LGS’de Dil Bilgisi Sorularının Gerekliliği Üzerine Öğretmen Görüşleri

Yıl 2022, Cilt: 41 Sayı: 1, 275 - 310, 30.06.2022

Taşkın Soysal , Haluk Güngör

Öz

Dil bilgisi; dilin ses, biçim ve cümle yapısını inceleyerek kurallarını ortaya koyan bilim dalıdır. Eğitim-öğretimin ilk kademelerinden itibaren ana dili dersleri yoluyla başlatılan dil bilgisi öğretiminin LGS’de yer alıp almamasına yönelik tartışmalar mevcuttur. Dil bilgisinin dilin doğal bir parçası olması sebebiyle sınavlarda ayrı bir bölüm olarak ele alınmasına gerek olmadığı görüşünün yanı sıra dil bilgisi öğretiminin öğrenme motivasyonu oluşması bakımından ayrı sorular olarak sorulması gerektiği üzerine görüşler de mevcuttur. Bu çalışmanın amacı LGS dil bilgisi sorularının gerekliliği üzerine Türkçe öğretmenlerinin görüşlerini almaktır. Bu amaçla 8. sınıflarda derse giren, destekleme ve yetiştirme kurslarında (DYK) görev alan, il soru yazma komisyonlarında görev alan ve özel yayınevlerine soru ve içerik hazırlayan yirmi Türkçe öğretmeninin görüşlerine başvurulmuştur. Görüşmeler, araştırmacılar tarafından alan uzmanlarının rehberliğinde oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme formu yoluyla gerçekleştirilmiş ve salgın tedbirleri sebebiyle Zoom ve Google Meet programı aracılığıyla yapılmıştır. Çalışmada ulaşılan sonuçlara göre 8. sınıflarda daha yoğun olmak üzere ortaokulun tüm kademelerinde öğretilen dil bilgisi sorularının LGS’de karşılık bulması, LGS’de yer verilen mevcut dil bilgisi soru sayısının yetersiz olduğu, LGS dil bilgisi soru sayısının Türkçe testinin en az %30’luk kısmını oluşturması, dil bilgisi sorularının ayrı bir bölüm gibi sorulmasından ziyade anlam sorularıyla birlikte bir bütün olarak ele alınması gerektiği görüşleri ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Dil bilgisi, Liselere geçiş sistemi, LGS, dil bilgisi kazanımları.

Teachers' Opinions on the Necessity of LGS Grammar Questions

Öz

Grammar is the science that reveals the rules by examining the language in terms of sound, form, vocabulary, sentence meaning, and structure. Grammar teaching is started through mother tongue lessons from the first stages of education. On the other hand, there are discussions about whether to include grammar questions in the High School Entrance Exam (LGS). In addition to the view that grammar is a natural part of the language, it is not necessary to deal with it as a separate section in the exams, there are also opinions that grammar should be asked as separate questions in order to create learning motivation. The aim of this study is to reveal the opinions of Turkish teachers on the necessity of grammar questions in the LGS. The study group of the research is twenty Turkish teachers who have given or are giving lectures in the 8th grade; , who have taken or are taking part in support and training courses and provincial question writing commissions, and have prepared or are preparing questions or content for private publishing houses. The research data were obtained through semi-structured interviews. The interviews were conducted through a semi-structured interview form created by the researchers under the guidance of field experts and were made through the Zoom and Google Meet programs due to the pandemic measures. According to the results obtained in the study, opinions emerged to the effect that the grammar questions taught at all levels of secondary school, especially in the 8th grades, should find answers in the LGS, that the number of existing grammar questions in the LGS is insufficient, that the number of LGS grammar questions should be at least 30% of the Turkish test, and that the grammar questions should be considered as a whole with meaning questions rather than being asked as a separate section.

