Uyum ve Davranış Problemi Gösteren Çocukların Ebeveynlerinin Değer Algılarına İlişkin Görüşleri

Year 2018, Volume: 8 Issue: 15, 719 - 774, 31.08.2018

Figen Ezgin , Bülent Dilmaç

https://doi.org/10.26466/opus.447988

Cited By: 2

Abstract

Bu araştırmada
çocuklarda görülen davranış ve uyum problemi üzerinde ebeveynlerinin değer
algılarının etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma grubu amaçlı örnekleme
türlerinden ölçüt örnekleme yoluyla seçilmiştir. Ölçüt olarak, katılımcının
ebeveyn olması (anne ya da baba), çocuğunun 5-11 yaş aralığında ve okul öncesi
eğitime ya da ilköğretime devam ediyor olması esas alınmıştır. Ayrıca bu
çocuklarda alanda çalışan uzman tarafından en az bir uyum veya davranış
problemi gözlenmiş olması gerekmektedir. Bu ölçütleri karşılayan 30 gönüllü
ebeveyn araştırmanın çalışma grubunu oluşturmaktadır. Yapılan çalışmada nitel araştırma
yönteminden yararlanılmıştır. Örneklem grubundaki ebeveynlerle, yarı
yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılarak yapılan görüşme sonucunda elde
edilen verilerin çözümlenmesinde içerik analizi tekniği kullanılmıştır.
Bulgulara göre çalışma grubundaki ebeveynler çocuklarında olumsuz uyum ve
davranış problemlerinin ortaya çıkış ve seyrinde önemli bir faktördür. Analiz
sonuçları değer algılarının diğer normlarda olduğu gibi ebeveynlik kurumu
üzerinde de belirleyici ve yönlendirici olduğunu ortaya koymaktadır.
Çocuklarını önemsedikleri şüphe götürmeyen ve değer kazandırmada temel sorumluk
sahibi olan ebeveynlerin bu sorumluğu yerine getirebilme konusunda çeşitli
hatalar, eksikler ve yetersizlikler içerisinde olduğu görülmektedir. Bunların
yanında anne babaların bu süreçte ciddi derecede bilinçsiz, yalnız ve desteksiz
olduğu gerçeği karşımıza çıkmaktadır. 

Keywords

Değer, Ebeveyn, Çocuk, Davranış ve Uyum Problemleri

Views of Parents That Have Children With Adaptation and Behavior Problems About Values

Abstract

In this study, it was aimed
to examine the effect of parents' perception of the problem of behavior and
adjustment seen in children.The study group was selected by sampling from the
purposeful sampling types.As a criterion, it is assumed that the participant is
parent (mother or father), the child is in the age of 5-11 years and pre-school
education or primary education continues.In addition, at least one compliance
or behavioral problem must be observed by the field worker with these
children.30 volunteers who meet these criteria form the working group of the
parental researchers. Qualitative
research method was used in the study.The content analysis technique was used
to analyze the data obtained from the interview with the parents in the
sampling group using the semi-structured interview technique.According to
findings, parents in the study group are an important factor in the emergence
and progress of negative adjustment and behavior problems in children.The
results of the analysis reveal that the perception of value is also normative
and guiding on the parenting institution as well as other norms.Parents who
have no doubt about their children and who have a fundamental responsibility
for bringing in value seem to have various faults, deficiencies and
inadequacies in fulfilling this responsibility.In addition, the fact that
parents are seriously unconscious, lonely, and unsupported by this process is a
reflection of the fact that.

