Tıp Fakültesi Öğrencileri ve Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi Personellerinin Ruhsal Bozukluklar Açısından Değerlendirilmesi: Bir Üniversite Örneği

Yıl 2023, Cilt: 45 Sayı: 6, 876 - 883, 24.10.2023

Mine Tepetaş , Sevil Aydoğan Gedik , Ayşegül Mutlu , Sevda Sungur , Tuğçe Arslan Torba , Didem Arslantaş , Alaettin Ünsal

https://doi.org/10.20515/otd.1337701

Öz

Ruhsal bozukluklar sık görülen, kronikleşebilen, yeti kaybıyla sonuçlanabilen, zor fark edilebilen ve bu nedenle tedavi edilemeyerek toplumsal maliyetlerini arttıran hastalıklar olması nedeniyle öncelikle değerlendirilmelidir. Bu sebeplerle ruhsal bozukluklar önemli bir halk sağlığı sorunudur. Çalışmada, ruhsal bozukluklar açısından riskli ve üretkenliğin yüksek olduğu bir grup olan Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Tıp Fakültesi öğrencileri ve Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi personellerinin herhangi bir ruhsal bozukluk yaşama şüphesi açısından değerlendirilmesi amaçlandı. Çalışma, Eylül 2021-Mart 2022 tarihlerinde 1425 kişi üzerinde yapılan kesitsel bir araştırmadır. Kullanılan anket formun birinci bölümü bazı sosyodemografik özellikleri ve ruhsal bozukluk yaşama şüphesiyle ilişkili bazı değişkenleri, ikinci bölümü Öz Bildirim Ölçeği (ÖBÖ-20) sorularını içermektedir. Katılımcıların yaşları ortalama 26,04 ± 8,04 olup %53,20’si kadın idi. Çalışmamızda herhangi bir ruhsal bozukluğa sahip olma şüphesi sıklığı %56,9 bulundu. ÖBÖ-20’den alınan puanlar ortalama 7,16 ± 5,11 idi. Regresyon analizinde herhangi bir ruhsal bozukluğa sahip olma riskinin aile gelir durumu orta ve kötü olanlarda, iyi olanlara kıyasla 1,65 ve 3,39; hayatını etkileyen büyük bir travma yaşayanlarda, yaşamayanlara göre 1,92; aldığı sosyal desteği yeterli bulmayanlarda, bulanlara göre 2,48 kat arttığı saptandı. Bu çalışma sonucunda katılımcıların herhangi bir ruhsal bozukluğa sahip olma şüphesi sıklığının orta düzeyde olduğu ve bu sıklığı etkileyen birçok faktör olduğu saptandı.

Anahtar Kelimeler

Ruhsal hastalık, Hastane personeli, Tıp öğrencisi, ÖBÖ-20

Evaluation of Medical Faculty Students and Health Practice and Research Hospital Staff in Terms of Mental Disorders: A University Example

Öz

Mental disorders are common, can become chronic or result in disability. In addition, they can increase their social costs by not being treated because they are difficult to notice. For these reasons, mental disorders are an important public health problem. In the study, it was aimed to evaluate the students of Eskişehir Osmangazi University (ESOGU) Faculty of Medicine and the staff of the University Hospital, who are at risk for mental disorders, in terms of the suspicion of having a mental disorder. The study is a cross-sectional study conducted on 1425 people between September 2021 - March 2022. The first part of the questionnaire includes sociodemographic characteristics and the variables related to the suspicion of having a mental disorder, the second part includes the Self-Report Scale (SRQ-20) questions. The mean age of the participants was 26.04 ± 8.04, and 53.2% of them were women. In our study, the suspicion of having a mental disorder was found to be 56.9%. The mean scores from the SRQ-20 were 7.16 ± 5.11. It was determined that the risk of having a mental disorder was 1.645 and 3.386 times higher in those with moderate and poor family income; 1,922 times more for those who have experienced a life-affirming trauma; 2,484 times more for those who did not find the social support they received sufficient. As a result of this study, it was determined that the frequency of suspicion of having a mental disorder was moderate and there were many factors affecting this.

