TÜRKİYE’DE MALİYE POLİTİKALARININ EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİSİ: AMPİRİK BİR ANALİZ

Year 2022, Issue: 50, 161 - 178, 20.04.2022

M. Taylan Yavuzer Osman Peker

https://doi.org/10.30794/pausbed.1009211

Abstract

Bu çalışmada, Türkiye’de kamu harcamaları ve vergi gelirlerinin ekonomik büyüme üzerine etkisi, 2006:Q1-2020:Q1 dönemi temel alınarak, Johansen eşbütünleşme yöntemi vasıtasıyla araştırılmıştır. Uzun dönemden elde edilen bulgulara göre; Model 1’de, kamu harcamalarında meydana gelen %1’lik bir artış, ekonomik büyümeyi %1.1 oranında artırmaktadır. Model 2’de kamu harcamalarının ekonomik büyüme üzerine etkisi, pozitif ve istatistiki olarak anlamlı; krizin etkisi ise, istatistiki olarak anlamsızdır. Model 3’te, dolaylı vergilerde meydana gelen %1’lik artış, ekonomik büyümeyi %0.88 artırırken; dolaysız vergilerde meydana gelen %1’lik artış, ekonomik büyümeyi %0.17 artırmaktadır. Model 4’ün sonuçlarına göre, dolaysız vergilerin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi negatiftir. Krizin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi pozitif ve anlamlıdır. Kısa dönem analizinden elde edilen bulgulara göre, bütün modellerin hata düzeltme terimi katsayısı negatif ve istatistiki olarak anlamlıdır.

Keywords

Maliye Politikası, Ekonomik Büyüme, Kamu Harcamaları, Vergi Politikası, Johansen Eşbütünleşme Analizi

THE EFFECT OF FISCAL POLICY ON ECONOMIC GROWTH İN TURKEY: AN EMPIRICAL ANALYSIS

Abstract

In this study, the impact of public spending and tax revenues on growth in Turkey, 2006:Q1-2020:Q1 period based on, has been analyzed by Johansen cointegration method. According to the findings obtained from the long-term estimation results, a 1% increase in public expenditures in Model 1 have increased the growth by 1.1%. In Model 2, the effect of public expenditures on growth have been positive and statistically significant, the effect of the crisis is in the opposited direction of the expectations, statistically insignificant. In Model 3, a 1% increase in indirect taxes have increased the growth by 0.88%; 1% increase in direct taxes have increased the growth by 0.17%. According to the results of Model 4, the effect of direct taxes on growth was found to be negative as predicted. Contrary to what was predicted, the impact of the crisis on growth has been positive and significant. According to short run estimates, the error term of all models has been negative and statistically significant.

Keywords

Fiscal Policy, Economic Growth, Public Expenditures, Tax Revenues, Johansen Cointegration Analysis

