Anaokullarında Yürütülen Rehberlik Hizmetlerine İlişkin Yönetici, Öğretmen ve Veli Görüşlerinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 43 Sayı: 2, 721 - 818, 30.12.2024

Cansu Keskin , Fatih Camadan

https://doi.org/10.7822/omuefd.1368618

Öz

Bu araştırmada, anaokullarında yürütülen rehberlik hizmetlerine ilişkin yönetici, öğretmen ve velilerin görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, 2019-2020 Eğitim-Öğretim Yılı’nda Rize il merkezi ve ilçelerindeki anaokullarında görev yapan yöneticiler (n=20), okul öncesi öğretmenleri (n=24) ve çocuğu anaokulunda eğitim gören veliler (n=23) olmak üzere toplam 67 katılımcı ile yürütülmüştür. Araştırma kapsamında; 14 farklı okuldan katılımcı ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların belirlenmesinde maksimum çeşitlilik örneklemesi kullanılmıştır. Araştırma, nitel araştırma yaklaşımı çerçevesinde gerçekleştirilen bir durum çalışmasıdır. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Verilerin toplanması sürecinde yönetici, okul öncesi öğretmeni ve veliler ile yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırmada elde edilen veriler betimsel analizine tabi tutulmuştur. Araştırma sonucunda anaokulu yöneticileri, öğretmenleri ve velilerinin rehberlik hizmetleri kapsamında yapılan çalışmaları daha çok çevre ve veli ile ilişkiler ile yöneltme ve yerleştirme hizmetleri bağlamında algıladıkları belirlenmiştir. Eğitsel rehberlik çalışmaları kapsamında öğrencilerin; ilgilerinin, yeteneklerinin ve akademik ihtiyaçlarının tespiti ve geliştirilmesine yönelik olarak daha çok bilişsel gelişim çalışmalarının yapıldığı tespit edilmiştir. Kişisel-sosyal rehberlik çalışmaları kapsamında öğrencilerin, kişisel ve sosyal ihtiyaçlarının tespiti ve geliştirilmesine yönelik olarak daha çok sosyal gelişim çalışmalarının yapıldığı ortaya koyulmuştur. Mesleki rehberlik çalışmaları kapsamında ise öğrencilerin meslekleri tanımalarına ve meslekler ile ilgili fikir sahibi olmalarına yönelik olarak daha çok meslek sahibi kişilerle/kurumlarla çalışmaların yapıldığı belirlenmiştir. Rehberlik çalışmalarının yeterliliği/verimliliği ile ilgili olarak katılımcıların çoğunlukla olumlu yönde görüş bildirdikleri tespit edilmiştir. Bu sonuçlar ışığında anaokullarında görev yapan yöneticilere ve öğretmenlere yönelik gerçekleştirilen hizmet içi eğitimlerde rehberlik hizmetleri ile ilgili konulara daha çok yer verilebilir.

Anahtar Kelimeler

Anaokulu, Okul Öncesi Eğitim, Rehberlik Hizmetleri

Examining the Views of Administrators, Teachers and Parents on Guidance Services Provided in Kindergartens

Öz

In this study, it was aimed to examine the views of administrators, teachers and parents on guidance services carried out in kindergartens. The research was conducted with a total of 67 participants, including administrators (n=20), preschool teachers (n=24), and parents (n=23) whose children are studying in kindergartens in Rize city center and districts in the 2019-2020 academic year. Within the scope of the research; interviews were conducted with participants from 14 different schools. Maximum variation sampling was used to determine the participants. The research is a case study conducted within the framework of qualitative research approach. A semi-structured interview form developed by the researchers was used as a data collection tool. During the data collection process, face-to-face interviews were conducted with administrators, preschool teachers and parents. The data obtained in the study were subjected to descriptive content analysis. As a result of the research, it was determined that kindergarten administrators, teachers and parents perceived the activities carried out within the scope of guidance services mostly in the context of relations with the environment and parents and orientation and placement services. Within the scope of educational guidance activities, it was determined that cognitive development activities were mostly carried out to identify and develop students' interests, abilities and academic needs. Within the scope of personal-social guidance activities, it was revealed that more social development activities were carried out to identify and develop students' personal and social needs. Within the scope of vocational guidance studies, it was determined that studies were mostly carried out with professional people/institutions in order for students to recognize professions and have an idea about professions. Regarding the adequacy/efficiency of the guidance activities, it was determined that the participants mostly expressed positive opinions. In the light of these results, in-service trainings for administrators and teachers working in kindergartens may include more topics related to guidance services.