Anahtar Kelimeler

Mental disorder, Hospital staff, Medical student, SRQ-20

Kaynakça

• 1. World Health Organization. The WHO Special Initiative for Mental Health (2019-2023): Universal Health Coverage for Mental Health [Internet]. 2019 [cited 2022 Oct 13]. Available from: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/310981/WHO-MSD-19.1-eng.pdf?sequence=1&isAllowed=y
• 2. Hacıalioğlu N, Tedik SE, Yaralı S. Hemşirelik Öğrencilerinin Ruhsal Sorunları ve İlişkili Faktörler. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilim Derg. 2019;22(3):196–204.
• 3. Budak F, Özer Ö, Zubaroğlu Yanardağ M. Suriyeli Sığınmacıların Fiziksel Sağlık Algılarını Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilim Enstitüsü Derg. 2018;5(3):68–75.
• 4. Çiçekoğlu P, Duran S. Dünyada ve Türkiye’de toplum temelli koruyucu ruh sağlığı hizmetleri. İçinde Ünsal Barlas G,(Ed) Toplum Ruh Sağlığı Hemşireliği, Türkiye Klin Ankara. 2018;8–18.
• 5. World Health Organization. World mental health report: Transforming mental health for all [Internet]. 2022 [cited 2022 Oct 13]. Available from: https://www.who.int/publications/i/item/9789240049338
• 6. World Health Organization. 2001 Dünya Sağlık Raporu: Ruhsal Bozukluklar dört kişiden birini etkiliyor [Internet]. 2001 [cited 2022 Oct 13]. Available from: https://www.who.int/news-room/detail/28-09-2001-the-world-health-report-2001-mental-disorders-affect-one-in-four-people
• 7. T.C., Bakanlığı S, Başkanlığı RSHM, Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü. Türkiye Hastalık Yükü Çalışması 2004,. Ünüvar N, Mollahaliloğlu S, Yardım N, editors. Ankara; 2006.
• 8. Bostancı N. Ruhsal bozukluğu olan bireylere yönelik stigma ve bunun azaltılmasına yönelik uygulamalar. Düşünen Adam. 2005;18(1):32–8.
• 9. Ocaktan ME, Özdemir O, Çöl M. Birinci Basamakta Ruh Sağliği Hizmetleri. 2004;
• 10. Lyness JM, Caine ED, King DA, Cox C, Yoediono Z. Psychiatric disorders in older primary care patients. J Gen Intern Med. 1999;14(4):249–54.
• 11. Arslan Torba T, Aydoğan Gedik S, Mutlu A, Sungur S, Tepetaş M, Arslantaş D, et al. Öz Bildirim Ölçeği’nin 18 ve Üzeri Genç Yaş Grubunda Türkçe Geçerlik ve Güvenirliği. Osmangazi Tıp Derg. 2022;44(5):697–706.
• 12. Rodrigues R, Oliveira AC, Andrade H, Marques ODA. Screening for common mental disorders using the srq-20 in medical students from porto velho-ro. JAMPS. 2021;23(1):33–45.
• 13. Özdemir H, Rezaki M. Depresyon saptanmasında genel sağlık anketi-12. Türk Psikiyatr Derg. 2007;18(1):13–21.
• 14. Chen S, Zhao G, Li L, Wang Y, Chiu H, Caine E. Psychometric properties of the Chinese version of the Self-Reporting Questionnaire 20 (SRQ-20) in community settings. Int J Soc Psychiatry. 2009;55(6):538–47.
• 15. Beusenberg M, Orley JH, Organization WH. A User’s guide to the self reporting questionnaire (SRQ). World Health Organization; 1994.
• 16. Aydoğan Gedik S, Mutlu A, Sungur S, Arslan Torba T, Tepetaş M, Arslantaş D, et al. Öz-Bildirim Ölçeği’nin 25-64 Yaş Arasındaki Yetişkinlerde Türkçe Geçerlik ve Güvenilirliği ve Kesme Puanının Hesaplanması. Osmangazi Tıp Derg. 2023;45(3):355–65.
