ANADOLU ÜNİVERSİTESİ BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN DUYGUSAL ZEKA DÜZEYLERİ

Year 2013, Volume: 4 Issue: 2, 94 - 111, 11.06.2013

Dilek Yalız

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Anadolu Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümünde öğrenim gören öğrencilerin cinsiyetlerine, öğrenim gördükleri sınıf düzeylerine, mezun oldukları ortaöğretim alan/bölümlerine ve spor branşlarına göre duygusal zeka düzeylerini incelemektir. Araştırma grubunu, Anadolu Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümünde öğrenim gören toplam 107 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada, Bar-On (1997) tarafından geliştirilen ve Acar (2001) tarafından yeniden düzenlenen “Bar-On EQ-i Duygusal Zeka Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analiz edilmesinde, aritmetik ortalama, standart sapma, t-testi ve ANOVA kullanılmıştır. Öğrencilerin, cinsiyetlerine göre kişisel yetenekler, kişilerarası yetenekler, uyumluluk ve genel ruh durumu boyutları açısından anlamlı bir farklılığa rastlanmamıştır. Buna karşın kadın ve erkek öğrencilerin stresle başa çıkma boyutu açısından anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0.05). Öğrencilerin öğrenim gördükleri sınıf düzeylerine göre uyumluluk ve stresle başa çıkma boyutları arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Buna karşın kişisel yetenekler, kişilerarası yetenekler ve genel ruh durumu boyutları arasında ise anlamlı bir fark tespit edilmiştir (p<0.05). Öğrencilerin mezun oldukları ortaöğretim alan/bölümlerine göre kişisel yetenekler, uyumluluk, stresle başa çıkma ve genel ruh durumu alt boyutları arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Buna karşın kişilerarası yetenekler alt boyutu arasında anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0.05). Öğrencilerin ilgilendikleri spor branşlarına göre kişisel yetenekler, kişilerarası yetenekler, uyumluluk, stresle başa çıkma ve genel ruh durumu alt boyutlarındaki puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamamıştır (p>0.05).

Keywords

Zeka, Duygusal Zeka, Beden Eğitimi, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği

