Bağdaşıklık Araçlarını Kullanma Düzeyi İle Tutarlı Metin Yazma Arasındaki İlişki/The correlatıon between applıcatıon level of cohesıon And wrıttıng a coherent text

Year 2010, Volume: 7 Issue: 13, - , 11.03.2014

Halit Karatay

Abstract

Özet

Bu araştırmada Türkçe öğretmeni adaylarının yazılı anlatım becerileri incelenmiştir. Öğrencilerin yazılı anlatım çalışmaları metinsellik ölçütlerinden bağdaşıklık ve tutarlılık açısından değerlendirilmiştir. Öğrencilere herhangi bir konuda serbest yazılı anlatım çalışması yaptırılmıştır. Onların bir konuyu, ana düşünceyi ve ana düşünceyi destekleyen yardımcı düşünceleri metinde işleyebilme becerileri değerlendirilmiştir. Türkçe öğretmeni adayı 110 birinci sınıf öğrencisi araştırmada örneklem olarak alınmıştır. Verilere ulaşmak için doküman inceleme tekniği kullanılmıştır. Öğrencilerin yazılı anlatım kağıtlarını puanlama ve değerlendirme için Bağdaşıklık ve Tutarlılık Ölçeği kullanılmıştır. Öğrencilerin, yazılı anlatımda bağlama ögelerini orta düzeyde kullanabildikleri, özellikle “zaman-sıralama,  karşılaştırma-zıtlık, örnekleme ve koşul” bildiren bağlama ögelerini kullanmada yeterli düzeyde olmadıkları belirlenmiştir. Ayrıca yazılı anlatımlarında bağlama uygun kelime kullanabilme becerileri de orta düzeydedir. Öğretmen adaylarının belli bir konu belirleyebilme becerilerinin iyi olduğu, fakat metinde bir ana düşünceyi öne sürme ve onu destekleyecek yardımcı düşünceleri örgütlemede yeterli düzeyde olmadıkları belirlenmiştir. Yazılı anlatımda bağdaşıklık ögelerini kullanabilme becerisi iyi düzeyde olan öğrencilerin tutarlı metin oluşturabilmede iyi düzeyde başarılı oldukları, öğrencilerin bağdaşıklık ögelerini kullanabilme ile tutarlı metin oluşturabilme becerileri arasında orta düzeyde ve anlamlı bir ilişkinin olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: yazılı anlatım, metin, bağdaşıklık, tutarlılık, dil bilgisi, Türkçe öğretmeni adayı.

THE CORRELATION BETWEEN APPLICATION LEVEL OF COHESION

AND WRITTING A COHERENT TEXT

Abstract

The present study investigates the written skills of the pre-service Turkish teachers. Their papers have been assessed according to cohesion and coherence that operate under the criteria of textuality. The students have been involved in a free writing activity and their skills in handling a topic, a main idea as well as supporting ideas in a given text. A total of 110 first grader pre-service teachers of Turkish have been taken as the sampling. The technique of document view has been used to obtain data. The Cohesion and Coherence Scale has been applied to grade and assess the students' written papers. It has been found that students can use conjunctions at medium level in their papers. They are especially not at a sufficient level in using conjuntions that signify “time-order”, comparison-contrast, exemplification and condition”. In the papers, their skills in using words that are appropriate to the context is also at medium level. It has been determined that their skill in selecting a topic is good, but they are not at a sufficient level to come up with a main idea and organize the supporting ideas. It has been observed that the students who are skilled at using cohesives  are also good at composing a coherent text. There is a significant correlation at medium level between the skills in using cohesives  and composing a coherent text.

Key words: written expression, text, cohesion, coherence, grammar, pre-service Turkish  teacher.

