Organik ve Konvansiyonel Fide Yetiştiriciliğinin Domates Fidelerinin Kalitesi Üzerine Etkileri

Yıl 2023, Cilt: 38 Sayı: 3, 555 - 564, 26.10.2023

Zehra Şa , Aslıhan Çilingir Tütüncü , Salih Demirkaya , Harun Özer

https://doi.org/10.7161/omuanajas.1337133

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada; kimyasal gübre ve iki farklı organik gübre (kompost ve kül solüsyonu) uygulamalarının, domateste fide kalitesi üzerine etkileri araştırılmıştır. Çalışmada fide kalitesini belirlemek amacı ile; gövde çapı(mm), fide boyu(cm), yaprak sayısı(adet), yaprak klorofil içeriği (CCI), yaprak alanı(cm2), kök uzunluğu(cm), toplam fide kuru ağırlığı(g) ve nispi büyüme hızı (NBH) gibi parametreler incelenmiştir. Yapılan çalışma sonucunda kompoze gübre uygulaması; gövde çapı (3.2mm), yaprak sayısı (6 adet), yaprak klorofil içeriği (14.7 CCI), yaprak alanı (49.42 cm2), kök uzunluğu (21 cm) ve toplam fide kuru ağırlığı (0.287g) parametreleri bakımından ön plana çıkmış olup, kontrol hariç tüm gübre uygulamalarında istatistiki (p≤0.05) olarak benzer değerlerin elde edildiği belirlenmiştir. Çalışma sonucunda organik gübre uygulamalarının kompoze gübre ile rekabet edebilir olduğu belirlenmiştir. Nitekim, odun külü kullanımının nispi büyüme hızını (0.110 g g-2gün-1) arttırmasının yanı sıra fide boyu (16.5 cm) üzerine etkileri istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. Sonuç olarak odun külü kullanımının fidelerde boy kontrolü sağlamış olması domates fidesi yetiştiriciliğinde odun külü kullanımını ön plana çıkarmıştır.

Anahtar Kelimeler

Domates, Fide kalitesi, Kompost, Kül

The Effects of Organic and Conventional Seedling Growing on the Quality of Tomato Seedlings

Öz

This study investigated the effects of chemical fertilizer and two different organic fertilizer (compost and wood ash solution) applications on seedling quality in tomatoes. To determine the seedling quality in the study, stem diameter (mm), seedling height (cm), number of leaves (piece), leaf chlorophyll content (CCI), leaf area (cm2), root length (cm), total seedling dry weight (g) and relative growth rate (NBH) parameters were examined. According to the results obtained, chemical fertilizer use, stem diameter (3.2mm), number of leaves (6 pieces), leaf chlorophyll content (14.7 CCI), leaf area (49.42 cm2), root length (21 cm) and total seedling dry weight (0.287g) increased their value. However, it was determined that statistically (p≤0.05) similar values were obtained in all fertilizer applications except the control. As a result of the study, it was determined that organic fertilizer applications could compete with chemical fertilizers. Wood ash increased the relative growth rate (0.110 g g-2day-1), and its effects on the seedling height (16.5 cm) were found to be statistically significant. As a result, the use of wood ash provided height control in seedlings has highlighted the use of wood ash in tomato seedling cultivation.

