Rus Çarlığı’nın Kafkasya ve Balkanlar’a doğru yayılma planının bir sonucu olarak 1774 Küçük Kaynarca Antlaşması’ndan sonra bağımsız bir Kırım Hanlığı kuruldu. Rusya’nın Osmanlı Devleti aleyhine genişleme çabaları Bâbıâlî tarafından dikkatle takip ediliyordu. 1783 yılında Rusya’nın Kırım’ı ilhak etmesi iki devlet arasındaki gerilimi oldukça artırdı. Kırım’ın işgalinden dört yıl sonra 1787 yılında Osmanlı Devleti ve Rus Çarlığı arasında 18. yüzyılın son savaşı başladı. Osmanlı Devleti, Kırım’ın bağımsız olmasından sonra Kuzeydoğu Karadeniz topraklarındaki savunma hattını güçlendirme çalışmaları yapıyordu. 1787-1792 Osmanlı-Rus ve Avusturya Savaşı başladığında buradaki kabilelerin Rus tarafına geçmesini engellemek ve güçlü bir savunma yapabilmek için yeni bir strateji geliştirdi. Bu strateji doğrultusunda Kuban Hanlığını ihdas etti ve Kırım giraylarını bu hanlığın başına getirdi. Çalışmamız, Kuban Hanları olarak Kırım giraylarının Osmanlı İmparatorluğu’ndaki rollerini, Osmanlı ordusunda “sultan” olarak verdikleri son hizmetlerine odaklanarak incelemektedir. Bu çerçevede Osmanlı İmparatorluğu’nun askerî gücünü artırmak için yaptığı stratejik hamle bağlamında bölgede yaşayan toplulukların bu mücadeledeki rollerinin anlaşılması hedeflenmiştir. Makalemizde, bölgenin savaş öncesi durumu ve Kuban Hanlığını oluşturan Nogaylar hakkında kısaca bilgi verildi. Ardından Kuban Hanları Şahbaz Giray Sultan ve Baht Giray Sultan’ın 1787-1792 Osmanlı-Rus ve Avusturya Savaşı sırasındaki faaliyetleri anlatıldı. Kırım giraylarının Osmanlı ordusundaki hizmetleri, arşiv belgeleri, Osmanlı kronikleri ve araştırma eserlerinden istifade edilerek ele alındı.
As a result of the Russian Tsardom’s plan to expand into the Caucasus and the Balkans, an independent Crimean Khanate was established after the Treaty of Küçük Kaynarca in 1774. Russia’s efforts to expand against the Ottoman Empire were carefully monitored by the Babıali. In 1783, Russia’s annexation of Crimea increased the tension between the two states considerably. Four years after the occupation of Crimea, the last war of the 18th century broke out between the Ottoman Empire and the Russian Tsardom in 1787. After the independence of Crimea, the Ottoman Empire was working to strengthen the defense line in its territory in the Northeastern Black Sea. When the 1787-1792 Ottoman-Russian and Austrian War began, the Empire developed a new strategy to prevent the tribes here from crossing over to the Russian side and to mount a strong defense. In line with this strategy, the Empire created the Kuban Khanate and appointed the Crimean Girays as the head of this khanate. Our study explores the roles of the Crimean Girays as Kuban Khans in the Ottoman Empire, focusing on their last service as “Sultans” in the Ottoman army. In the context of knowing the strategic move made by the Ottoman Empire to strengthen its military power, it is aimed to understand the roles of the communities living in the region in this struggle. In our article, the pre-war situation of the region and the Nogais forming the Kuban Khanate were briefly introduced. Then the activities of the Kuban Khans Şahbaz Giray Sultan and Baht Giray Sultan during the Ottoman-Russian and Austrian War of 1787-1792 were described. The services of the Crimean Girays in the Ottoman army were discussed by utilizing archival documents, Ottoman chronicles and research works.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Early Modern Ottoman History |
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Early Pub Date | July 19, 2024 |
Publication Date | July 20, 2024 |
Submission Date | February 20, 2024 |
Acceptance Date | June 1, 2024 |
Published in Issue | Year 2024 Volume: 11 Issue: 30 |
Journal of Ottoman Legacy Studies (JOLS) is licensed under Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License. (CC BY NC)