YOKSULLUK, YAPISAL UYUM PROGRAMLARI VE SAHRA ALTI AFRİKA ÜLKELERİ

Year 2010, Volume: 7 Issue: 14, 325 - 346, 17.03.2014

Hasan Memiş Mehmet Kara Lütfü Tayfur

Abstract

Bu çalışmada ilgili uluslararası literatür çerçevesinde, Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu (IMF) politikaları ile yoksulluk arasındaki ilişki analiz edilerek, konunun temel ayrımları üzerinde teorik ve ampirik değerlendirmelerin literatür incelemesi yoluyla kavramsallaştırılması amaçlanmaktadır. Belirsiz tanımlar, zayıf veriler ve metodolojik sorunlar yoksullukla ilgili durumun tam olarak görülmesini engellemektedir. Dünya Bankasının yoksulluk tanımına göre dünyada en yoksul ülkelerin Sahra Altı Afrika bölgesinde yer aldığı görülmektedir. Yoksulluğun en yoğun yaşandığı bölgede yer alan ülkelerin aynı zamanda Dünya Bankası ve IMF politikalarını uzun yıllar uygulayan ülkeler olduğu dikkati çekmektedir. Dünya Bankası ve IMF'nin gelişmiş ülkelerin kontrolünde olması, önerilen politikalarının tüm ülkelere paket bir program olarak sunulması ve kredilerin şartlı olarak verilmesi yönleriyle ciddi olarak eleştirilmektedir. Ayrıca Dünya Bankası ve IMF'nin yapısal uyum politikaları çerçevesinde özelleştirme, tarımda sübvansiyonların kaldırılması, devalüasyon, ithalatta liberizasyona gidilmesi ve kamu harcamalarının önemli ölçüde azaltılması politikalarının az gelişmiş ülkelerde gelir dağılımını bozduğu ve yoksulluğu artırdığı çeşitli ülke deneyimlerinden anlaşılmaktadır.

Keywords

Yoksulluk, Dünya Bankası, IMF, Yapısal Uyum Programları, Sahra Altı Afrika Ülkeleri

POVERTY, STRUCTURAL ADJUSTMENT PROGRAMS AND SUB-SAHARAN AFRICA COUNTRIES

Abstract

The aim of this study is analyzed and conceptualized relationship between World Bank (WB) and International Monetary Fund (IMF) policies and poverty in the related theoretical and emprical international literature framework. Uncertain definitions, poor data and methodological matters prevent the situation about porverty to be clarified precisely. According to the World Bank poverty definition, the most poverty countries in the World were located in Sub-Saharan Africa region. It comes to attention that the countries in the region where poverty is intensively in effect are at the same time the countries that implemented the World Bank and IMF policies for long years. WB and IMF have been seriously criticized for being in the control of developed countries, the introduction of proposed policies to all countries in one package and lending conditional credits. Besides, regarding various country experiences it was understood that privatization, subsidy withdrawal in agriculture, devaluation, import liberalization and sharp reduction in public sector expenditure in the structural adjustment policies framework of World Bank and IMF have lead to deterioration in income distribution and increased poverty.

Keywords

Poverty, World Bank, IMF, Structural Adjustment Programs, Sub-Saharan Africa Countries