Anahtar Kelimeler

Kindergarten, Preschool Education, Counseling Services

Kaynakça

• Akgün, E. (2010). Okul öncesi öğretmenlerinin bakış açısıyla anasınıflarındaki rehberlik hizmetlerinin değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 9(2), 474-483.
• Akmatalieva, A. (2023). Kırgızistan’daki okul öncesi eğitim programlarının rehberlik problem alanlarına göre incelenmesi ve konuyla ilgili öğretmen görüşlerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi, Bişkek
• Aktepe, V. (2005). Eğitimde bireyi tanımanın önemi. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi, 6(2), 15-24.
• Aliyev, R., Ergüner Tekinalp, B., Ülker, R. & Shine Edizer, F. (2012). The perceptions of school counselors and principals towards new psychological counseling and guidance services in early childhood education in Turkey. Educational Sciences: Theory & Practice, 3083-3098.
• Alizamar, A., Ifdil, I. & Afdal, A. (2017). Guidance and counseling services for kindergarten. Advances in Social Science, Education and Humanities Research, 169.
• Anesty, E., Rosyidah, F. &Putra, J. (2022). Knowledge and ability of early childhood teachers in delivering career guidance to preschoolers. Professional Guidance and Counseling Journal, 3(1), 10-22.
• Apaydın Demirci, Z. & Arslan, E. (2018). Okul öncesi eğitim kurumlarında verilen yabancı dil eğitimi ve branş derslerine yönelik ebeveyn görüşlerinin incelenmesi. International Academic Research Congress, 1819-1826.
• Arslan Kılıçoğlu, E. (2013). Okul öncesi eğitimi öğretmenlerinin etkili rehberlik uygulamalarının gerçekleştirilmesinde eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Aslan, M. (2021). Ortaöğretim öğretmenlerinin okul rehberlik hizmetlerine ilişkin algıları. N. Tüfekçi, A. Korkut ve
• H. Karacan (Ed.), Eurasian Conference on Language & Social Sciences içinde (955-973 ss.). Gjakova: February.
• Atik, M., Şıvgın, K., Mumcu, E. & Bektaş, M. (2024). Okul-aile iş birliğinin önemine yönelik okul yöneticilerinin görüşleri. Ulusal Eğitim Dergisi, 4(1), 198-214.
• Avcı, C. & Sağsöz, G. (2018). Okul öncesi eğitimde görsel sanat etkinliklerinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(2), 403-412.
• Avcı, M. A. & Gültekin-Hatunoğlu, A. (2019). Türk eğitim sistemi içinde psikolojik danışmanlık ve rehberlik hizmetlerinde yaşanan problemler ve rehberlik hizmetlerinin eğitim sistemi içindeki yeri ve önemi. Sosyal Bilimler Dergisi, 6(41), 392-402.
• Aygün, E. (2022). Okul öncesi eğitim rehberlik programlarının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
• Aytaç, C. & Bozkurt, E. (2020). Okul rehberlik hizmetlerinden okul yönetimi ve öğretmenlerinin beklentileri. Academic Social Resources Journal, 5(13), 222-237.
• Bağçeli Kahraman, P., Şen, T., Alataş, S. & Tütüncü, B. (2018). Okul öncesi dönemde okula uyum sürecine ilişkin öğretmen görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 681-701.
• Balaban Gönen, S. (2021). Okul öncesi eğitimde psikolojik danışma ve rehberlik ihtiyaçları. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi. Kırşehir.
• Bayar, A. & Ekim, R. (2021). Sınıf rehber öğretmenlerinin bakış açısından rehberlik hizmetleri. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 6(2), 331-344.
• Bingöl, B. (2019). 11. Sınıf rehberlik programının öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Siirt Üniversitesi, Siirt.
• Bolattaş-Gürbüz, F. & Özer, N. (2023). Psikolojik danışman ve rehber öğretmenlerin anasınıflarında uygulanan rehberlik hizmetlerine ilişkin görüşleri. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 7(2), 125-142.
• Bozoklu, E. (2007). Okul öncesi eğitimde veli ve eğitimcilerin branş eğitimine bakış açılarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Büyükgöncü, N. (2013). Okul öncesi eğitim kurumlarında uygulanan bireyi tanıma tekniklerinin öğretmen görüşleri açısından değerlendirilmesi Kayseri ili örneği. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