Keywords

Value, Parent, Child, Behavior and Adaptation Problems

References

• Adler, A. (2014). Çocuk eğitimi. İstanbul: Cem Yayınevi.
• Akkoyunlu, B. ve Tuğrul, B. (2002). Okulöncesi çocukların ev yaşantısındakı teknolojik etkileşimlerin bilgisayar okuryazarlığı becerileri üzerindeki etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 12-21.
• Aktay, A. (2008). Yönetici ve öğretmenlerin değer tercihleri ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Arabacı, İ. B. ve Akgül, T. (2013). Elazığ ilinde uygulanan etkinlik temelli değer öğretimi uygulamalarının değerlendirilmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(25), 7-31.
• Arpacı, F. ve Bekar, A. (2013). Çocukların büyük ebeveynleri ile etkileşimlerine ilişkin görüşleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 29, 11-29.
• Ateş, S. (2014). Davranım bozukluğu tanısı alan ergenlerin ebeveynlerinde psikopatolojik özellikler ve cinsiyetlerine göre karşılaştırılması. Tıpta Uzmanlık Tezi. İstanbul Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Has. Eğt. ve Arş. Hastanesi, İstanbul.
• Avcı, A. (2010). Aile yapı ve atmosferinin okul şiddetine etkisi. Değerler Eğitimi Dergisi, 8(10), 7-52.
• Ayan, S. (2007). Aile içinde çocuğa yönelik şiddet (Sivas ilköğretim ikinci kademe öğrencileri üzerine bir inceleme). Yayımlanmamış Doktora Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas.
• Aydın, B. (1997). Çocuk ve ergen psikolojisi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Vakfı.
• Aydın, M. (2011). Değerler işlevleri ve ahlak. Eğitime Bakış Dergisi, 7(19), 39-45.
• Bakırcıoğlu, R. (2002). Çocuk ruh sağlığı ve uyum bozuklukları. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Balat, G. U., Beceren, B. Ö. ve Özdemir, A. A. (2011). The evaluation of parents’ views related to helpin pre-school children gain some universal values. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 15, 908-912.
• Batmaz, V., ve Aksoy, A. (1995). Türkiye'de televizyon ve aile:(Elektronik Hane);(Aralık 1993-Aralık 1994). Ankara: TC Basbakanlık Aile Araştırma Kurumu
• Baydar, N., Akçinar, B. ve İmer, N., (2012). Kültür ve ana-babalık: kuram ve uygulama çıkarsamaları. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
• Baysal, N. Z. (2009). Demokrasi eğitimi için karar verme modelinin kullanılması: İlköğretim üçüncü sınıf hayat bilgisi dersi örneklemesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(1), 53-84.
• Beck, A. T. (1976). Cognitive therapy and the emotional disorders. New York: International Universities Press.
• Bilgin, M. (2001). Üniversite Öğrencilerinin Değerlerinin ve Fonksiyo-nel Olmayan Tutumlarının Bazı Değişkenler Açısından İrdelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(8).
• Bolay, S. H. (2007). Aşkın değerler buhranı. R. Kaymakcan ve digerleri (Edt.), Değerler ve eğitimi uluslararası sempozyumu içinde (sf. 55-69).
• Bozgeyikli, H. (2010). The relationship between high school students' psychological needs and human value perceptions, Procedia Social and Behavioral Sciences, 9, 1798-1804.
• Buğdaycı, G. (2008). Üniversite öğrencilerinin sigara alkol ve madde kullanımını etkileyen sosyal kültürel ve ekonomik süreçler. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Burroughs, J. E. ve Rındfleısch, A. (2002). Materialism and well-being: a conflicting values perspective. Journal of Consumer Research, 29, 348–370.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. Ve Demi-rel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Atıf İndeksi, 1-360.
• Campbell, S. B. (1994). Hard to Manage Preschool boys: Externalizing Behavior, social Competence and Family Context at Two Year Follow up. Journal of Child Psychology, 22, 147- 166.
• Cengiz, M. (2008). Çocukların aile içi şiddete uğramasına neden olan sosyo- ekonomik faktörler. Yüksek lisans tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.
• Cüceloğlu, D. (2006). İçimizdeki biz “Kalite Bilincinin Temeli”. İstanbul: Sistem .
• Çoşkun, Y. ve Yıldırım, A. (2009). Üniversite öğrencilerinin değer düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 311-328.