• 17. Lang IA, Llewellyn DJ, Hubbard RE, Langa KM, Melzer D. Income and the midlife peak in common mental disorder prevalence. Psychol Med. 2011;41(7):1365–72.
• 18. Hakulinen C, Mok PLH, Horsdal HT, Pedersen CB, Mortensen PB, Agerbo E, et al. Parental income as a marker for socioeconomic position during childhood and later risk of developing a secondary care-diagnosed mental disorder examined across the full diagnostic spectrum: a national cohort study. BMC Med. 2020;18:1–11.
• 19. Gyasi RM, Abass K, Adu-Gyamfi S. How does neighborhood psychosocial interventions affect the link between living alone and psychological disorders in later life? 2020;
• 20. Tlili MA, Aouicha W, Sahli J, Testouri A, Hamoudi M, Mtiraoui A, et al. Prevalence of burnout among health sciences students and determination of its associated factors. Psychol Health Med. 2021;26(2):212–20.
• 21. Scott G, Beauchamp-Lebrón AM, Rosa-Jiménez AA, Hernández-Justiniano JG, Ramos-Lucca A, Asencio-Toro G, et al. Commonly diagnosed mental disorders in a general hospital system. Int J Ment Health Syst. 2021;15(1):1–13.
• 22. Paniagua-Avila A, Ramírez DE, Barrera-Pérez A, Calgua E, Castro C, Peralta-García A, et al. Mental Health of Guatemalan Health Care Workers During the COVID-19 Pandemic: Baseline Findings From the HEROES Cohort Study. Am J Public Health. 2022;112(S6):S602–14.
• 23. Josiah BO, Ncube F. The Impacts of COVID-19 Pandemic on Mental Health: A Scoping Review. Niger Heal J. 2023;23(1):524–59.
• 24. Caspi A, Moffitt TE. All for one and one for all: Mental disorders in one dimension. Am J Psychiatry. 2018;175(9):831–44.
• 25. Käkelä J, Marttila R, Keskinen E, Veijola J, Isohanni M, Koivumaa-Honkanen H, et al. Association between family history of psychiatric disorders and long-term outcome in schizophrenia–The Northern Finland Birth Cohort 1966 study. Psychiatry Res. 2017;249:16–22.
• 26. Butler A, Van Lieshout RJ, Lipman EL, MacMillan HL, Gonzalez A, Gorter JW, et al. Mental disorder in children with physical conditions: a pilot study. BMJ Open. 2018;8(1):e019011.
• 27. Pesen A, Mayda AS. Tıp fakültesi öğrencilerinin depresyon, anksiyete, stres düzeyleri ve ilişkili faktörler. Sak Tıp Derg. 2020;10(2):240–52.
• 28. Hogg B, Gardoki-Souto I, Valiente-Gomez A, Rosa AR, Fortea L, Radua J, et al. Psychological trauma as a transdiagnostic risk factor for mental disorder: an umbrella meta-analysis. Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci. 2023;273(2):397–410.
• 29. Nasir BF, Ryan EG, Black EB, Kisely S, Gill NS, Beccaria G, et al. The risk of common mental disorders in Indigenous Australians experiencing traumatic life events. BJPsych open. 2022;8(1):e8.
• 30. Meltzer H, Bebbington P, Dennis MS, Jenkins R, McManus S, Brugha TS. Feelings of loneliness among adults with mental disorder. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol. 2013;48:5–13. 31. Smyth N, Siriwardhana C, Hotopf M, Hatch SL. Social networks, social support and psychiatric symptoms: social determinants and associations within a multicultural community population. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol. 2015;50:1111–20.