Dünya Bankası'nın Kayıp Halkası: "Sosyal Sermaye"

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 1, 54 - 70, 30.06.2019

Eda Ünalan

https://doi.org/10.30586/pek.565010

Cited By: 2

Öz

1990’lı yılların başından itibaren kalkınma
anlayışı Post-Washington Uzlaşısı ile birlikte, piyasa öncelikli yaklaşımı terk
ederek piyasanın sağlıklı bir işleyişi için kurumların rolüne ağırlık vermiştir.
Bu sürecin bir sonucu kalkınma literatürüne kazandırılan “sosyal sermaye”
kavramıdır. Sosyal sermaye kavramını en çok vurgulayan ve bunun üzerine
çalışmalar yürüten kurumlardan birisi de Dünya Bankası olmuştur. Bu çalışmada,
Dünya Bankası nezdinde sosyal sermaye kavramı ele alınacak, kavramın
literatürde sıklıkla vurgulanan gerekliliği ve öneminin aksine, ağırlıklı
olarak Dünya Bankası’nın Sosyal Sermaye Girişimi çalışma grubu tarafından
hazırlanıp 1998-2001 yılları arasında yayınlanan raporları üzerinden eleştirel
bir tartışma yürütülecektir.

Sosyal Sermaye Girişimi’nin
hazırladığı raporlarda, “sosyal sermaye” iddialı bir şekilde kalkınmanın kayıp
halkası olarak nitelendirilmektedir. Ancak çalışmada, neoliberal politikaların
uygulayıcı olarak faaliyetlerde bulunan Banka’nın sosyal sermayeyi kapitalist
sistemin ürettiği sorunların temeline inmeksizin ele aldığı ve bu nedenle
kalkınmanın kayıp halkası iddiasının da somut bir karşılığı olmadığı sonucuna
ulaşılmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Sosyal Sermaye, Dünya Bankası, Kalkınma

The World Bank's Lost Ring: Social Capital

Öz

Since the early 1990s, the concept of development, along with the Post-Washington Accord, abandoned the market-priority approach and focused on the role of institutions for the smooth functioning of the market. One consequence of this process is the term of social capital, which is introduced to development studies. One of the institutions that emphasized the term of social capital and carried out studies on it was the World Bank. In this study, the term of social capital will be discussed at the World Bank and contrary to the necessity and importance of the term in the literature, a critical discussion will be conducted on the reports prepared by the World Bank's Social Capital Initiative Working Group and published between 1998-2001.

In the reports prepared by the Social Capital Initiative, social capital is considered assertively the missing link of development. However, in the study, it is concluded that neoliberal policies, which carry out activities as implementers of the Bank, handled social capital without falling into the basis of the problems produced by the capitalist system and therefore the claim of the missing link of development is not realistic.

Anahtar Kelimeler

Social Capital, World Bank, Development

Kaynakça

• Altay, Asuman (2007), Bir Kamu Malı Olarak Sosyal Sermaye ve Yoksulluk İlişkisi, Ege Akademik Bakış,7(1), 337-362
• Collier, Paul (1998), Social Capital and Poverty, World Bank
• Fafchamps Marcel ve Minten Bart (1999), Social Capital and the Firm: Evidence from Agricultural Trade, World Bank
• Feldman, R. Tine ve Assaf, Susan (1999), Social Capital: Conceptual Frameworks and Empirical Evidence, World Bank
• Fine, Ben (2008), Sosyal Sermaye Sosyal Bilime Karşı İstanbul: Yordam Kitap
• Grootaert, Christiaan (1998), Social Capital: the Missing Link?, World Bank
• Grootaert, Christiaan and Bastelaer Thierry van (2001), Understanding and Measuring Social Capital: A Synthesis of Findings and Recommendation from the Social Capital Initiative, World Bank
• Harriss, John (2001), Depoliticizing Development: The World Bank and Social Capital New Delhi: Leftword Books
• Marx, Karl (2012), Kapital 1 İstanbul: Yordam Kitap
• Özuğurlu, Metin(2006), “Sosyal Politikanın Dönüşümü ya da Sıfatın Suretten Kopuşu”, Mülkiye Dergisi, cilt no:27, sayı:239, 59-74
• Polanyi, Karl (2011), Büyük Dönüşüm İstanbul: İletişim Yayınları
• Thorbecke, Erik(2007), “Kalkınma Doktrininin Evrimi, 1950-2005”, der. Fikret Şenses, Neo liberalizm, Küreselleşme ve Kalkınma İstanbul: İletişim Yayınları, 123-175
• Toussaint, Eric(1999), Ya Paranı Ya Canını Dünya Bankası ve IMF’nin Üçüncü Dünya Politikaları İstanbul: Yazın Yayıncılık
• Wallerstein, Immanuel (2013), Sosyal Bilimleri Düşünmemek İstanbul: bgst Yayınları
• Social Capital Initiative Working Paper 1 (1998), The Initiative on Defining, Monitoring and Measuring Social Capital: Overview and Program Description, World Bank
• http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/TOPICS/EXTSOCIALDEVELOPMENT/EXTTSOCIALCAPITAL/0,,contentMDK:20185164~menuPK:418217~pagePK:148956~piPK:216618~theSitePK:401015,00.html (erişim tarihi: 23.09.2015)
• http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/TOPICS/EXTSOCIALDEVELOPMENT/EXTTSOCIALCAPITAL/0,,contentMDK:20190527~menuPK:408663~pagePK:148956~piPK:216618~theSitePK:401015~isCURL:Y,00.html (erişim tarihi: 10.09.2015).