• Çakaloz, B., Akay, A. P., ve Günay, T. (2007). Karşıt olma karşı gelme bozukluğunun eşlik ettiği ve etmediği dikkat eksikliği hipe-raktivite bozukluğu tanılı çocukların davranışsal sorunlar, ders başarısı ve akran ilişkileri açısından değerlendirilmesi. Yeni Symposium, 45, 84-92.
• Çakmaklı, K.(2009). 100 soruda çocuk, ergen ve aile. İstanbul: Nobel Yayınları.
• Çalık, D. (2002). İlköğretim okullarında demokrasi eğitimi üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Celal Bayar Üniversitesi, Manisa.
• Dadds, M. R, Sanders, M. R., Morrison, M. ve Rebgetz, M.(1992). Childhood deppression and conduct disorder: II. an analysis of family interaction patterns in the home. J Abnorm Psychol, 101(3), 505-513.
• Demir, M. (2010). Değerler eğitimi uluslararası konferans bildirileri. İstanbul: Damla Yayınevi.
• Demirel, M., Yörük, M., ve Özkan, O. (2012). Çocuklar için güvenli internet: güvenli internet hizmeti ve ebeveyn görüşleri üzerine bir araştırma-safe internet for children: a study on safe internet service and parental views. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(7), 54-68.
• Deniz, M. E. (2011). Erken çocukluk döneminde gelişim. Ankara: Ertem Basım.
• Dilmaç, B. (1999). İlköğretim öğrencilerine insani değerler eğitimi verilmesi ve ahlaki olgunluk ölçeği ile eğitimin sınanması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Dilmaç, B. (2007). Fen lisesi öğrencilerine insani değerler eğitiminin verilmesi ve insani değerler ölçeği ile sınanması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya
• Dilmaç, B. (2012). İnsanca değerler eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Dilmaç B. ve Şimşir Z. (2016). Ailede Değerler Eğitimi. B. Dilmaç, H. H. Bircan (Edt.). Değerler Bilançosu Sarı Kitap içinde. Konya: Çizgi Kitabevi.
• Dilmaç, B. ve Ulusoy, K. (2016). Değerler Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi
• Donovan, J., Jessorr, R., Costa, F.M (1991). Adolescent health behavior and conventionality unconventionality: an extension of problem-behavior theroy. Health Psychology, 10, 52-61.
• Dönmezer, İ. (1999). Ailede iletişim ve etkileşim: sağlıklı insan, sağlıklı aile. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Ekşi, H. (2006), Din eğitimi gençlik ve kişilik. Hayati Hökelekli (Ed.), Gençlik din ve değerler eğitimi içinde. (ss. 181-216). İstanbul: Merkezi Yayınları.
• Elder, G.H., Liker, L.K., Cross, C.E (1984). Parent-child behavior in the great depression: life course and intergenerational influences. Life Span Development and Behavior, 6, 109-158.
• Engin, E. C. (2015).Bir aile hekimliği bölgesinde kayıtlı 6-18 yaş arası çocuk ve ergenlerde görülen davranış ve uyum problemlerinin; bu çocuk ve ergenlerin ailelerinin demografik özellikleri, tutum ve davranışlarıyla olan ilişkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Üsküdar Üniversitesi, İstanbul.
• Erdem, A. R. (2003). Üniversite kültüründe önemli bir unsur: Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(4), 55-72.
• Erder, G. (2010). Work Family Conflict and Children’s Externalizing and İnternalizing Problems: The Mediating Role of Parenting. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Koç Üniversitesi, İstanbul.
• Eroğlu, S.E., Işıklar, A. & Bozgeyikli, H. (2006). Research of university students academic emotions regarding some variables: selçuk university faculty of education sample, Georgian Electronic Scientific Journal: Education Science and Psychology, 2(9), 33–42.
• Esmer, Y. (1998). Ahlaki değerler ve toplumsal değişme. T. B. Akademisi içinde, Türkiye‘de Bunalım ve Demokratik Çıkış Yolları (s. 423). Ankara: TÜBİTAK
• Garner, H.E., Stein, J.A (1998). Values and the family. Youth and Society, 30(1). 89-121.
• Goodman SH, Gotlib IH (1999). Risk for psychopathology in the children of depressed mothers: a developmental model for understending mechanisms of transmission. Psychol Rev, 106(3), 458-490.
• Gordon, T. (2010). Etkili ana-baba eğitimi. Tekin, D., Özkan, N.(Çev). İstanbul: Profil Yayıncılık.
