Yeraltı Radarı (GPR) Yöntemi İle Krom Cevherinin Yüzde Değerinin Tespiti

Year 2011, Volume: 24 Issue: 2, 85 - 100, 30.12.2011

Cahit Çağlar Yalçıner , Erdem Gündoğdu

Abstract

Kromit (FeCr2O4) ultrabazik kayaçlar içerisinde bulunan metalik bir cevherdir. Sanayide yaygın olarak kullanılan bu cevherin yeri, rezervi klasik olarak arazi gözlemleri sonucu uygulanan sondajlar ile yüzde de÷eri ise araziden değişik  yöntemlerle alınan örneklerin laboratuar ortamında analiz edilmesi sonucu elde edilir. Jeofizik yöntemlerin aletlerin gelişmesi ve bunların yerbilimlerindeki çalınmalara uygulanması ile yeraltının detaylı görüntülenmesi son zamanlarda artarak mümkün hale gelmiştir.  Bu yöntemlerden biri de Yeraltı Radarı (GPR) yöntemidir.  Özellikle kromit (FeCr2O4) gibi metalik minerallerin çevre kayaçlarla oluşturacağı kontrast sayesinde Yeraltı Radarı yöntemiyle yeraltında görüntülenmeleri mümkündür. Yüzeyde herhangi bir tahribat (kazı, patlatma, sondaj v.b.) yapılmadan uygulanan elektromanyetik yöntemlerden olan GPR uygulamaları ile güvenilir ve hızlı bir şekilde metalik cevherin (Kromit (FeCr2O4)) yeri, rezervi ve yüzde değeri tespit edilebilir. Bu çalışmada krom cevherinin yerinin ve yüzde değerinin GPR yöntemi ile belirlenmesi amaçlamaktadır. GPR yöntemi ile krom mineralinin yeri tespit edilmiş, tespit edilen bölgede yapılan kazı sonucu krom mineraline ulaşılmış ve yüzde değeri belirlemek amacıyla örnekler alınmıştır. GPR profillerinden hesaplanan iletkenlik değerleri ile laboratuar ortamında belirlenen yüzde değerleri karıştırılarak, GPR sonuçlarının yüzde değeri belirlemede başarılı olduğu görülmüştür. 

Keywords

yeraltı radarı, kromit, yüzdeğeri

References

• [1] DPT Madencilik Özel ihtisas Komisyonu Raporu Metal Madenler Alt Komisyon Krom çalışma Grubu Raporu, ANKARA, 2001.
• [2] V. Stchepinsky, Maraú -Gaziantep bölgesi jeolojisi, MTA Dergisi 29, 1943.
• [3] 0. Yoldemir. "Suvarlõ-Haydarlõ-Narlõ Gaziantep arasõnda kalan alanõn jeolojisi, yapõsal durumu ve petrol olanaklarõ:" TPAO Rap. No. 2257, 60s. Ankara, 1987.
• [4] A.P. Annan ve S.W. Cosway. "Simplified GPR beam model for survey design." Extended Abstracts of 62nd Annual International Meeting of the Society of Exploration Geophysicist, New Orleans, 25–29 October 1992. Reprinted by Sensors and Software Inc. PEMP.
• [5] D. J. Daniels. "Ground Penetrating Radar 2nd Edition." Sonar, Navigation and Avionics Series, London, United Kingdom, 2004. [6] C.Ç. Yalçõner, M. Bano, M. Kadõo÷lu, V. Karabacak, M. Meghraoui, ve E. Altunel, "New temple discovery at the archaeological site of Nysa (western turkey) using GPR method." Journal of Archaeological Science, Vol. 36, pp. 1680-1689, 2009.
• [7] G. Leucci ve S. Negri. "Use of ground penetrating radar to map subsurface archaeological f eatures in an urban area." Journal of Archaeological Science, Vol. 33, pp. 502-512, 2006.
• [8] A.P. Annan, W.M. Waller, D.W. Strangway, J.R. Rossiter, J.D. Redman ve R.D. Watts. "The electromagnetic response of a low-loss, 2-layer, dielectric earth for horizontal electric dipole excitation." Geophysics, Vol. 40, No. 2, pp. 285-298, 1975.
• [9] K.J. Sandmeier. "Reßexw 4.3 Software Manuel Book. Sandmeier Software." Zipser Strasse 1, D76227 Karlsruhe, Germany, 2003.
• [10] C. Ç. Yalçõner. "Investigation of buried objects with Ground Penetrating Radar: Application to archaeoseismology and palaeoseismology in the Büyük Menderes Graben (Turkey)." PhD Thesis. University of Strasbourg, 2009.