References

• Atgür, M. (2020), Kamu Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Wagner Yasası’nın ve Keynesyen Hipotez’in Türkiye'de Geçerliliği Üzerine Bir İnceleme, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 34, Sayı: 3, s. 895-915. DOI: 10.16951/atauniiibd.701686
• Barro, R. (1991), Economic Growth in a Cross Section of Countries, The Quarterly Journal of Economics, Cilt: 106, Sayı: 2, s. 407-443.
• Barro, R. J. (1996), Institutions and Growth: An Introductory Essay, Journal of Economic Growth, Cilt: 1, Sayı: 2, s. 145-148.
• Benos, N. (2009), Fiscal policy and economic growth: empirical evidence from EU countries, MPRA Paper 19174, University Library of Munich, Germany.
• Bruce, N. (2001), Public Finance and the American Economy, Addison Wesley Longman, Inc. N.Y.C.
• Cookey, B. C. ve Okorie, S. (2020), Fiscal Policy and Economic Growth in Nigerian Economy, International Journal of Research and Innovation in Social Science (IJRISS), Cilt: 4, Sayı: 4, s. 218-225.
• Demir, M. Ve Sever, E. (2017), Vergi Gelirleri Ekonomik Büyüme İlişkisi: OECD Ülkelerine İlişkin Panel Veri Analizi, Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 2, s. 51- 66.
• Dickey, D. A. ve Fuller, W. A. (1979), Distribution of the Sstimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root, Journal of the American Statistical Association, Sayı: 74, s. 427–431. DOİ: 10.2307/2286348
• Dornbusch, R. ve S. Fischer (1984), Macroeconomics, Newyork: McGraw-Hill.
• Enders, W. (1995), Applied Econometric Time Series, John Willey and Song, Inc.
• Engle, R. F. ve Granger, C. W. (1987), Co-integration and Error Correction Representation, Estimation, and Testing, Econometrica, Sayı: 55 1987, s. 251-276.
• Erdoğan, E. ve Topçu, M. ve Ozan B. (2013), Vergi Gelirleri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Ekonomisi Üzerine Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, Cilt: 50, Sayı: 576, s. 99-109.
• Gangal, V. L. N. ve Gupta, H. (2013), Public expenditure and economic growth a case study of İndia, Global Journal of Management and Business Studies, Cilt: 3, Sayı: 2, 191-196.
• Gujarati, D. (2015), Econometrics (by example second edition). China: Palgrave.
• Gujarati, D. N. ve Porter, D. (2012), Temel Ekonometri (Çeviren: Ümit Şenesen, Gülay Günlük Şenesen). İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Henrekson M. (1993), Wagner’s law-A spurious relationship, Public Finance, Sayı: 48, s. 406- 415.
• Horton, M. ve A. El-Ganaıny, (2009), Back to Basics: What is Fiscal Policy?, Finance&Development, Cilt: 46, Sayı: 2, s. 52-53.
• Dünya Bankası (2020), https://databank.worldbank.org/source/world-development-indicators , (Erişim Tarihi: 09.11.2020).
• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (2020), https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket , (Erişim Tarihi: 09.11.2020)
• Iyare S.O. ve Lorde, T. (2004), Co-integration, Causality and Wagner’s Law: Tests for Selected Caribbean Countries, Applied Economics Letters, Sayı: 11, s. 815-825.
• Johansen, S. (1988), Statistical Analysis of Cointegration Vectors, Journal of Economic Dynamic and Control, Sayı: 12 1988, s. 231-254.
• Johansen, S. (1995), Likelihood Based Inference in Cointegrating Vector Autoregressive Models, NewYork: Oxford University Press.
• Johansen, S. ve Juselius K. (1990), Maximum Likelihood Estimation And Inference on Cointegration with Application to the Deman for Money, Oxford Bulletin of Economic and Statistics, Sayı: 52 1990, s. 169-210.
• Karahan, Ö., ve Çolak, O. (2019). Examining the Validity of Wagner's Law Versus Keynesian Hypothesis: Evidence from Turkey's Economy. Scientific Annals of Economics and Business, Cilt: 66, Sayı: 1, s. 117-130.
• Keynes, J. M. (1936), The general theory of employment, interest and Money, New York: Harcourt, Brace.
• Koch, S. ve Schoeman, N. ve Tonder, J. (2005), Economic Growth and the Structure of Taxes in South Africa: 1960-2002, South African Journal of Economics. Sayı: 73, s. 190-210. 10.1111/j.1813-6982.2005.00013.x.
• Koç, Ö.E. (2019), Türkiye’de Vergi Yükü Ekonomik Büyüme İlişkisi, Alanya Akademik Bakış, Cilt: 3, Sayı: 3, s. 247-259.
• Koop, G. ve Poirier, D. J. (1995), An Empirical Investigation of Wagner’s Hypothesis by Using a Model Occurrence Framework, Journal of Royal Statistical Society A, Cilt: 158, Sayı: 1, s. 123-141.