• Gökçek, B. S. (2007). 5–6 yaş çocukları için hazırlanan karakter eğitimi programının etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara üniversitesi, İstanbul.
• Gömleksiz, M. N., Kan, Ü. A. ve Cüro, E. (2010). İlköğretimde demokrasi eğitimine bir örnek: okul öğrenci meclisleri (Elazığ İli Örneği). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 123-146.
• Güler, G., Sungur, M. A. ve Kütük, M. Ö. (2017). Suça sürüklenen çocukların klinik ve sosyodemografik özelliklerinin değerlendirilmesi. Adli Tıp Bülteni.
• Güngör, E. (1998). Değerler psikolojisi üzerine araştırmalar. İstanbul: Ötüken Neşriyat
• Gürcan, A. (2010). Değerler eğitimi uluslararası konferans bildirileri, Meb. İstanbul: Yayınevi. Damla
• Güroğlu, İ. (2012). Can the supportnetworks help mothers with high levels of depressive symptoms. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Koç Ün-iversitesi, İstanbul.
• Habermas, J., ve Siebeneichler, F. B. (2003). Direito e democracia: entre facticidade e validad. Rio de Janeiro: Tempo Brasileiro.
• Haktanır, G., ve Baran, G. (1998). Gençlerin benlik saygısı düzeyleri ile anne baba tutumlarını algılamalarının incelenmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 5(3), 134-141.
• Hammen C, Shih J, Altman T ve ark. (2003). Interpersonel impairment and the prediction of depressive symptoms in adolescent children of depressed and nondepressed mothers. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry, 42(5), 571-577.
• Hökelekli, H. (2011). Ailede, okulda, toplumda değerler psikolojisi ve eğitimi. İstanbul: Timaş Yayınları.
• İskender, M., Akgül, Ö. ve Gülşah, T. U. R. A. (2016). Ruh sağlığı uz-man ve öğrencilerinin kişisel değerlerinin hayat amaçları ve dindarlık eğilimleriyle ilişkisi. değerler Eğitimi Dergisi, 14(31), 135-158.
• JacQuin, G. (1964). Çocuk Psikolojisinin ana çizgileri. Toprak, M.( Çev). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Karaca, Y., Pekyaman, A., ve Güney, H. (2007). Ebeveynlerin televiz-yon reklam içeriklerinin çocuklar üzerindeki etkilerini etik açıdan algılamalarına yönelik bir araştırma. Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2).
• Kasser, T., ve Ahuvıa, A. C. (2002). Materialistic Values And Well-Being İn Business Students. European Journal Of Social Psychology, 32, 137-146.
• Kaymakcan, R. (2007). Bir Değer Olarak Hoşgörü ve Eğitimi. Değerler Eğitimi Merkezi Dergisi, 2(6), 114-119.
• Kaymakcan, R. ve Meydan H. (2014). Ahlak, Değerler ve Eğitimi. İstanbul: Dem Yayınları
• Keng, K. A., Jung, K., Jiuan, T. S., ve Wirtz, J. (2000). The influence of materialistic inclination on values, life satisfaction and aspira-tions: An empirical analysis. Social Indicators Research, 49(3), 317-333.
• Kerschensteiner, G. (1954). Georg Kerschensteiner oder die Revolution der Bildung. Bruckmann.
• Keskin, U. (2014). Sınıf Öğretmeni Adaylarının İnsani Değerlere Sahip Olma Düzeylerinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Keskin, Y. (2016). Değer, İnanç ve Norm İlişkisi. Değerler Bilançosu. Bircan, H. H. ve Dilmaç, B.(Ed.). Sarı Kitap. Konya: Çizgi Yayınevi.
• Keskin, Y. (2016). Din Eğitimi ve Değer Eğitimi İlişkisi. Değerler Bilançosu. Bircan, H. H. ve Dilmaç, B.(Ed.). Sarı Kitap. Konya: Çizgi Yayınevi.
• Kim, J. ve Cicchetti, D. (2004). A longitudinal study of child maltreat-ment, mother-child relationship quality and maladjustment: the role of self-esteem and social competence. Journal of Abnormal Child Psychology, 32(4), 341-354.
• Koç, B. (2009). Okullarda şiddet (Lise öğrencilerinde şiddet saldırganlık ve dindarlık ilişkisi). Ankara: Araştırma Yayınları.
• Kohen, E. (1989). Anaokulu çocuklarının mizaç özelliklerinin anne ve babaları tarafından değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Kovacs, S.M. (2010). The role of mother-child relationshıp quality in the link between maternal psychological control and internalized maladjustment in early adolescence. Unpublished Doctoral Dissertation, Universi-ty of Maryland.
• Kuçuradi, İ. (1998). İnsan ve değerleri. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
