The Case of Denial of Lineage Tie

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 1, 117 - 144, 23.01.2023

Salih Karadeniz

Öz

The establishment, proper determination and registration of the lineage tie has always been one of the important issues. For the protection of the family and especially the child, the lawmaker has arranged the cases related to genealogy in detail by paying attention to them. In this respect, the case of denial of lineage tie, which we examined in our study, is also specially regulated in the Law. Lineage tie with mother is established by birth and adoption. Lineage tie with the father, on the other hand, is established by marriage with the mother, recognition, paternity clause and adoption. However, the child to be established lineage tie with the father must not have a lineage tie with another man. If there is a lineage relationship, in this case, the lineage must be eliminated. The case of denial of lineage tie also comes into play at this point. In short, the case of denial of lineage tie means the refutation of the presumption of paternity, which is valid between the father and the child, and the elimination of it. In order to correct the lineage tie, a case of rejection of the lineage ties must be filed. Because the presumption of paternity automatically comes into play if the conditions required by the law are fulfilled. The case of denial of lineage tie; husband, child, trustee, descendants of the husband, mother and father, the person claiming to be the father and the mother can open. On the defendant side, according to the possibilities, mother and child, mother and husband, mother, child and husband are included as compulsory co-defendants. The court in charge is the family courts. In our study, the reasons for denial of lineage tie and the rules of proof are also examined. The trial procedure of the case and in particular the conflicting articles were also touched upon.

Anahtar Kelimeler

Lineage tie, the case of denial of lineage tie, the presumption of paternity, reasons for denial of lineage tie, trial procedure

Soybağının Reddi Davası

Öz

Soybağının kurulması, düzgün bir şekilde tespiti ve tescili her zaman önemli konulardan birisi olmuştur. Ailenin ve özellikle çocuğun korunması için soybağına ilişkin davalara kanun koyucu önem göstererek ayrıntılı bir şekilde düzenlemiştir. Bu doğrultuda çalışmamızda incelediğimiz soybağının reddi davası da Kanunda özel olarak düzenlenmiştir. Ana ile soybağı doğumla ve evlat edinme ile kurulmaktadır. Baba ile soybağı ise ana ile evlilik, tanıma, babalık hükmü ve evlat edinmeyle kurulmaktadır. Ancak baba ile soybağı kurulacak çocuğun, başka bir erkekle soybağı bulunmamalıdır. Eğer soybağı ilişkisi varsa bu durumda soybağının ortadan kaldırılması gerekmektedir. Soybağının reddi davası da bu noktada devreye girmektedir. Kısaca soybağının reddi davası, baba ile çocuk arasındaki geçerli olan babalık karinesinin çürütülerek, ortadan kaldırılması anlamına gelmektedir. Soybağının düzeltilmesi için soybağının reddi davası açılmak zorundadır. Zira babalık karinesi kanunda aranan şartların yerine gelmesi durumunda kendiliğinden devreye girmektedir. Soybağının reddi davasını; koca, çocuk, kayyım, kocanın altsoyu, ana ve babası, baba olduğunu iddia eden kişi ve ana açabilmektedir. Davalı tarafta ise ihtimallere göre ana ve çocuk, ana ve koca, ana, çocuk ve koca mecburi dava arkadaşları olarak yer almaktadır. Görevli mahkeme kural olarak aile mahkemeleridir. Çalışmamızda ayrıca soybağının reddi sebepleri ve ispat kuralları incelenmektedir. Davanın yargılama usulüne ve özellikle çatışma halinde olan hükümlere de temas edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Soybağı, soybağının reddi davası, babalık karinesi, soybağının reddi sebepleri, yargılama usulü