• Büyükşahin Çevik, G. (2017). Examining pre-school teachers and parents’ views on counseling and guidance services in pre-school education. International Journal of Evaluation and Research in Education, 6(3), 207-215.
• Camadan, F. & Sezgin, F. (2012). İlköğretim okulu müdürlerinin okul rehberlik hizmetlerine ilişkin görüşleri üzerine nitel bir araştırma. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(38), 199-211.
• Can, E. & Nikolayidis, U. (2021). Okul rehberlik hizmetleri: bir durum çalışması. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31(2), 647-665.
• Cengiz Demir, Y. (2018). Ortaöğretim öğrencilerinin rehberlik dersine ve rehberlik dersi çalışmalarına ilişkin algılarının belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, Zonguldak.
• Chinekesh, A., Kamalian, M., Eltemasi, M., Chinekesh, S. & Alavi, M. (2014). The effect of group play therapy on social-emotional skills in pre-school children. Global Journal of Health Science, 6(2), 163.
• Çalış, N. (2019). Okul öncesi eğitimde uyum haftasına ilişkin öğretmen ve veli görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Çelik, N. & Daşcan, Ö. (2014). Son değişikliklerle okul öncesi eğitim programı ve etkinlik kitabı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Çıtak, Ş. & Birol, Z. N. (2019). Okul öncesi kurumlarından psikolojik danışma ve rehberlik servislerinin kaldırılmasına ilişkin yönetici ve öğretmen algılarının incelenmesi. TURAN-SAM Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergisi, 11(44), 255-264.
• Çivilidağ, A., Günbayı, İ. & Yörük, T. (2015). Eğitim örgütlerinde mesleki rehberlik çalışmalarına ilişkin nitel bir analiz: Antalya örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(38), 682-701.
• Çocuk, H. E., Yanpar Yelken, T., Emsal Aslantürk, İ. & Güçlü, M. (2013). Okul öncesi eğitim programı dil alanı ile ilgili etkinliklerin uygulanmasına ilişkin okul öncesi öğretmen görüşlerinin belirlenmesi. International Journal of Social Science, 6(7), 305-320.
• Çöp, E., Gül, Ş., Çakır, O. & Eker, C. (2023). Okul rehberlik hizmetlerine yönelik öğretmen görüşleri. Ulusal Eğitim Dergisi, 3(5), 774-793.
• Çullu, F. & Güleç, H. (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin okul öncesi eğitimine yönelik görüşleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(65), 764-774.
• Dilek, H. & Talu, E. (2021). Okul öncesi rehberlik hizmetlerinin değerlendirilmesi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 5(2), 384-409.
• Dilekmen, M. (2016). Okul psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri. İçinde C. Şahin (Ed.) Psikolojik danışma ve rehberlik (2. Baskı, s. 71-94). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Dirim, A. (2004). Kız meslek liseleri için okul öncesi eğitimi. İstanbul: Esin Yayınevi.
• Dönmez, Ş. & Aykaç, N. (2023). Evaluation of the problems in guidance and psychological counseling services in basic education: A meta-synthesis study. Journal of Mugla Sitki Kocman University Faculty of Education, 10(1), 142-159.
• Dursun, B. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin rehberlik yeterlilikleri ile çocukların duygularına verdikleri tepkiler ve öğretmenlik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Eray Alışkan, E. & Güneyli, A. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin Türkçe dil etkinliklerine ilişkin görüşleri: Lefkoşa örneği. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(3), 348-371.
• Erdemir, N. & Kış, A. (2017). Okul yöneticilerinin okul rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri ile ilgili görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(8), 34-47.