Keywords

-

References

• Kaynakça
• Aktaş, T. ve Balcı, H. (1996). “Metinlerde Kohezyon”. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, (16), 2, 149-157.
• Aktaş, T. (1994). “Metin Oluşumunda Bağlaçların Yeri”. Türk Dili, 505, 53-64.
• Alan, Y. (1994). Lisan ve İnsan. İzmir: TÖV Yayınları
• Altunkaya, F. (1987). Cohesion in Turkish: A Survey of Cohesive Devices in Prose Literature. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bahar, M. (2006). Teorik Gramer Bilgisi ile Yazılı Anlatım Bozukluğu Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi, Afyon: Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Coşkun, E. (2003). “Çeşitli Değişkenlere Göre Lise Öğrencilerinin Etkili Okuma Becerileri ve Bazı Öneriler”. Türklük Bilimi Araştırmaları, Türkçenin Öğretimi Özel Sayısı, 13, 101-130.
• Coşkun, E. (2005). İlköğretim Öğrencilerinin Öyküleyici Anlatımlarında Bağdaşıklık, Tutarlılık ve Metin Elementleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• de Beaugrande, R A and Dressler, W. U. (1986). Introduction to Text Lingusitic. London: Longman Group Company.
• Demircan, Ö. (1986). “Türkçede Bağlam İşlevleri ve Bağlayıcılar”. Türk Dilbilimi Konferansı Bildirileri, 9-10 Ağustos 1984, (Ed.: Ayhan Aksu Koç) İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yay., s.31-48.
• Göğüş, B. (1978). Orta Dereceli Okullarımızda Türkçe ve Yazın Eğitimi. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
• Göktürk, A. (1988). Okuma Uğraşı. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
• Günay, V. D. (2003). Metin Bilgisi. İstanbul: Multilingual Yayınları.
• Günay, V. D. (2007). “Liselerdeki Yazın Eğitimine Yeni Bir Yaklaşım”. Milli Eğitim, 169, 8-17.
• Halliday, M.A.K. and Hasan R. (1976). Cohesion in English. New York: Longman Group UK Limited.
• İşsever, S. (1995). Türkçe Metinlerdeki Bağlantı Öğelerinin Metinbilim ve Kullanımbilim Açısından İşlevleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Karabağ, S. ve İşsever S. (1995). “Edinim Sürecinde Bağdaşıklık”. IX. Dilbilim Kurultayı, 25-27 Mayıs 1992, Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Yayınları.
• Karatay, H. (2007). İlköğretim Türkçe Öğretmeni Adaylarının Okuduğunu Anlama Becerileri Üzerine Alan Araştırması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Koç, A. A. (1992). “Eğitim Düzeyinin Anlatı Yapısına Etkisi”. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, (8) 3, 275-296.
• Külebi, O. (1990). “Türkçede Eksilti Tümceleri”. Hacettepe Üniveristesi, Edebiyat Fakültesi Dergisi, (7), 1-2, 117-137.
• McCulley, G. A. (1985). “Writing Quality, Coherence and Cohesion”. Research in the Teaching of English”, 19, (3), 269-282.
• Öküzcü, İ. (1996). “Türkçede Cümle Bağlayıcıları” Folkloristik: Prof.Dr.Umay Günay Armağanı. (Ed.:Özkul Çobanoğlu-Metin Özarslan), Ankara: Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Türk Halkbilimi Anabilim Dalı, s.247-265.
• Özkan, B. (2004). “Metindilbilimi, Metindilbilimsel Bağdaşıklık ve Haldun Taner'in “Onikiye Bir Var” Adlı Öyküsünde Metindilbilimsel Bağdaşıklık Görünümleri”. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (13), 1, 167-182.
• Öztürk, E. (2007). İlköğretim Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Yaratıcı Yazma Becerilerinin Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Ramadan, S.M.S. (2003). Cohesion in Written Works of The Twelfth Grade Students of Literary and Scientific Streams at State Secondory Schools in Jordan. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Rubin, D. (2000). Teaching Elementary Language Arts, “A Balanced Approach”. Boston: A Pearson Education Company.
• Shi, H. (1993). The Relation Between Freshman Writing Coherence and Cohesion, Functional Roles, and Cognitive Strategies. Unpublished Doctorate Thesis, Pennsylvania: Indiana University of Pennsylvania.
• Toklu, O. (2003). Dilbilime Giriş. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Tompkins, E.G. (2000). Teaching Writing “Balancing Proces and Product”. New Jersey: Prentice-Hall.
• Uzun, L. S. (1995). “Türkçede Bazı Metindilbilimsel Görünümler Üzerine”. IV. Dilbilim Sempozyumu Bildirileri, 17-18 Mayıs 1990,(Ed.: A. Sumru Özsoy-Hikmet I. Sebüktekin), İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yay., s.71-80.
• Van Dijk, T.A. (1981). Studies in the Pragmatics of Discourse. Berlin/New York: Mouton Publishers.