Kaynakça

• Acabey M B, Soybağı (1.Bası, Güncel Hukuk 2002)
• Akıntürk T ve Ateş D, Türk Medeni Hukuku Aile Hukuku 2.Cilt (23.Bası, Beta 2021)
• Akyüz E, Çocuk Hukuku Çocukların Hakları ve Korunması (7.Bası, Pegem 2020)
• Altıner Yolcu F Z, ‘Soybağının Reddi Davasında Biyolojik Baba’ (2020) 6(2) İstanbul Aydın Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 249-286.
• Atalı M ve Ermenek İ, Medeni Usul Hukuku (2.Bası, Seçkin 2021)
• Aydın B, ‘Yapay Döllenme Tekniklerinin Soybağı Hukuku ve Kişilik Hakkı Bakımından Sonuçları’ (Master thesis Eskişehir Anadolu Üniversitesi 2013)
• Baygın C, ‘Kan Bağına Dayanan Soybağı’ AÜEHFD (2002) 6 (1-4), 255 - 284.
• Baygın C, Soybağı Hukuku (1.Bası, On İki Levha 2010)
• Budak A C ve Karaaslan V, Medeni Usul Hukuku (2.Bası, Adalet 2018)
• Demirbaş F, ‘Baba İle Çocuk Arasındaki Soybağına İlişkin Davalarda Davacı Olabilecek Kişiler’ (2018) 22(3) Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 3-36.
• Dural M, Öğüz T ve Gümüş, M A, Türk Özel Hukuku Cilt 3 Aile Hukuku (11. Bası, Filiz Kitabevi 2016)
• Dursun S A, ‘Soybağı Davalarındaki Hak Düşürücü Sürelere İlişkin Anayasa Mahkemesi Kararlarının Değerlendirilmesi’ (2018)76 (2) İstanbul Hukuk Mecmuası, 393-416.
• Eğilmezgil, S G, ‘Babalık Davası’ (2020) 3 (1)Selçuk Üniversitesi Adalet Meslek Yüksekokulu Dergisi, 136-175.
• Ercan İ, Uygulamacılar İçin Medeni Usul Hukuku. (6.Bası, Seçkin 2021)
• Erdem M ve Makaracı Başak A, Aile Hukuku (2.Bası, Seçkin 2022)
• Ergün Ö ve Zeytin Z, Türk Medeni Hukuku (5.Bası, Seçkin 2020)
• Gençcan Ö U, 6100 s. HMK Hükümlerine Göre Aile Mahkemesi Davaları (2.Bası, Yetkin 2016)
• Gözler K, Hukuka Giriş (13.Bası, Ekin 2016)
• Gümüş M A, Koca, Çocuk ve Ergin Olmayan Çocuğa Atanan Kayyım Dışındaki “Diğer İlgililerin” [Kocanın Ana ve Babası ile Altsoyunun , Baba Olduğunu İddia Eden Kişinin, Annenin (!)] Soybağının Reddi Davası Açma Hakkı (TMK m. 291/1,3), Prof. Dr. Mustafa Dural’a Armağan (1. Bası, Filiz Kitabevi 2013)
• Hatemi H, Aile Hukuku. (9. Bası, On İki Levha 2021)
• Hatemi H ve Serozan R, Aile Hukuku. (1. Bası, Filiz Kitabevi 1993)
• Keskin A D, ‘Bölünmüş Annelik ve Ana Yönünden Soybağının Reddi’ (2020) 5(1) Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1990 - 2016.
• Kılıçoğlu A M, Aile Hukuku. (4. Bası, Turhan 2019)
• Kırkbeşoğlu N, ‘Soybağı Alanında Biyoetik ve Hukuki Sorunları’ (Master thesis İstanbul Üniversitesi 2005)
• Konuralp O E, ’Kişilerden Kan Ve Doku Örneği Alınmasına İlişkin Olarak Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 292’nci Maddesi Karşısında Türk Medenî Kanunu’nun 284’üncü Maddesinin Durumu’ (2020) 69(4) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1609-1640.
• Oğuzman K ve Barlas N, Medeni Hukuk (21.Bası, Vedat 2015)
• Oğuzman K ve Dural M, Aile Hukuku (2. Bası, Filiz Kitabevi 1998)
• Öz T, Soybağının Reddi Davasında İspat ve Süreler, Medeni Hukuk Alanındaki Güncel Yargıtay Kararlarının Değerlendirilmesi Sempozyumları Cilt II- Aile Hukuku 20 Nisan 2017. (Ed. Prof. Dr. Baki İlkay Engin). (1. Bası, On İki Levha 2019)
• Özdemir G C, ‘Türk Hukukunda Soybağının Reddi Davası’ (Master thesis İstanbul Aydın Üniversitesi 2018)
• Özdemir H ve Ruhi A C, Çocuk Hukuku (1.Bası, Adalet 2012)
• Özdemir H ve Ruhi A C, Çocuk Hukuku ve Çocuk Hakları (1.Bası, On İki Levha 2012)
• Öztan B, Aile Hukuku (6.Bası, Turhan 2015)
• Paksoy G, ‘Soybağının Reddi’ (2011) 97 Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 276-353.
• Pekcanıtez H, Atalay O ve Özekes M, Medeni Usul Hukuku (8.Bası, On İki Levha 2020)
• Sarıbaş A, ‘Soybağının Kurulması ve Hükümleri’ (Master thesis Akdeniz Üniversitesi 2019)
• Serozan R, Çocuk Hukuku (1.Bası, Beta 2000)
• Şıpka Ş ve Genç Arıdemir A, ‘4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’na Göre Soybağının Kurulması ve Hükümleri’ (2003) 1 T.C. Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 149 – 185.
• Tosun Y ve Baş E, ‘Soybağının Reddi Davasında ve Babalık Davasında Sürelere İlişkin Anayasa Mahkemesi Kararlarının Değerlendirilmesi’ (2014) 9(123-124) Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 100 - 117.
• Turgut C, ‘Yapay Döllenme, Taşıyıcı Annelik ve Soybağına İlişkin Hukuki Sorunlar’ (Master thesis İstanbul Üniversitesi 2014)
• Uyumaz M, ‘Soybağı Davalarında Usule İlişkin Hükümler’ (Master thesis Erzincan Üniversitesi 2014)
• Uyumaz M ve Korucu Y, ‘Soybağının Reddi Davasında Usul Hükümlerinin İncelenmesi’ in Emel Hanağası ve Mustafa Göksu (eds) Prof. Dr. Ejder Yılmaz'a Armağan Cilt 2 (1.Bası, Yetkin 2014)
• https://karararama.yargitay.gov.tr/YargitayBilgiBankasiIstemciWeb/ Erişim Tarihi: 26 Temmuz 2022.
• https://sozluk.gov.tr/ Erişim Tarihi: 26 Temmuz 2022.