References

• Kaynakça
• Allegret, J.-P. ve Dulbecco, P., (2007), The institutional failures of International Monetary Fund conditionality, Review of International Organization, (2): 309-327.
• Alpago, H., (2002), IMF Türkiye İlişkileri, İstanbul, Ötüken Yayınları.
• Aydın, Z., (2001), Tarım Üreticisi Yapısal Uyum Politikaları Kıskacı Altında, Ekonom Dergisi, (18): 6-12, Temmuz.
• Bhaumik, S. K. (2005), Does the World Bank have any impact on human development of the poorest countries? Some preliminary evidence from Africa, Economic Systems (29): 422–432.
• Chirwa, E. W., (2000), Structural Adjustment Programmes and Technical Efficiency in the Malawian Manufacturing Sector, African Development Bank, Published by Blackwell Publishers, 108 Cowley Road, Oxford.
• Chossudovsky, M., (1997), The Real Casues of Somalia's Famine. Australian Marxist Review, 38, November. http://www.cpa.org.au/amrarch/38somal.html, (Erişim Tarihi: 19.03.2009).
• Chossudovsky, M., (1999), Yoksulluğun Küreselleşmesi: IMF ve Dünya Bankası Reformlarının İçyüzü, (Çev.: Neşenur Domaniç), İstanbul, Çiviyazıları Yayınevi.
• Çiftyavuz, S., (2009), Gönülden de Gözden de Uzak Tutulan Afrika, http://www.mesop.net/soft/zeitung_print.php?id=409, (Erişim Tarihi: 18.03.2009).
• Danaher, K., (2005), IMF ve Dünya Bankası'na Karşı 10 Neden, (Çev.: Bülent Doğan), İstanbul, Metis Yayınları.
• Demery, L. ve Squire, L., (1996), Macroeconomıc Adjustment and Poverty in Afrıca: An Emerging Picture, The World Bank Research Observer, 11(1): 39-59.
• Demir, G., (1999), Asya Krizi ve IMF, İstanbul, Der Yayınları.
• Demiral, N., Evin, H. ve Demiral, B., (2007), Yoksulluğun Küreselleşmesi ve Küresel Yoksulluk, IV. Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşları Kongresi, 19-21 Ekim, Çanakkale.
• Dura, C., (2006), Küreselleşme ve Ulus Devlet, İktisat Politikaları Kurultayı Bildiriler Kitabı, Ulusal Bağımsızlık İçin Türkiye, İnönü Üniversitesi Basımevi, Malatya.
• Easterly, W., (2005), What did structural adjustment adjust? The association of policies and growth with repeated IMF and World Bank adjustment loans, Journal of Development Economics 76: 1– 22.
• Eğilmez M. ve Kumcu, E., (2003), Ekonomi Politikası Teori ve Türkiye Uygulaması, İstanbul, Om Yayınevi.
• Elbadawi, I. A., (1992), World Bank Adjustment Lending and Economic Performance in Sub-Saharan Africa in the 1980s, Policy Research Working Papers, Country Economics Department, The World Bank, October.
• Food and Agriculture Organization-FAO, (2002), World Agriculture: Towards 2015/2030, ftp://ftp.fao.org/docrep/fao/004/y3557e/y3557e01.pdf, (Erişim Tarihi: 09.01.2003).
• Food and Agriculture Organization-FAO, (2009), http://www.fao.org/economic/ess/
• publications-studies/statistical-yearbook/fao-statistical-yearbook-2009/g-human-welfare/en/, (Erişim Tarihi: 07.04.2010).
• Güler, B. A., (2005), Yeni Sağ ve Devletin Değişimi, Yapısal Uyarlama Politikaları 1980-1995, İmge Kitabevi.
• Hammond, R., (2009), The Impact of IMF Structural Adjustment Policies on Tanzanian Agriculture, http://www.doublestandards.org/hammond1.html, (Erişim Tarihi: 18.03.2009).
• International Monetary Fund, (2009), Regional Economic Outlook: Sub-Saharan Africa, (World economic and financial surveys, 0258-7440).
• Iyoha, M. A., (1999), External Debt and Economic Growth in Sub-Saharan African Countries: An Econometric Study, AERC Research Paper 90, African Economic Research Consortium, Nairobi, March.
• Jere-Mwiindilila, P., (2009), The effects of structural adjustment on women in Zambia, http://www.warc.ch/pc/rw942/02.html, (Erişim Tarihi: 19.03.2009).
• Kar, M. ve Taban, S., (2005), Dünya Bankası: Yapısı, İşleyişi ve Türkiye ile İlişkileri, (Ed: Osman Küçükahmetoğlu, Hazma Çeştepe ve Şevket Tüylüoğlu), Ekonomik Entegrasyon Küresel ve Bölgesel Yaklaşım, Bursa, Ekin Kitabevi.
