Abstract
Arapça “hisab” kökünden türetilip “muhasaba” sözcüğünden Türkçe’ye
geçmiş olan muhasebe, hesaplaşmayı, hesap işleri ile uğraşmayı ifade etmektedir.
Bunun dışında kelimenin diğer iki farklı literatürde daha yeri vardır. Bunlardan
biri psikanaliz diğeri İslamî literatürdür. Psikanalitik edebiyat eleştirisinde birey,
iç hesaplaşmasını yaptığı zaman ben’i ile öteki’si uyum içinde olmaktadır. İslamî
literatürde de insan hayatını düzenleyici birtakım kurallar vardır ve kişinin kendini
hesaba çekmesi tavsiye edilirken, hesap günü kavramına da değinilmektedir.
Bireyi ve toplumu anlatması hasebiyle edebiyat bir aynadır ve açılmış
yaraları göstererek, olumsuzluklara işaret etmektedir. Muhasebe kavramının söz
konusu üç boyutunun görüldüğü mektup türündeki edebi eser olan Şikâyetname,
Fuzulî tarafından kaleme alınmıştır. Vakfa aylığını almak üzere giden Fuzulî,
kurumda çalışan memurlarla arasında geçen diyaloğu, çağlara kök salan sanatkârane
bir üslupla dile getirmiştir. Bu yönüyle eser, iç hesaplaşma ve muhasebe bilimi ile
hesap günü kavramlarına örnek teşkil eden bir metne dönüşmüştür.
Bu Çalışmada Fuzulî’nin Şikâyetname adlı eseri, psikanalitik edebiyat
eleştirisi, İslamiyet ve muhasebe bilimi çerçevesinde incelenmiştir. Ayrıca
Çalışmada, toplum düzeninin sağlanmasında ve refahın artmasında, bireyin kendi iç
hesaplaşmasının önemli olduğu vurgusu yapılarak, bireyin bunu gerçekleştirmediği
zaman tüm varlık tabakalarında bozulmaların yaşanacağına da değinilmiştir.
Keywords
Abstract
Accounting which is derived from the root of “hisab” in Arabic and translated
from “muhasaba” to Turkish, phrases retrocalculation and dealing with accounting
transaction. Also the accounting word have two meaning in two different literatures.
One of them is pyschoanalysis and the other is Islamic literature. In psychoanalitic
literature criticism, when individual do her/his internal feud, she/he will be in
complience with ego and alter-ego. In Islamic literature, there are some rules that
regulate human’s life and it is recommended that human should question oneself and
it is touched on doomsday concept.
Literature is a mirror because of reflecting individual and society and it
signs negativenesses by indicating open wounds. Şikâyetname in which there are
three dimension of accounting concept, was written by Fuzulî. Fuzulî who went to
foundation to get his money, utters the dialogue with officials in artistic style agelong.
In this respect, the opus is turn into a text that exemplifies of internal feud, accounting
science and doomsday concepts.
In this study, Şikâyetname of Fuzulî is examined within the framework
of psychoanalytical literary criticism, Islam and accounting science. Furthermore,
it is emphasised in the study that individual’s internal feud is crucial in ensuring
social order and rise of welfare and it is touched on that when human don’t make this
internal feud, there will be deterioration in the all realm of existence.
Keywords
Details
| Other ID | JA53VS93VB |
|---|---|
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Publication Date | July 1, 2016 |
| Published in Issue | Year 2016 Issue: 11 - Issue: 11 |