Kamu Hastanelerinin Finansal Performansının Oran Analizi ile Değerlendirilmesi: Türkiye Örneği

Year 2024, Issue: 101, 21 - 44, 23.01.2024

Ahmet Babacan Nesrin Akca

https://doi.org/10.25095/mufad.1313428

Abstract

Bu çalışma ile Sağlık Bakanlığı’na bağlı kamu hastanelerinin 2016-2020 yılları arasındaki finansal performansı oran analizi yöntemi ile ölçülerek, analiz sonuçlarına göre işletmenin finansal yapısının değerlendirmeye tabi tutulması ve bu sayede hastane yöneticilerinin finansal karar almalarına yardımcı olunması amaçlanmıştır. Yapılan çalışmada kamu hastanelerinin finansal kaynaklarının ne derece etkin ve verimli kullanıldığı ölçülmüştür. Çalışmada, 2016-2020 yıllarına ait bilanço ve gelir tablolarından
elde edilen veriler, oran analizi yöntemi ile analiz edilmiş ve yıllar içerisindeki değişimler dikkate alınarak hastanelerin finansal performanslarının ne şekilde gerçekleştiği tespit edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda kamu hastanelerinin likidite açısından stoklarının yüksek olduğu, devir hızlarının genel olarak iyi olduğu, hastanelerin kamu hastaneleri olması nedeniyle kârlılık oranlarının düşük kaldığı saptanmıştır. Hastanelerin finansmanında kısa vadeli borçların yer aldığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu’nun en büyük
gelir kaynağı olduğu tespit edilmiştir. Çalışma sonuçlarının, hastane yöneticilerine finansal kaynakların etkin ve verimli kullanılmasına yönelik yol gösterici bir rehber olacağı düşünülmektedir. Ayrıca; detaylı maliyet analizleri ile hastanelerin finansal performansları önemli ölçüde iyileşecek ve bu sayede elde edilecek tasarruflar daha etkin kullanılabilecektir.

Keywords

Finansal performans, Oran analizi, Finansal Analiz, Sağlık Bakanlığı, Hastane, Türkiye.

References

• Akca, Nesrin - Somunoğlu İkinci, Sinem (2014), “Ankara'da Yer Alan Özel Bir Sağlık İşletmesinin Finansal Tablolarının Oran Analizi Yöntemi İle Değerlendirilmesi”, İşletme Bilimi Dergisi, 2(1), ss.111-126.
• Alparslan, Dilvin (2014), Sağlık Bakanlığı Hastanelerinde İşletme Sermayesi İle Finansal Performans Göstergelerinin Analizi, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı, Isparta.
• Alper, Ayşegül (2016), Kamu Hastanelerinde Finansal Performansın Oran Analizi İle Ölçülmesi: Sivas Numune Hastanesi Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı, Sivas.
• Altay, Asuman (2007), “Sağlık Hizmetlerinin Sunumunda Yeni Açılımlar Ve Türkiye Açısından Değerlendirilmesi”, Sayıştay Dergisi, 64, ss.33-58.
• Ateş, Çiğdem (2014), Sağlık İşletmelerinde Finansal Performansın Değerlendirilmesi: Diyarbakır Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Yönetimi Anabilim Dalı, İstanbul.
• Ayaz, Aylin (2015), Sağlıkta Dönüşüm Programının Finansal Performansa Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Yönetimi Anabilim Dalı, İstanbul.
• Bülüç, Ferda - Özkan, Okan - Ağırbaş, İsmail (2017), “Oran Analizi Yöntemiyle Özel Hastane Finansal Performansının Değerlendirilmesi”, International Journal of Academic Value Studies, 3(11), pp.64-72.
• Brown, Montague (1992). Health Care Financial Management. Jones And Bartlett Learning.
• Çavmak, Şeyda - Çavmak, Doğancan (2017), “Sağlık Hizmetlerinde Etkinlik Kavramı”, Sağlık Yönetimi Dergisi, 1(1), s.s.21-34.
• Çınaroğlu, Songül (2015), “Sağlık Bakanlığı Hastaneleri’nin Örgütsel Ve Finansal Performans Göstergeleri Bakımından Kümelenmesi”, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(2), ss.1-23.
• Erdoğan, Muammer - Yıldız, Bülent (2015), “Sağlık İşletmelerinde Finansal Oranlar Aracılığıyla Performans Ölçümü: Hastanelerde Bir Uygulama”, Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(9), ss.129-148.
• Islıcık, Semih (2018), Sağlık İşletmelerinde Finansal Performans Analizi ve İşletme Sermayesi İlişkisi: Türkiye Kamu Hastanelerine Yönelik Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı, Ankara.
• Langenbrunner, John C - Somanathan, Aparnaa (2011). Financing Health Care İn East Asia And The Pacific: Best Practices And Remaining Challenges. World Bank Publications.
• Orak, Sevilay (2015), Ankara İli Sağlık Bakanlığı Hastanelerinin 2008-2013 Dönemi Finansal Performansının Oran Analizi İle İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sağlık Kurumları Yönetimi Anabilim Dalı,Ankara.
• Özer, Özlem (2012), “Mali Tablolar Analizi: Bir Hastane Örneği”, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 3(6), ss.183-199.
• Özgülbaş, Nermin - Koyuncugil, Ali Serhan - Duman, Rabia - Hatipoğlu, Beyza (2008), “Özel Hastane Sektörünün Finansal Değerlendirmesi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 40, ss.120-131.
• Palamutçu, Seda (2013), Kamu ve Özel Sağlık İşletmelerinde Finansal Performansın Oran Analizi İle Ölçülmesi ve Karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Yönetimi Anabilim Dalı, İstanbul.
• Yazıcı, Ufuk - Çiçen, Yıldırım Beyazıt (2021), “Karadeniz Bölgesindeki Devlet Hastanelerinin Sağlık Hizmetleri Etkinliğinin Analizi: 2018 Yılı İçin Veri Zarflama Analizinden Bulgular”, Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(3), ss.341-352.
• Yeğinboy, Emine Yasemin (1992), Sağlık İşletmelerinde Finansal Performansın Değerlendirilmesi ve Hastane İşletmeleri İçin Bir Model Önerisi, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, İzmir.
• Yiğit, Vahit - Yiğit, Arzu (2016). “Üniversite Hastanelerinin Finansal Sürdürülebilirliği”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), ss.253-273.
• Yiğit, Vahit - Bayrakcıoğlu, Süleyman (2020), “Üniversite Hastanelerinin Finansal Performansı: Ankara İli Örneği”, Uluslararası İşletme, Ekonomi ve Yönetim Perspektifleri Dergisi, 2, 153-164.
• Yıldız, Bülent (2013), Sağlık İşletmelerinde Finansal Performansı Etkileyen Unsurlar ve Finansal Performansın Ölçülmesi: Hastanelerde Bir Uygulama, Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Erzurum