• Laffer, A. B. (2004). The Laffer Curve: Past, Present, and Future, Heritage Foundation Backgrounder, Sayı: 1765, s. 1176-96.
• Landau, D. (1986), Government and Economic Growth in the Less Developed Countries: An Empirical Study for 1960-1980, Economic Development and Cultural Change, Cilt: 35, Sayı: 1, s. 35-75.
• Loizides, J., ve Vamvoukas, G. (2004), Government expenditure and economic growth: Evidence from trivariate causality testing, Journal Of Economics, Cilt: Vııı, Sayı: 1, s. 125-152.
• Mehrara, M. ve Abrishami, H. ve Boroujli, M. ve Amin, M. (2013), Goverment expenditure and economic growth in İran, International Letters Of Social And Humanistic Sciences, Sayı: 11, s. 76-83.
• Michael P. Devereux ve İrem Güçeri ve Martin Simmler ve Eddy H F Tam (2020). Discretionary Fiscal Responses to the Covid-19 Pandemic, Oxford Review of Economic Policy, graa019, DOİ: https://doi.org/10.1093/oxrep/graa019
• Özmen, İ. ve Gerçeker, M. ve Mucuk, M. (2020), Kamu Harcamaları Ekonomik Büyüme İçin Destek Mi? Engel Mi? G7 Ülkelerinde Asimetrik Nedensellik Testi, Uluslararası Yönetim İktisat Ve İşletme Dergisi, Cilt: 16, Sayı: 2, s. 267-283. Doı: 10.17130/İjmeb.756875
• Pula, L. ve Elshani, A. (2017). The relationship between public expenditure and economic growth in Kosovo: Findings from a johansen co-integrated test and a granger causality test, Ekonomika, Cilt: 97, Sayı: 1, s. 47-62.
• Raihan S. ve Anjum I. (2020), Effectiveness of Fiscal Policy in Stimulating Economic Growth: An Empirical Study on Bangladesh, In: Hossain M. (eds) Bangladesh's Macroeconomic Policy. Palgrave Macmillan, Singapore. https://doi.org/10.1007/978-981-15-1244-5_7
• S. Demirbas. (1999), Cointegration Analysis-Causality Testing and Wagner's Law The Case of Turkey, 1950-1990, Department of Economics, University of Leicester, Discussion Papers in Economics.
• Samudram, M. ve Mahendhiran, N. ve Santha, V. (2009), Keynes and Wagner on government expenditures and economic development: The case of a developing economy, Empirical Economics, Sayı: 36, s. 697–712.
• Selen, U. ve Eryiğit, K. (2009). Yapısal Kırılmaların Varlığında Wagner Kanunu Türkiye için Geçerli Mi?. Maliye Dergisi, Sayı: 156, s. 177-198.
• Singh, B. ve Sahni, B. (1984). Causality Between Public Expenditure and National Income, The Review of Economics and Statistics, Cilt: 66, Sayı: 4, s. 630-644.
• Solow, M. Robert (1956), A Contribution to the Theory of Economic Growth, Quarterly Journal of Economics, Cilt: 70, Sayı: 1, s. 65-94.
• Stock, J. H. ve Watson, M. W. (2011), Ekonometriye Giriş (Çeviren Prof. Dr. Bedriye Saraçoğlu). Ankara: Efil Yayınevi.
• Stokey, N. ve Rebelo, S. (1995), Growth Effects of Flat-rate Taxes, Journal of Political Economy, Sayı: 103, s. 519-550.
• Temiz, D. (2008), Türkiye’de Vergi Gelirleri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1960 – 2006, 2. Ulusal İktisat Kongresi, İzmir.
• Uysal, D. ve Mucuk, M. (2009), Türkiye Ekonomisinde Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, Cilt: 46, Sayı: 527, s. 39-48.
• Uzoma-Nwosu, D. C. (2018), The causality between economic growth and government expenditure in Nigeria, Review of Innovation and Competitiveness, Cilt: 4, Sayı: 4, s. 5-21.
• Ünsal, M. (2020). Kamu Harcamaları, Kamu Gelirleri ve Kamu Borçlarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri: OECD Ülkeleri Üzerine Panel Veri Analizi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 64, s. 53-64.
• Wagner, A. (1883), Three Extracts on Public Finance, R.A. Musgrave ve A.T. Peacock (der.), Classics in the Theory of Public Finance, London: Macmillan, s. 1-15.
• Yamak, N. ve Küçükkale, Y. (1997), Türkiye’de Kamu Harcamaları Ekonomik Büyüme İlişkisi, İktisat İşletme ve Finans, Cilt: 12, Sayı: 131, s. 5-15.
• Yavuz, H. ve Furkan B. (2015), Türkiye’de Uluslararası Ticaret ve Muamelelerden Alınan Vergi Gelirleri- Ekonomik Büyüme İlişkisi: Frekans Nedensellik Analizi, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 1, s. 45-55.
• Yıldız, F. ve Sarısoy, S. (2012), OECD ülkelerinde kamu harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi üzerine ampirik bir çalışma, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: 33, Sayı: 2, s. 517- 540.
• Yılmaz, F. ve Tezcan, N. (2007), Vergi Hasılatı ve Sabit Sermaye Yatırımlarının Ekonomik Büyümeye Olan Etkisi: Ekonometrik Bir İnceleme, 8. Türkiye Ekonometri ve İstatistik Kongresi, Malatya.