Anahtar Kelimeler

grammar, high school transition system, grammar acquisition

Kaynakça

• Aytaş, G. & Çeçen, M. A. (2010). Ana dili eğitiminde dil bilgisi öğretiminin yeri ve önemi. TÜBAR-XXVII, 77-89.
• Batur, Z., Ulutaş, M. & Beyret, T. N. (2019). 2018 LGS Türkçe sorularının PISA okuma becerileri hedefleri açısından incelenmesi. Millî Eğitim, 48(1), 595-615.
• Biber, A. Ç., Tuna, A., Uysal, R. & Kabuklu, Ü. N. (2018). Liselere geçiş sınavının örnek matematik sorularına ve yeni sınav sistemine dair destekleme ve yetiştirme kursu matematik öğretmenlerinin görüşleri. Asya Öğretim Dergisi, 6(2), 63-80.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches (2. Baskı). SAGE Publications.
• Çeçen, M. A. & Aytaş, G. (2008). Metne dayalı dil bilgisi öğretiminin sekizinci sınıf öğrencilerinin dil bilgisi başarısına etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. V(I), 133-149.
• Çeçen, M. A. & Mete, G. (2011). 6-8. sınıflarda dil bilgisi etkinliklerine ilişkin öğretmen görüşleri. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(5), 47-62.
• Çelik, Z. (2011). Ortaöğretime geçiş sınav sistemleri ve politikaları. 21. yüzyılda Türkiye’nin eğitim ve bilim politikalar. 21. Yüzyılda Türkiye’nin Eğitim ve Bilim Politikaları Sempozyumu’nda sunulmuş sözlü bildiri. 10-11 Aralık 2011, Ankara.
• Dolunay, A. (2010). Dil bilgisi öğretiminin amacı ve önemi. Türklük Bilimi Araştırmaları, (27), 275-284.
• Ekinci Çelikpazu, E. (2019). Dilin temel işlevi ve Türkçenin yapısı açısından 2018 Türkçe Dersi Öğretim Programı’ndaki dil bilgisi kazanımlarının aşamalılığı. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 107-125. https://doi.org/10.17556/erziefd.466384
• Erden, B. (2020). Türkçe, matematik ve fen bilimleri dersi beceri temelli sorularına ilişkin öğretmen görüşleri. AJER - Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 270-292.
• Gözlet, D. ve Cifci, M. (2021). Dil bilgisi öğretiminin Türkçe eğitimindeki yeri. Homeros, 4(1), 11-20. https://doi.org/10.33390/homeros.4.1.02
• Karakaya, F., Bulut, A. E. & Yılmaz, M. (2020). Fen lisesi öğretmenlerinin TEOG ve LGS sistemlerine yönelik görüşleri. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 116–126.
• Kertil, M., Gülbağcı Dede, H. & Gülen Ulusoy, E. (2021). Skill-based mathematics questions: what do middle school mathematics teachers think about and how do they implement them? Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 12(1) 151-186. https://doi.org/10.16949/turkbilmat.774651
• Kızkapan, O., & Nacaroğlu, O. (2019). Fen bilimleri öğretmenlerinin merkezi sınavlara (LGS) ilişkin görüşleri. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 9(2), 701-719.
• Korkmaz, C., & Şahin, M. (2019). Liselere kayıt sistemine yönelik öğretmen görüşleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(4), 9-20.
• Kuzu, Y., Kuzu, O. & Gelbal, S. (2019). TEOG ve LGS sistemlerinin öğrenci, öğretmen, veli ve öğretmen velilerin görüşleri açısından incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AEÜSBED), (1), 112-130. https://doi.org/10.31592/aeusbed.559002
• MEB. (2019). Türkçe Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar).
• Şad, S. N. & Şahiner, Y.S. (2016). Temel eğitimden ortaöğretime geçiş (TEOG) sistemine ilişkin öğrenci, öğretmen ve veli görüşleri. Elementary Education Online, 15(1): 53-76. https://doi.org/10.17051/io.2016.78720
• Şıvkın, S., Aksoy, V. C. & Gür Erdoğan, D. (2020). LGS’de sorulan PISA tarzı matematik sorularını doğru cevaplama ile okuduğunu anlama arasındaki ilişkinin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 148-159.
• Yağmur Şahin, E. & Abacı, E. (2019). Dil bilgisi öğretiminin önemi, amaçları ve ilkeleri: Bir literatür özeti. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 5(3), 286-294.
• Yin, R. (1984). Case study research: design and methods. (3. Basım). Sage Publications.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.