein ve Carnap’ın yaklaşımına eleştirileriyle birlikte tahlil edilecek ve bu iki yaklaşım arasındaki uzlaşmazlık gösterilecektir.

Anahtar Kelimeler

Felsefenin Yöntemi, Felsefi Analiz, Dilin Mantıksal Analizi

Kaynakça

• Aslan H. (2004). “Bilim Felsefesinin Tarihi”. Felsefe Ansiklopedisi. Cilt II. İstanbul 2004.
• Aslan H. (2006). “Doğrulanabilirlik İlkesi”. Felsefe Ansiklopedisi. Cilt IV. Ankara 2006.
• Carnap R. (1959 [1932]). “Elimination of Metaphysics Through Logical Analysis of Language”. Çev. Arthur Pap. Ed. A. J. Ayer. Logical Positivism (1959 [1932]) 60-81. New York
• Carnap R. (1963). “Intelectual Autobiography”. Ed. Paul Arthur Schilpp. The Philosophy
• of Rudolf Carnap (1963) 3-86. La Salle.
• Carnap R. (1966 [1935]). “Rejection of Metaphysics”. Ed. Morris Weitz. 20th-Century Philosophy: The Analytic Tradition (1966 [1935]) 206-219. New York.
• Carnap R. (2001 [1937]). The Logical Syntax of Language. Londra 2001 [1937].
• Heil J. (1999). “Analytic Philosophy”. The Cambridge Dictionary of Philosophy (1999) 26-26. Cambridge.
• Hospers J. (1997). An Introduction to Philosophical Analysis. Londra 1997.
• Hospers J. (2002). Felsefi Çözümlemelerde Yöntem. Çev. Şahin Filiz & Mehmet Harmancı. Konya 2002.
• Martinich A. P. & Sosa D. (Eds.) (2001a). Analytic Philosophy - An Anthology. Oxford 2001.
• Martinich A. P. & Sosa D. (Eds.) (2001b). A Companion to Analytic Philosophy. Oxford 2001.
• Popper K. (2002a [1935]). The Logic of Scientific Discovery. London and New York 2002 [1935].
• Popper K. (2002b [1963]). “The Demarcation Between Science and Metaphysics”. Conjectures and Refutations: The Growth of Scientific Knowledge (2002 [1963]) 341-394. London and New York.
• Preston A. (2007). Analytic Philosophy: History of an Illusion, Londra 2007.
• Wittgenstein L. (2001 [1921]). Tractatus Logico-Philosophicus, Londra and New York 2001 [1921].