• Kula, M. N. (2001), Kimlik ve din, ergenler üzerine bir araştırma. İstanbul: Ayışığı Kitapları.
• Kulaksızoğlu, A. (1989). Ergen-aile çatışmaları ile annenin tutumları arasındaki ilişki ve ergenin problemleri. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 71-87.
• Kulaksızoğlu, A. (2011). Farklı gelişen çocuklar. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kumbasar, E. (2011). Muzaffer İzgü’nün romanlarının değerler eğitimi açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Kumru, A. ve Öztürk, P. (2012). Kültür ve ana-babalık: Kuram ve uygulama çıkarsamaları. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
• Kuş, Z. (2012). İlköğretim öğrencilerinin demokrasi algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Doktora Tezi, Gazi Üniverstesi, Ankara.
• Küçükcan, T. ve Köse, A. (2000). Doğal afetler ve din. İstanbul: TDV Yayınları
• Maccoby, E, E. ve Mnookin, R. H. (1992). Dhiding the chiıd: Social and legal dilemmas of custody. Cambridge: MA: Harvard University Press.
• Meaney, M.H. (1979). A Guide for implementing values education in the primary grades. Seattle university.
• MEB.(2012). Aile ve tüketici hizmetleri: http://www.megep.meb.gov.tr. (Erişim tarihi: 14.04.2017).
• Neslitürk, S. (2013). Anne değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocuklarının sosyal beceri düzeyine etkisi. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, İzmir.
• Oruç, C., (2010). Okul öncesi dönem çocuğunda ahlaki değerler eğitimi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi, 1(2), 37-61.
• Öç, Ö. Y., Şişmanlar, Ş. G., Ağaoğlu, B., Tural, Ü., Önder, E., ve Kara-kaya, I. (2006). Anne babalarında ruhsal bozukluk olan çocukların ruhsal durumlarının değerlendirilmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 9(1), 123-30.
• Özbey, S. (2010). Okul öncesi çocuklarda uyum ve davranış problemleriyle başa çıkmada ailenin rolü. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 21(21).
• Özdemir, Y. ve Koruklu, N. (2011). Üniversite öğrencilerinde değerler ve mutluluk arasındaki ilişkinin incelenmesi. YYÜ, Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 190-210.
• Özensel, E. (2004). Türk toplumunda çocuğun yetiştirilmesinde annenin rolü: Konya ili örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, 2(6), 77-96.
• Özgüven, İ. E. (1994). Psikolojik Testler. Ankara: PDREM Yayınları.
• Özkan, Y. M. (2008). Aile içinde çocuğa yönelik şiddet: Muğla/Milas Uğurlu Özbilim dershanesi OKS öğrencileri örneği. Yüksek lisans tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas.
• Öztürk Samur, A. (2011). Ayrıntılı değerler eğitimi programının 6 yaş çocuklarının sosyal ve duygusal gelişimine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Peker, H. (2013). Zor çocuk yoktur. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Peterson, J. L., ve Zill, N. (1986). Marital disruption, parent-child relationships, and behavior problems in children. Journal of Marriage and the Family, 295-307.
• Reid, W. J., ve Crisafulli, A. (1990). Marital discord and child behavior problems: A meta-analysis. Journal of Abnormal Child Psychology, 18(1), 105-117.
• Ryff, C. D., ve Keyes, C. L. M. (1995). The structure of psychological well-being revisited. Journal of Personality and Social Psychology, 69, 719-727.
• Savaşır, I., Boyacıoğlu, G. ve Kabakçı, E. (1996). Bilişsel davranışçı terapiler. , Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• Saydam, R. G. ve Gençöz,T. (2005). Aile ilişkileri,ebeveynin çocuk yetiştirme tutumu ve kendilik değerinin gençler tarafindan belirtilen davranış problemleri ile olan ilişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 20(55), 61-74
• Seki, T. (2014). Ergenlerin sosyal görünüş kaygıları ve öznel iyi oluşlarının sahip oldukları değerler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
• Stadelmann, S., Perren, S., Von Wyl, A. ve Von Klitzing, K. (2007). As-sociations between family relationships and symptoms/strengths at kindergarten age: what is the role of children's parental representations? Journal of Child Psychology and Psychiatry, 48(10), 996-1004.