• Erdemir, N., Sumbas, E., Umur, Z., Genç, H. & Tunca, A. (2019). Ortaokul yöneticilerinin ve öğretmenlerinin psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri servisinden beklentileri (Malatya ili). Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(3), 2432-2443.
• Eren, R. (2014). Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı resmi ve bağımsız anaokullarındaki rehberlik ve psikolojik danışma faaliyetlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
• Eryetiş, M. V. (2016). Meslek seçimi ve mesleki rehberlik. Anadolu Bil Meslek Yüksekokulu Dergisi, (44). Evram, G., Akıntuğ, Y. & Baysen, E. (2019). Ortaöğretim kurumlarındaki rehber öğretmenlerin psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerine ilişkin yeterlik algıları. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 47, 116-133.
• Gençoğlu, C., Demirtaş Zorbaz, S., Demircioğlu, H. & Ekin, S. (2019). Psychological counseling and guidance services in early childhood education. Educational Policy Analysis and Strategic Research, 14(1), 6-23.
• Gök, M. (2016). Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin/servislerinin okul müdürleri tarafından algılanma düzeylerinin ölçülmesi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
• Gönen, M., Ünüvar, P., Bıçakçı, M., Koçyiğit, S., Yazıcı, Z., Orçan, M., Aslan, D., Güven, G. & Özyürek, A. (2010). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin dil etkinliklerini uygulama biçimlerinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(19), 23-40.
• Güler, M. & Çapri, B. (2019). Teacher’s opinions on the pre-school counselling program. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 9(2), 523-546.
• Güngör Aytar, A. & Öğretir, A. D. (2008). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki yabancı dil eğitimine ilişkin anne-baba ve öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(1), 13-30.
• Gürbüz, S. & Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Gürkan, T. (1982). Neden okul öncesi eğitim? Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(2), 215-219.
• Güven, S. (2006). Toplum bilimde araştırma yöntemleri. Bursa: Ezgi Kitabevi Yayınları.
• Haktanır, G. (2010). Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100’üncü yılına doğru ülkemizde okul öncesi eğitim. İçinde G. Haktanır (Ed.) Okul öncesi eğitime giriş (4. Baskı, s. 317-336). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Hatunoğlu, B. Y. (2021). Okul idarecilerinin psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerine dair izlenimleri: Betimsel bir araştırma. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education, 10(2), 119-129.
• Işıklı, M. (2021). Okul öncesi öğrencilerinin psikolojik danışma ve rehberlik ihtiyaçlarının ebeveyn görüşüne göre belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Ufuk Üniversitesi. Ankara.
• Işıkoğlu Erdoğan, N. & Akay, B. (2015). Okul öncesi eğitimde hikâye okuma ve öğretmen sorularının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36, 34-46.
• İncikabı, L. & Tuna, A. (2012). Türkiye ve Amerika eğitim sistemlerinin 60-72 aylıklar için geliştirilen okul öncesi matematik eğitimi programı açısından karşılaştırılması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3), 94-101.
• İşmen, A. E. G., Bekçi, B., Güler, Ç. Y. & Çayırdağ, N. (2007). İstanbul ili özel ve devlet okullarında mesleki rehberlik çalışmalarına ilişkin durum saptaması. Eurasian Journal of Educational Research, 27, 97-109.
• Kalender, B. & Kul, A. (2022). Okul psikolojik danışmanı bulunmayan ilkokullarda görev yapan sınıf öğretmenlerinin rehberlik hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin görüşleri. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 1-21.
• Kanak, M., Ersoy, M. & Yerliyurt, N. S. (2018). Okul öncesinde rehberlik hizmetlerinin gerekliliğinin rehber öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Ekev Akademi Dergisi, 22(76), 187-208.