Anahtar Kelimeler

Tomato, Seedling quality, Compost, Ash

Kaynakça

• Anonim, 2022. Bitkisel Üretim İstatistikleri. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), https://biruni.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul (Erişim tarihi:12.05.2023).
• Anonim, 2023. Fide Üreticileri Alt Birliği (Fidebirlik). E-Bülten. http://www.fidebirlik.org.tr/wp-content/uploads/2023/05/fidebirlik-e-b%C3%BClten-say%C4%B1-61.pdf (Erişim tarihi:24.05.2023).
• Beyhan, M. A., Uzun, S., Kandemir, D., Özer, H., Demirsoy. M., 2008. A model for predıctıng leaf area ın young and old leaves of greenhouse type tomato (Lycopersicon esculentum, mill.) By lınear measurements. Journal of the Faculty of Agriculture, OMU, 23(3): 154-157.
• Demir, K., Başak, H., Çakırer, G., Başkent, A., 2020. Fidecilik sektörünün mevcut durumu ve gelecek öngörüleri. Türkiye Ziraat Mühendisliği IX. Teknik Kongresi Bildiriler Kitabı-2, 13-17 Ocak, Ankara, 429-432.
• Hepler, P. K., Vidali, L., and Cheung, A. Y. 2001. Polarized cell growth in higher plants. Annu.Rev. Cell. Dev. Biol. 17, 159–187. doi: 10.1146/annurev.cellbio.17.1.159
• Inckel, M., Smet, P. De, Tersmette, T., Veldkamp T. 2005. The preparation and use of compost; Trans. E.W.M. verheij. Wageningen, s. 65, Netherlands.
• Kacar, B., İnal, A., 2008. Bitki analizleri. Nobel Yayın No 1241, Ankara, 892 p.
• Kaya, T., 2022. Farkli dalga boylu led aydinlatma uygulamalarinin domates (Lycopersicon esculentum l.) fidelerinin gelişimi, kalite özellikleri ve mineral element içeriklerine etkileri. Ankara Üniversitesi, Fen bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi, 119s.
• Marschner, H. 2012. Marschner’s Mineral Nutrition of Higher Plants. Cambridge, MA: Academic press.
• Mohammad, M., Shibli, R., Ajlouni, M., & Nimri, L. (1998). Tomato root and shoot responses to salt stress under different levels of phosphorus nutrition. Journal of plant nutrition, 21(8), 1667-1680.
• Okuyucu, H., Özer, H., Ekinci, K., Pekşen, A., 2018. Influence of rose oil processing waste compost media on tomato seedling quality. International Journal of Scientific and Technological Research, 4(10): 38-43.
• Özer, H., 2018. The effects of different seedling production systems on quality of tomato plantlets. Acta Scientiarum Polonorum-Hortorum Cultus, 17(5): 15-21. (YL)DOI: 10.24326/asphc.2018.5.2,
• Özer, H., Kandemir D., 2016. Evaluatıon of the performance of greenhouse tomato seedlıngs grown wıth dıfferent cultıvatıon technıques. Bangladesh Journal of Botany, 45(1): 203-209.
• Samuel, L., L. Tisdale, W. Nelson, J. Beaton, and J. Havlin. 1993. Soil fertility andfertilizers. 5th ed. Macmillan Publishing Company, New York, NY.
• Sönmez, İ., 2017. Atık mantar kompostunun domates fidelerinin gelişimi ve besin içerikleri üzerine olan etkilerinin belirlenmesi. Mediterranean Agricultural Sciences, 30(1): 59-63
• Tüzel, Y., Öztekin, G.B., Durdu, T., 2021. Organik fide yetiştiriciliği. Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü. Enstitü Yayın No: 108, Yalova.
• Uçan, U., Uğur, A., 2021. Acceleration of growth in tomato seedlings grown with growth retardant. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 45: 669-679 doi:10.3906/tar-2011-4
• Uzun, S., 1996. The quantitative effects of temperature and light environmenton the growth, development and yield of Tomato and Aubergine (Unpublished PhD Thesis). The Univ. of Reading, England
• Uzun, S., 1997. Sıcaklık ve Işığın Bitki Büyüme, Gelişme ve Verimine Etkisi (I. Büyüme). O.M.Ü. Zir. Fak. Derg. 12(1):147-156.
• Yılmaz, C., Sırça, E., Özer, H., Pekşen, A., 2018. Agaricus ve pleurotus atık mantar kompostlarının domates fide üretiminde yetiştirme ortamı olarak kullanımı. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 5 (3): 229-235. DOI: 10.19159/tutad.423773