Yabancı Dil Öğretimine ‘Eylemsellik’ Bağlamında Öğrenen Odaklı Bakış

Yıl 2014, Cilt: 33 Sayı: 2, 357 - 366, 10.03.2015

Birkan Kargı

Öz

Yabancı dil öğretiminde istendik başarıya ulaşılamamasının nedenleri arasında uygulanan klasik yöntemlerin yanında seçili metinlerin öğrenenlerin yaratıcılığına ve öğrenilenlerin içselleştirilmesine yeterince olanak vermemeleri önemli yer tutmaktadır. Bu sorunun giderilmesi ve dil öğreniminde başarının arttırılabilmesinde özellikle 1960’dan sonra belirginleşen okuru önemseyen ‘alımlama estetiği’ önemli rol oynamıştır. Zira bu yeni anlayış yabancı dil öğretimini de etkilemiş ve öğrenen merkezli alternatif yöntemlerin doğmasına ve gelişimine dayanak oluşturmuştur. Öğrenen merkezli alternatif yöntemler ve seçilen yaşama dair sorunları içeren yazınsallar öğrenenlerin yaratıcılığını artırdığı için öğrenilenlerin kalıcı hale gelmesini de etkinleştirmiştir. Yaşamı öğretim ortamına taşıyan özgün metinlerle yardımıyla öğrenciler hem kendi dünyaları, hem de yaşamdan oluşturduğu ekin bilgileri aracılığıyla yarattıkları imgeleri eyleme dönüştürürler ve eğitim çıktılarını gerçekleştirirler. Bu çözümlemelerde psikodaram ve sosyodrama yaklaşımları ile üretime dayalı alternatif yöntemler arasında öğrenenin (öğrencinin) etkileşimini, yaratıcılığını, doğaçlama yetisini ve eylemselligini önceleyen koşutluklar bulunduğu görülür. Psiko ve sosyodrama etkisiyle örülmüş alternatif  ‘terapik yaklaşımlar ve yöntemler’ öğrencinin metinle diyaloga girmesini, beklenti ufkunu ve estetik algısını geliştirmesini kolaylaştırır. Yeni bilgiler “eylemsellik” sayesinde yaşantı ürünü haline dönüşür ve kalıcılıkları sağlanır. Bu çalışmada ayrıca dil öğretiminde ötelenen duyup-anlama ve konuşma becerilerinin eksikliğinin teatral teknik yansımalarını içeren kukla ve maske oyunları ile nasıl giderilebileceği ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Maske, Çorap kuklası, İçselleştirme, Yaratıcılık

Kaynakça

• DEMİREL Özcan (2009). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı, Pegem, Ankara.
• FRİTSCHE Joachim (1994). Zur Didaktik und Methodik des Deutschunterricht, Bd.3.Stuttgart: E.Klett.
• GRİEMAYER Norbert (1995). Handlungs- und produktionsorienterter Literaturunterricht am Beispielen österreichischer Literatur”. İstanbul: Litaratur aus Östrereich. Tagungsbeiträge s.343-380
• İPŞİROĞLU Zehra (1993). “Okuma Edimi ve Yazınsal Metin Türleri”, ADE Dergisi, VIII, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, s. 129-138.
• ISER Wolfgang (1975) ’Lesevorgang’ Rainer Warnig,Rezeptionsasthetik, München.
• HENDRİCKS Marlies (2004). Von der Supervision zur Sozialen Kulturarbeit–Theater pädagogik in Theorie und Ausbildung, Hannover: Heft 45, s. 37-39.
• HUİZİNGA Johan (2006). “Homo Ludens”, Çev. Mehmet Ali Kılıçbay, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• KEPÇEOĞLU Muharrem (1997). Psikolojik Danışma ve Rehberlik, İstanbul: Alkım Yayınevi.
• KİRCHNER Constanze (1999). Ästhetisches Verhalten von Kindern im Dialog mit Bildender Kunst. In: N.Norbert: Ästhetik der Kinder–Interdisziplinäre Beiträge zur ästhetischen Erfahrung von Kindern. Frankfurt a.: S. 303- 324.
• KUDAT Celal (1994).Yabancı Dil OlarakAlmanca Öğretiminde Yazınsal Metin Kullanımı,Doktora Tezi,İstanbul.
• MORENO J. Levy. (1969). Kişiliğin Yaratıcılığı Kuramı,kendiliğindenlik, yaratıcılık ve İnsan Potansiyeli, Psikolojik Yeni Çalışmalar. (Çev.N.Arkun).İ.Ü.Ed. Fak. Yay. İstanbul. ss.65-57.
• NEUNER Gerhard (1986). Themen und Textorientiertes Arbeiten,Tübingen: DİFF.
• ÖZÜNLÜ Ünsal (1983). Yabancı Dil Öğretiminde Yazınsal Kullanılması, Ankara: TDK Türk Dili, Dil Öğretimi Özel Sayısı, Temmuz-Ağustos.
• Polat, Tülin (1993). “Yazınsal Metninler ve Yabancı Dil Olarak Almanca Öğretimi”, İstanbul: Alman Dili Edebiyatı Dergisi, Sayı 8.
• POLAT Tülin (2006). “Okur Odaklı Bir Yaklaşımla Yazın Eğitimi”, Ankara: Mili Eğitim Dergisi, Sayı 169, s. 18-24.
• SCHELLER Ingo (2004). Szenische Interpretation. Theorie und Praxis eineshandlungs- und erfahrungsbezogenen Literaturunterrichts in der Sekundarstufe I und II, Seelze- Velber: Kallmeyersche Verlag.
• SPİNNER Kaspar H. (2004). “Handlungs- und produktionsorientierter Literaturunterricht”, Bogdal Klaus Michael, Korte Hermann (Hrsg.). Grundzüge der Literaturdidaktik. München: dtv.
• WALDMANN, Gunter (2000). Produktiver Umgang mir Literatur im Unterricht:Grundriss einer produktiven Hermeneutik; Theorie-Didaktik -Verfahren-Modelle, Baltmannsweiler: Schneider Verlag.
• WALTER Miriam (2004). Der Kampf kommunikativer Künstler um künstlerische Anerkennung in: Korrespondenzen, Heft 45, s. 6-7 Hannover.
• A Learner- Centered View to Language Teaching in Term of Activity Contex