• Karaman, Ö. (2021). Okul psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri uygulamalarının odak grup görüşmesi yöntemi ile değerlendirilmesi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 13(24), 294-307.
• Karataş, Z. & Şahin Baltacı, H. (2013). Ortaöğretim kurumlarında yürütülen psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerine yönelik okul müdürü, sınıf rehber öğretmeni, öğrenci ve okul rehber öğretmeninin (psikolojik danışman) görüşlerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 427-460.
• Katrancı, M. (2014). Okul öncesi eğitim ve önemi. İçinde S. Seven (Ed.) Okul öncesi eğitime giriş (s. 2-14). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Kılıç, F. (2010). İlköğretim birinci kademe yönetici, sınıf rehber öğretmeni ve rehber öğretmenin rehberlik görevleri ile ilgili bilgi düzeyi ve okul rehberlik hizmetleri hakkındaki görüşlerinin incelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Kırdök, O. (2018). Okul öncesi ve ilkokulda mesleki rehberlik. İçinde Z. Hamamcı & F. Türk (Ed.). Okul öncesi ve ilkokulda psikolojik danışma ve rehberlik (s. 129-141). Ankara: Nobel.
• Kızıltaş, E., Ertör, E. & Karademir, A. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin hazırladıkları etkinlik planlarında sosyal ve duygusal gelişim alanlarına yer verme düzeyi. Mediterranean Journal of Humanities, 8(1), 247-257.
• Korkmaz, R. B. (2021). Okul öncesi eğitimde rehberlik ve psikolojik danışmanlık hizmetlerine ilişkin öğretmen görüşleri: Yozgat ili örneği. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Yozgat Bozok Üniversitesi, Yozgat.
• Kuru Turaşlı, N. (2010). Okul öncesi eğitimin tanımı kapsamı ve önemi. İçinde G. Haktanır (Ed.) Okul öncesi eğitime giriş (4. Baskı, s.1-23). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kutlu Abu, N. & Kayar, Z. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin aile katılımına yönelik görüşlerinin derinlemesine incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 54, 156-183.
• Kutlu, M. &Atli, A. (2011). İlköğretim ve ortaöğretim okullarında verilen mesleki rehberlik hizmetlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. e-Journal of New World Sciences Academy Education Sciences, 6(2), 1477-1489.
• Küçük Şahin, İ. & Tortop, H. S. (2019). Gelişimsel oyun terapisinin okul öncesi dönemde kullanımı. Üstün Zekalılar Eğitimi ve Yaratıcılık Dergisi, 6(2), 65-73.
• Meşeci, F., Özcan, N. & Bozdemir, P. (2007). Öğretmen ve müdürlerin okul psikolojik danışma ve rehberlik servisine yönelik algıları. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(7), 157-171.
• Mıhcıoğlu, A. (2023). İlkokul müdürlerinin okul rehberlik hizmetlerine ilişkin tutumları; Samsun örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(143), 220-246.
• Myers, J.E., Shoffner, M. & Briggs, M. (2002). Developmental counseling and therapy: An effective approach to understanding and counseling children. Professional School Counseling, 5, 194-202.
• Nazlı, S. (2008). Öğretmenlerin değişen rehberlik hizmetlerini ve kendi rollerini algılamaları. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(20), 11-25.
• Oksal, A. & Güner, F. (2018). Fransa ve Türkiye’deki okullarda yürütülen rehberlik hizmetlerinin incelenmesi: karşılaştırmalı durum çalışması. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 14(3), 231-249.
• Otrar, M. (2009). Rehberlik türleri. İçinde S. Akbaba ve A. Bilgin (Ed.). Rehberlik (s. 43-82). İstanbul: Lisans Yayıncılık.
• Özabacı, N., Sakarya, N. & Doğan, M. (2008). Okul yöneticilerinin okuldaki psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(19), 8-22.
• Özal Göncü, İ. (2010). Okul öncesi eğitimde müzik eğitiminin temel sorunları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2), 355-362.