• Tahiroğlu, M. ve Aktepe, V. (2015). Değerler eğitimi yaklaşımlarına göre geliştirilen etkinliklerin demokratik algı ve davranışlar üzerine etkisi. Değerler Eğitimi Dergisi, 30, 309-345.
• Telef, B. B., Uzman, E., ve Ergün, E. (2013). Öğretmen adaylarında psikolojik iyi oluş ve değerler arasındaki ilişkinin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 8(12).
• Turecki, S., ve Tonner, L. (2012). Zor çocuk. Büyükbal, B.(Çev.). İstanbul: Optimist yayıncılık.
• Türkkent, E. (2012). Okul öncesi dönem çocuklarının televizyondan etkilenmeleri konusunda anne ve öğretmen görüşleri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Burdur.
• Uluğtekin, S. (1976). Çocuk yetiştirme yöntemleri açısından ana-baba-çocuk ilişkileri ana-baba davranışları ile çocuğun saldırganlık ve bağımsızlık eğilimi arasındaki ilişkilerin araştırılması. Yayınlanamamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Uslu, M. (2003). İlköğretim 2. kademede demokrasi eğitimi öğretmen ve öğrencilerin demokratik davranışlar sergileme düzeyleri. Yayınlanamamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Uysal, A. (2003). Şiddet karşıtı programlı eğitimin öğrencilerin çatışma çözümleri, şiddet eğilimleri ve davranışlarına yansıması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Vansteenkıste, M., Durıez, B., Sımons, J., ve Soenens, B. (2006). Materi-alistic values and well-being among business students: further evidence of their detrimental effect. Journal Of Applied Social Psychology, 36, 2892-2908.
• Whaley SE, Pinto A, Sigman M ve ark. (1999) Characterizing interac-tions between anxious mothers and their children. J Consult Clin Psychol, 67, 826-836.
• Yağcı, E. (1997). Sınıf içi demokratik öğretimin öğrenci erişisi ve akademik benlik etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi: Ankara.
• Yapıcı, A. ve Zengin, Z. S. (2003). İlahiyat fakültesi öğrencilerinin değer tercihleri sıralaması üzerine psikolojik bir araştırma: Çukurova üniversitesi ilahiyat fakültesi örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(4), 173-206
• Yalar, T. ve Yelken, T. Y. (2011). Değerler eğitiminin iyileştirilmesi ile ilgili öğretmen görüşlerinin belirlenmesi ve bir program modülü örneğinin geliştirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 38(38).
• Yaşar Ş. ve Çengelci T. (2009). Views of students’ parents regarding values edution in primary education in Turkey. Paper presented at Inter-national Conference on Primary Education, Hong Kong.
• Yavuzer, H. (2005). Doğum öncesinden ergenlik sonuna çocuk psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Yavuzer, H. (2011). Çocuğu anlamak ve tanımak. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Yeşil, R. (2004). İnsan hakları eğitiminde yöntem. G.Ü. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 35-41.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, A. (2000). Eşler Arasındaki Uyum ve Çocuğun Algıladığı Anne-baba Tutumu ile Çocukların, Ergenlerin ve Gençlerin Akademik Başarıları ve Benlik Algıları Arasındaki İlişkiler. Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• Yılmaz, A. (2001). Eşler arasındaki uyum: kuramsal yaklaşımlar ve görgül çalışmalar. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 4(4).
• Yılmaz, K. (2006). İlköğretim okulu yönetici ve öğretmenlerine göre kamu ilköğretim okullarında bireysel ve örgütsel değerler ve okul yöneticil-erinin okullarını bu değerlere göre yönetme durumları. Yayın-lanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Yörükoğlu, A. (1980). Çocuk ruh sağlığı. İstanbul: Özgür Yayınları.
• Yüksel-Usta, S. (2014). Okul öncesi dönem çocuklarda davranış problem-lerinin anne-çocuk ve öğretmen çocuk ilişkileri açısından incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe üniversitesi, Ankara.
• Zhang, X., Chen, H. C. ve Zhang, G. F. (2008). Childrens relationships with mothers and teachers: Linkages to problem behavior in their first preschool years. Acta Psychologica Sinica, 40(04), 418-426