• Lewis, J. P. ve Kallab, V. (Ed.), (1986), Development Strategies Reconsidered, Transaction Books, New Brunswick-Washington, US Overseas Development Council.
• Mekay, E., (2003), IMF, World Bank Join Forces with WTO, http://www.globalpolicy.org/ngos/int/wto/2003/0512join.htm, (Erişim Tarihi: 22.06.2004).
• Minibaş, T., (2001), Tarımın Yapısı ve Yeni Düzenlemelerin Etkileri, İktisat Dergisi, (412): 3-21.
• Mosley, P., (1996), The Failure of Aid and Adjustment Policies in Sub-Saharan Africa: Counter-examples and Policy Proposals, Journal Of African Economies, 5 (3): 406-43.
• Muuka, G. N., (1997), Wrong-footing MNCs and Manufacturing: Zambia' s 1994 Local 1992- Structural Adjustment Program, International Business Review 6 (6): 667-687.
• Naiman, R. ve Watkins, N., (1999), A Survey of the Impacts of IMF Structural Adjustment in Africa: Growth, Social Spending, and Debt Relief, April, http://www.cepr.net/index.php/a-survey-of-the-impacts-of-imf-structural-adjustment-in-africa/, (Erişim Tarihi: 19.03.2009).
• Noorbakhsh, F. ve Paloni, A., (1998), The State of Industry in Sub-Saharan African Countries Undertaking Structural Adjustment Programmes, Centre for Development Studies Department of Economics, University of Glasgow.
• Noorbakhsh, F. ve Paloni, A., (2001), Macroeconomic Adjustment and Growth in Sub-Saharan Africa: The Importance of Complying with Conditionality, Economic Development and Cultural Change, 49 (3): 479-509.
• Oyan, O., (2001), IMF-DB Yaklaşımı Tarımı Bitirir, Ekonomik Forum Dergisi, (5): 32-35.
• Öniş, Z. ve Şenses, F., (2007), Global Dynamics, Domestic Coalitions and a Reactive State: Major Policy Shifts in Post-War Turkish Economic Development, ODTÜ Gelişme Dergisi, 34 (2).
• Savaş, V., (1986), Kalkınma Ekonomisi, İstanbul, Beta Yayınları.
• Saunders, P., (2004), Towards a Credible Poverty Framework: From Income Poverty to Deprivation, SPRC Discussion Paper Series, No 131, Social Policy Research Centre, University of New South Wales, January.
• Seyidoğlu, H., (1998), Uluslararası İktisat Teori Politika ve Uygulama, İstanbul, Güzem Yayınları.
• Shirai, S.,(2003), The Impact of IMF Economic Policies on Poverty Reduction in Low-Income Countries, Japan Bank for International Cooperation (JBIC), Discussion Paper No.4, August, http://www.jbic.go.jp/en/research/report/discussion-paper/pdf/dp04_e.pdf, (Erişim Tarihi: 26.04.2010).
• Soyak, A., (2004), Yapısal Uyum Programları ve Yoksulluk İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme, Bilim ve Ütopya Dergisi, (125), Kasım.
• Stiglitz, J. E., (2002), Küreselleşme Büyük Hayal Kırıklığı, (Çev.: Arzu Taşçıoğlu, Deniz Vural), İstanbul, Plan B Yayınları.
• Stone, R. W., (2004), The Political Economy of IMF Lending in Africa, American Political Science Review 98 (4).
• Şahinöz, A., (2000), Tarım Reformu, Made in IMF, İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, (172): 37-52.
• The World Bank, (2008), World Development Indicators, Poverty Data A Supplement to World Development Indicators.
• Townsend, I. ve Steven, K., (2004), Poverty: Measures and Targets, Research Paper 04/23, Library House of Commons, March, London.
• Turunçgiller Yetiştiricileri Derneği-TUYED, (2000), Tarım Politikaları Hakkında Görüşler, Temmuz.
• Uzun, A. M., (2003), Yoksulluk Olgusu ve Dünya Bankası, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4(2): 155-173.
• Yılmaz, A. S. ve Çetin, B. N., (2007), Structral Conform Policies and Unemployment, New World Sciences Academy, 3(1), www.newwsa.com, (Erişim Tarihi: 15.11.2008).
• Zacharie, A., (2009), Famine In Malawi Exposes IMF Negligence, http://www.cadtm.org/article.php3?id_article=482, (Erişim Tarihi: 18.03.2009).