• Özbay, Y. (2010). Kişisel rehberlik. İçinde G. Can (Ed.). Psikolojik danışma ve rehberlik (11. Baskı, s. 117-147). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Özçelik, İ., İskender, M. & Palancı, M. (2000). İlköğretim okullarında rehberlik hizmetlerinin değerlendirilmesi. PAÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 48-50.
• Özkan, B. & Girgin, F. (2014). Okul öncesi öğretmenlerinin görsel sanat etkinliği uygulamalarını değerlendirmesi. Electronic Journal of Vocational Colleges. 79-85.
• Özkaya, G. M. (2012). Ortaöğretim kurumlarında görev yapan yöneticilerin rehberlik hizmetlerine ilişkin görüşleri (Diyarbakır ili örneği), Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Dicle Üniversitesi, Diyarbakır.
• Özyürek, A. & Aydoğan, Y. (2011). Okul öncesi öğretmenlerinin serbest zaman etkinliklerine ilişkin uygulamalarının incelenmesi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41-58.
• Özyürek, R. & Yiğit, S. (2022). Okul psikolojik danışmanlarının yürüttükleri çalışmaların veli görüşlerine göre değerlendirilmesi. Okul Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 5(2), 56-86.
• Pekdoğan, S. & Kanak, M. (2019). Okul öncesi eğitimin ilkokul sürecindeki sosyal davranışlara yansıması. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 24(3), 906-917.
• Pekince, P. & Avcı, N. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin erken çocukluk matematiği ile ilgili uygulamaları: etkinlik planlarına nitel bir bakış. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 2391-2408.
• Poyraz, C. (2007). Orta dereceli okullarda yürütülen rehberlik hizmetleri üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Sağlam, M., Özbay-Karlıdağ, İ. & Korkmaz, R. B. (2021). Preschool teachers’ views on guidance and psychological counseling services in early childhood education. Education Quarterly Reviews, 4(4), 124-132.
• Schmidt, H. M., Burts, D. C., Durham, R. S., Charlesworth, R. & Hart, C. H. (2007). Impact of the developmental appropriateness of teacher guidance strategies on kindergarten children’s inter personal relations. Journal of Research in Childhood Education, 21(3).
• Sezer, C. (2010). Okul öncesi öğretmenlerinin ölçme değerlendirmeyi kullanma düzeylerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Şimşek, E. E. & Şimşek, B. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin Türkçe etkinlikleri uygulamalarına yönelik görüşlerinin incelenmesi. Turkish Studies-Educational, 15(3), 2085-2100.
• Tagay, Ö. & Çakar, F. S. (2017). Okullarda yürütülen psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerine ilişkin okul psikolojik danışmanlarının görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 1168-1186.
• Tekin, G. (2012). Counseling and guidance services in early childhood education: The case of public preschools in Malatya, Turkey. US-China Education Review, 10, 875-880.
• Tekin, G. & Sezer, Ö. (2010). Applicability of play therapy in Turkish early childhood education system: today and future. Procedia Social and Behavioral Sciences, 5, 50-54.
• Turan, F. (2016). Okul öncesi eğitim kurumlarında eğitim öğretim faaliyetlerinin denetimi. International Journal of Eurasia Social Sciences, 7(23), 94-119.
• Turan, F. & Ulutaş, İ. (2016). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki resimli öykü kitaplarının özellikleri ile öğretmenlerin bu kitapları kullanma durumlarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 21-45.
• Tuzgöl Dost, M. (2020). Okul psikolojik danışmanlarına göre ilkokullardaki rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin durumu ve sorunları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(76), 1673-1690.
• Türkyılmaz, M. İ. & Pekdoğan, S. (2019). 6-7 yaş çocuklarda okul öncesi eğitimin ilkokul birinci sınıftaki sosyal yeterlik ve hazır bulunuşlukla ilgisi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(42), 159-174.