References

• Acar, F. (2001). Duygusal Zekâ Yeteneklerinin Göreve ve İnsana Yönelik Liderlik Davranışları İle İlişkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Acar, F. (2002). Duygusal zekâ ve liderlik. E.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12, ss. 53- 68.
• Ada, S. (2009). Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Duygusal Zekâ Düzeyleri ve Yetkinliklerinin Belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı, İstanbul.
• Alpullu, A., Uslu, A. ve Demir, G. (2010). Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Duygusal Zekâ Farkındalıklarının İncelenmesi. 11th International Sports Sciences Congress, Antalya 10 to 12 October 2010.
• Baltaş, A. (1999). “Duygusal Zekâ Yeterlilikleri”. Erişim tarihi: 12.03.2012, http://duygusalzekâ.8m.com/.
• Börekçi, A. G. (2002). Çalışma Ortamlarında Duygusal Zekâ Uygulamadan Bir Örnek. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Chou, C.-P. ve Bentler, P. M. (1995). “Estimates and Tests in Structural Equation Modelling”, Rick H. Hoyle (Eds.). Structural Equation Modelling: Concepts, Issues and Applications, Thousand Oaks, CA: Sage.
• Cooper, R. K. ve Sawaf, A. (1999). Çev: Zelal Bedriye Ayman-Banu Sancar. Liderlikte Duygusal Zekâ: Yönetim ve Organizasyonlarda Duygusal Zekâ. Sistem Yayıncılık, İstanbul.
• Curan, P.J., West, S.G. ve Finch, J.F. (1996). The Robutness of Test Statistics to Non- Normality and Specification Error in Confirmatory Factor Analysis. Pyschological Methods, 1(1), pp. 16-29.
• Dawda, D. ve Hart, S. D. (2000). Assessing emotional intelligence: reliability and validity of the Bar-On Emotional Quotient Inventory (EQ-i) in university students. Personality and Individual Differences, 28, pp. 797-812.
• Deniz, M. E. ve Yılmaz, E. (2004). Üniversite Öğrencilerinin Duygusal Zekâ Yetenekleri ve Yaşam Doyumları Arasındaki İlişki. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004 İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
• Epstein, R. (1999). The key to our emotions. Psychology Today, 32 (4), pp. 82- 90.
• Erdoğdu, M. Y. (2008). Duygusal zekânın bazı değişkenler açısından incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (23), ss. 62-76.
• Ergin, F. E. (2000). Üniversite Öğrencilerinin Sahip Oldukları Duygusal Zekâ Düzeyi ile 16 Kişilik Özelliği Arasında İlişki Üzerine Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• George, J.M. (2000). Emotions and leadership: the role of emotional intelligence. Human Relations, 53, pp. 1027-55.
• Goleman, D. (1996). Emotional Intelligence: Why It can Matter More Than IQ. Bloomsbury Publishing PLC.
• Goleman, D. (2005). Çev: Banu Seçkin Yüksek. Duygusal Zekâ: Neden IQ'dan Daha Önemlidir? Varlık Yayınları, İstanbul.
• Goleman, D. (2000). İş Başında Duygusal Zekâ. 2. Basım. Varlık Yayınları, İstanbul.
• Gürşimşek, I., Ekinci, D. V. ve Selçioğlu, E. D. (2008). Öğretmen adaylarının duygusal zekâları ile iletişim becerileri arasındaki ilişki. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi efd.mehmetakif.edu.tr/arsiv/aralik2008/aralik2008/01-11.pdf ss. 1-11, Erişim tarihi: 24.04.2012.
• Kalaycı, Ş. (2008). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Asil Yayın Dağıtım, Ankara. 21. Kansu, N. (2004). Duygusal //www.zaferkoleji.k12.tr/kategoriler/sayfa.asp?islem= 2&Sayfa No=14 Zekâ. Erişim tarihi: 15.04.2012. http:
• Karademir, T., Döşyılmaz, E., Çoban, B. ve Kafkas, M. E. (2010). Beden Eğitimi ve spor bölümü özel yetenek sınavına katılan öğrencilerde benlik saygısı ve duygusal zekâ. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18 (2), ss. 653-674.
• Kılıç, A. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmenlik becerilerini uygulama ve gözleme düzeyleri. Sosyal Bilimler Dergisi, 16, ss. 155-168.
• Mayer, D. J. ve Salovey, P. (1997). “What is Emotional Intelligence?” in Peter Salovey, Daniel Sluyter (Eds.). Emotional Development and Emotional Intelligence (pp. 3-31). USA: Basic Books.
• Mayer, J. D., Salovey, P. ve Caruso, D. (2000). “Emotional Intelligence as Zeitgeist as Personality, and as Mental Ability” in Reuven Bar-On; James D. A. Parker (Eds.). The Handbook of Emotional Intelligence (pp. 92-117). USA: Jossey- Bass.
• Özdamar, K. (2004). Paket Programlar ve İstatiksel Veri Analizi 2. Kaan Kitabevi, Eskişehir.
• Özdemir, Y. A. ve Özdemir, A. (2007). Duygusal zekâ ve çatışma yönetimi stratejileri arasındaki ilişkilerin incelenmesi: üniversitede çalışan akademik ve idari personel üzerine uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, ss. 393-410.
• Petrides, K.V. ve Furnham, A. (2000). On the dimensional structure of emotional intelligence. Personality and Individual Differences, 29, pp. 313–320.
• Roitman, J.D. (1999). Emotional Intelligence: The Heart is Smarter than the Brain. University of Colorado, USA.
• Schutte, S. N., Malouff, M. J., Hall, E. L., Haggerty, J. D., Cooper, T. J., Golden, J. C. ve Dornheim, L. (1998). Development and validation of a measure of emotional intelligence. Personality and Individual Differences, 25, pp. 167-177.
• Sonmaz, S. (2002). .Problem Çözme Becerisi ile Yaratıcılık ve Zekâ Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Anabilim Dalı, İstanbul.
• Stein, S. J. ve Book, H. E. (2003). EQ-Duygusal Zekâ ve Başarının Sırrı. Özgür Yayınları, İstanbul.
• Şişman, M. (2001). Öğretmenliğe Giriş. Ankara: PegemA Yayınları.
• Taşkın, A. K., Taşğın, Ö., Başaran, M. H. ve Taşkın, C. (2010). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinde duygusal zekâ düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 12 (2), ss. 98–103.
• Torkfar, A., Abbariki, Z., Rostami, A. G. and Karamiyan, E. (2011). Reviewing relationship between emotional intelligence and competitive anxiety in athlete students, in individual and group fields. World Applied Sciences Journal, 15 (1), pp. 92-99.
• Wilkins, D. D. (2004). The Relationship Between Intelligence and Enrollment Retention in Online Education. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Walden University.
• Yarmohammadi, S. ve Taghibigloo, N. (2013). Investigation rate of emotional intelligence in physical education teachers in Zanjan province. International Journal of Basic Sciences & Applied Research, 2 (1), pp. 119-122.
• Yelkikalan, N. ve ark. (2012). Emotional intelligence characteristics of students studying at various faculties and colleges of universities. European Scientific Journal, 8 (8), pp. 33-50.