• Uyanık, Ö. & Kandır, A. (2010). Okul öncesi dönemde erken akademik beceriler. Kuramsal Eğitimbilim, 3(2), 118-134.
• Uygun, N. & Kozikoğlu, İ. (2019). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden çocukların sosyal yetkinlik davranışlarının incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 20(1), 305-321.
• Uz Baş, A. (2009). Rehberlikte hizmet türleri. İçinde B. Aydın (Ed.) Rehberlik (2. Baskı, 83-116). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Uz, F. (2019). Mesleki rehberlik çalışmalarına ilişkin nitel bir çözümleme: Nilüfer İMKB ve Tofaş Fen Liseleri örneği. Sosyal Bilimler Dergisi, 6(35), 600-624.
• Uzun, H. (2007). Malatya ilinde okul öncesi eğitim programının uygulanmasında öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi (anasınıfları üzerine bir çalışma). Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Uzun, İ. (2018). Öğretmenlerin ve okul yöneticilerinin okul rehberlik hizmetleri ve psikolojik danışman ile ilgili metaforik algılarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Biruni Üniversitesi, İstanbul.
• Üstündağ Budak, M. (2016). Okul öncesinde rehberlik ve psikolojik danışmanlık: gelişim süreçleri ve bağlanma kuramı üzerinden bakış. İçinde H. Uşaklı (Ed.) Hayat boyu kapsamlı rehberlik ve psikolojik danışma (s.124-140). Ankara: Pegem Akademi yayıncılık.
• Waliski, A. D. & Carlson, L. A. (2008). Group work with preschool children: effect on emotional awareness and behavior. The Journal for Specialists in Group Work, 33(1), 3-21.
• Yalman-Polatlar, D. & Öztabak, M. Ü. (2022). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki rehberlik ve psikolojik danışma çalışmalarının değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 55:217-240.
• Yazlık, D. Ö. & Öngören, S. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin matematik etkinliklerine ilişkin görüşlerinin ve sınıf içi uygulamalarının incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 1264-1283.
• Yerlikaya, İ. (2014). Evaluation of guidance services in pre-school education an institutions regarding the views of the school counselor, teacher and parent. International Journal of Academic Research, 6(1), 460-468.
• Yerlikaya, İ., Sak, R. & Şahin Sak, İ.T. (2014). Okul öncesi eğitimde psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri: okul öncesi öğretmen adaylarının ve psikolojik danışman adaylarının görüşleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 286-299.
• Yeşilyaprak, B. (2013). 21. Yüzyılda eğitimde rehberlik hizmetleri (21. Baskı). Ankara: Nobel.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz Topuz, G. (2015). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin çocukları tanıma ve değerlendirme amaçlı yapılan çalışmalara ilişkin görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Yorgun, A., Mert, S. & Köksal, G. (2019). Okul yöneticileri ve okul psikolojik danışmanları perspektifinden okul psikolojik danışmanlık ve rehberlik hizmetlerinin incelenmesi. Okul Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 2(2), 166-198.
• Yüksel Şahin, F. (2008). Ortaöğretimdeki öğrenci görüşlerine göre psikolojik danışma ve rehberlik (pdr) hizmetlerinin değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(2), 1-26.
• Yüksel Şahin, F. (2016). Okul psikolojik danışmanlarının okullarında verdikleri psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerini değerlendirmeleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(1), 281-298.
• Yüksel, M., Kurtuluş Küçükoğlu, E. & Ünsal, F. Ö. (2013). Analyzing the school readiness of preschoolers from the aspect of the socials skills when they start primary school. International Journal on New Trends in Education and Their Implications, 4(2), 98-112.